Εντυπωσιάζουν τα αποτελέσματα πρωτοπόρων επεμβάσεων για την αντιμετώπιση ασθενών με «ανεγχείρητο» καρκίνο παγκρέατος
Δύο σημαντικές επιστημονικές ανακοινώσεις πραγματοποιήθηκαν από τον Επίκ. Καθηγητή Χειρουργικής, Mayo Clinic και Διευθυντή Α' Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου Μητέρα-Υγεία, κ. Γρηγόρη Τσιώτο και την ομάδα του στο πλαίσιο του 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Ήπατος Παγκρέατος Χοληφόρων, το οποίο έλαβε χώρα στις 25 & 26 Σεπτεμβρίου 2021 στην Αλεξανδρούπολη, οι οποίες αποτελούν τον καρπό μιας μακρόχρονης σπουδής πάνω στις τεχνικές μετατροπής του ανεγχείρητου καρκίνου του παγκρέατος σε εγχειρήσιμο.
Κατά την πρώτη ανακοίνωση, ο διακεκριμένος χειρουργός και η ομάδα του προέβησαν στην παρουσίαση για πρώτη φορά στην Ελλάδα 30 περιστατικών με καρκίνο του παγκρέατος, ο οποίος θεωρείτο συμβατικά ανεγχείρητος λόγω της εμπλοκής της πυλαίας φλέβας, αλλά και του πώς αυτός μπορεί να μετατραπεί σε εγχειρήσιμο με την αφαίρεση και του τμήματος της εμπλεκόμενης φλέβας. Πρόκειται στην ουσία, για τη συνέχεια μιας μελέτης που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια με τη συμμετοχή 24 ασθενών, η οποία είχε ήδη δημοσιευθεί στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Pancreatic Cancer» / https://www.liebertpub.com/doi/10.1089/pancan.2019.0013, και έρχεται να επιβεβαιώσει την αξία της καινοτόμου αυτής τεχνικής, η οποία πλέον, επιτρέπει σε ασθενείς με συμβατικά ανεγχείρητους όγκους στο πάγκρεας να χειρουργούνται, αυξάνοντας το προσδόκιμο ζωής τους.
Αποτελέσματα που ξεπερνούν τα διεθνή κριτήρια επάρκειας
Επίσης, η ομάδα του κ. Τσιώτου συνέκρινε τα αποτελέσματα από τις επεμβάσεις των 30 ασθενών με συμβατικά ανεγχείρητο όγκο στο πάγκρεας με τα διεθνή κριτήρια επάρκειας (benchmark outcomes), τα οποία έχουν θεσπιστεί από την παγκόσμια χειρουργική κοινότητα, και ορίζουν τους όρους και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να επιτρέπεται η πραγματοποίηση αυτών των απαιτητικών και δυνητικά επικίνδυνων επεμβάσεων.
Το εντυπωσιακό είναι τα αποτελέσματα της ελληνικής ομάδας όχι απλά εντάσσονται εντός των ενδεδειγμένων ορίων, αλλά σε πολλά σημεία φαίνεται να τα ξεπερνούν.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα διεθνή κριτήρια επάρκειας η θνητότητα πρέπει να είναι το πολύ 4%, ενώ στην ελληνική περίπτωση η θνητότητα κυμαίνεται στο 3%, η διάρκεια νοσηλείας ορίζεται έως 14 ημέρες σε αντιδιαστολή με μόνο 9 μέρες για τις επεμβάσεις που πραγματοποιεί η ελληνική ομάδα, η ριζικότητα της εκτομής πρέπει να είναι τουλάχιστον 35%, την στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό της ελληνικής ομάδας διαμορφώνεται στο 87%. Ο αριθμός των λεμφαδένων που πρέπει να αφαιρούνται είναι τουλάχιστον 16, ενώ στην ελληνική περίπτωση αφαιρούνται 24. Παράλληλα, και το ποσοστό των επιπλοκών είναι εντός των ορίων που θεσπίζουν τα διεθνή κριτήρια επάρκειας και μάλιστα χαμηλότερο από αυτό, ενώ το σημαντικότερο όλων είναι ότι τα ποσοστά επιβίωσης που επιτυγχάνονται σε βάθος διετίας, τριετίας και πενταετίας, αντίστοιχα, είναι σχεδόν διπλάσια από αυτά που προβλέπονται από τα διεθνή κριτήρια.
Πρωτοποριακή χειρουργική αφαίρεση όγκου στο πάγκρεας με αφαίρεση της κοιλιακής αρτηρίας
Οι πρωτιές για τον κ. Τσιώτο και την ομάδα του δεν σταματούν εδώ, καθώς κατά την δεύτερη ανακοίνωση παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στον ελληνικό χώρο τα αποτελέσματα πρωτοποριακής χειρουργικής αφαίρεσης όγκου στο πάγκρεας, ο οποίος ενθυλάκωνε ζωτικές αρτηρίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για την πρώτη επέμβαση αυτού του είδους στη χώρα, η οποία στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία.
Πιο συγκεκριμένα, για να μπορέσει να καταστεί ο θεωρητικά ανεγχείρητος όγκος αυτός εγχειρήσιμος απαιτούσε την αφαίρεση της βασικότερης αρτηρίας της κοιλιάς (κοιλιακή αρτηρία), γεγονός που καθιστά εξαιρετικά σπάνια και θεωρητικά επικίνδυνη την επέμβαση, αν δεν διενεργηθεί από μια πολύ έμπειρη και εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα.
Στόχος της χειρουργικής ομάδας ήταν να διασφαλίσει ένα παράπλευρο δίκτυο αρτηριών, ώστε να συνεχιστεί η αιμάτωση του ήπατος και στομάχου, μετά την αφαίρεση της κοιλιακής αρτηρίας.
Ο ασθενής είχε πολύ καλή μετεγχειρητική πορεία και πήρε εξιτήριο την έκτη μέρα, ενώ τρεις εβδομάδες μετά την επέμβαση ήταν σε θέση να επιστρέψει στις επαγγελματικές του υποχρεώσεις.
Η μετατροπή των ανεγχείρητων όγκων παγκρέατος σε εγχειρήσιμους με αφαίρεση και των γειτονικών εμπλεκομένων αρτηριών και φλεβών, είναι εγχείρηση τεχνικά πολύ απαιτητική και δύσκολη. Όμως, στα χέρια έμπειρων και εξειδικευμένων χειρουργών, όπως φανερώνουν τα αποτελέσματα των ανωτέρω επιστημονικών ανακοινώσεων, μπορεί να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια και χαμηλή θνητότητα, προσφέροντας μια πολύ καλή επιβίωση στους ασθενείς, συγκριτικά με αυτή που θα είχαν αν δεν χειρουργούνταν.