Γράφει ο Αριστοτέλης Κούρτης, Ορθοπαιδικός, Επιστημονικός Συνεργάτης Ιατρικού Κέντρου Αθηνών
Η οστεοαρθρίτιδα, αποτελεί μία πάθηση που ταλαιπωρεί ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, σε παγκόσμιο επίπεδο. Για τις αιτίες εμφάνισής της, τα συμπτώματα, κυρίως, όμως για απλούς και χρηστικούς τρόπους ανακούφισης των συμπτωμάτων, μας μιλά ο Αριστοτέλης Κούρτης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιστημονικός συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.
Γενικά:
Η οστεοαρθρίτιδα είναι μία χρόνια εκφυλιστική πάθηση των αρθρώσεων, με συχνότερη εμφάνιση στο γυναικείο πληθυσμό. Εμφανίζεται σε περιφερικές αρθρώσεις, δηλ. σε αρθρώσεις των άνω και κάτω άκρων, αλλά και σε αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης, με αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης με την πρόοδο της ηλικίας.
Όσο μεγαλώνουμε, θα παρατηρήσουμε μία φυσική φθορά της άρθρωσης του γόνατος, η οποία εμφανίζει συγκεκριμένα συμπτώματα όπως προοδευτικά επιδεινούμενο άλγος, οίδημα, δυσκαμψία με περιορισμό της κίνησης της άρθρωσης του γόνατος, δυσκολία κατά την χρήση κλίμακας, περιορισμό της απόστασης που μπορεί κανείς να διανύσει, άλγος κατά τις νυχτερινές ώρες, κ.α. Τα συμπτώματα αυτά είναι εντονότερα όταν το σκέλος είναι ακινητοποιημένο για αρκετό χρονικό διάστημα, όπως συμβαίνει τις πρωινές ώρες μετά τον νυκτερινό ύπνο.
Ο μοναδικός τρόπος για να αντιμετωπιστεί ολιστικά η οστεοαρθρίτιδα είναι η ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη προσέγγιση, που περιλαμβάνει συγκεκριμένο θεραπευτικό πλάνο για τον κάθε έναν ασθενή ξεχωριστά. Πριν αναλύσουμε όμως, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα που ακολουθούμε ώστε να αντιμετωπιστεί οριστικά η πάθηση μέσω της χειρουργικής πράξης, είναι προτιμότερο να έχουμε εξαντλήσει τη συντηρητική αντιμετώπισή της. Παραθέτουμε λοιπόν, κάποιες απλές συμβουλές, εύκολα πραγματοποιήσιμες για τον καθένα, ιδίως κατά διάρκεια της πανδημίας και τους περιοριστικούς όρους, που έχει επιβληθεί. Συγκεκριμένα:
Προσέχουμε το βάρος μας:
Ο πιο σημαντικός, ενδεχομένως, προδιαθεσικός παράγοντας φθοράς της άρθρωσης είναι το αυξημένο σωματικό βάρος. Έχει παρατηρηθεί ότι η συντηρητική αντιμετώπιση έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα σε ασθενείς οι οποίοι δεν είναι υπέρβαροι, μιας και για κάθε επιπλέον κιλό σωματικού βάρους προστίθενται ένα (1) με δύο (2) κιλά επιπλέον βάρους – καταπόνησης στην άρθρωση των γονάτων μας. Ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους θα πρέπει να περιλαμβάνει δίαιτα – διατροφή, παράλληλα με άσκηση. Αρκετοί ασθενείς αναφέρουν δυσκολία στο να πραγματοποιήσουν συγκεκριμένα είδη άσκησης, όπως το περπάτημα και το τρέξιμο, λόγω του άλγους από τα γόνατα. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να προταθεί άλλου είδους γυμναστική, όπως ενδυνάμωση του ανώτερου κορμού, κολύμβηση, στατικό ποδήλατο κ.α.
Φυσικοθεραπεία: Ένας πολύτιμος σύμμαχος
Η διατήρηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης, της μυϊκής ισχύος του τετρακέφαλου και των οπίσθιων μηριαίων, καθώς και των μυών του πυρήνα του σώματος, η βελτίωση της βάδισης, της ισορροπίας και της ιδιοδεκτικότητας, καθιστούν σημαντικά εργαλεία στην βελτίωση των συμπτωμάτων της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος. Σημαντικό ρόλο παίζει και η ενδυνάμωση των μυών της λεκάνης και των ισχίων. Πραγματοποιώντας ενδυνάμωση των μυϊκών ομάδων που προαναφέραμε, αποφορτίζεται η άρθρωση του γόνατος, βελτιώνεται η δυνατότητα του ασθενούς να σηκώνεται από την καρέκλα, να κάνει χρήση κλίμακας (σκάλας), ακόμη και να μπαίνει και να βγαίνει από το αυτοκίνητο, με μεγαλύτερη ευκολία. Φυσικά, σε όλα τα παραπάνω, καταλυτικός είναι ο ρόλος του εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή, ο οποίος όχι μόνο θα βοηθήσει στη βελτίωση της κινητοποίησης, αλλά και στην εκπαίδευση της χρήσης κάποιου βοηθητικού μέσου όπως μπαστούνι, βακτήρια ή περιπατητήρα, σε περίπτωση, που χρειαστεί.
Προσωπική Κινητοποίηση - Άσκηση:
Παράλληλα με τη φυσικοθεραπεία, η οποία λαμβάνει χώρα για λίγες ώρες την εβδομάδα, είναι σημαντικό να συμπεριλάβει κανείς ένα καθημερινό «ασκησιολόγιο». Οι αρθρώσεις των γονάτων, όπως και όλες οι αρθρώσεις του σώματός μας έχουν φτιαχτεί για να κινούνται. Οι ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα και δεν κινούνται, εκδηλώνουν περισσότερο πόνο συγκριτικά με αυτούς που ασκούνται, σε καθημερινή βάση. Οι ασκήσεις, τουλάχιστον αρχικά, πρέπει να είναι ήπιας μορφής χωρίς να καταπονούν και να επιβαρύνουν ιδιαίτερα την άρθρωση του γόνατος. Παραδείγματα είναι η κολύμβηση , η άσκηση μέσα στην πισίνα, η ποδηλασία, το περπάτημα κ.α.
Χρήση ελαστικού επιδέσμου – νάρθηκα
Η χρήση κάποιου νάρθηκα ή ελαστικού επιδέσμου του γόνατος μπορεί να βοηθήσει, αφού μία απλή περίδεση με ελαστικό επίδεσμο πέριξ της άρθρωσης μπορεί να βελτιώσει το άλγος. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις απαιτείται η χρήση εξειδικευμένου και εξατομικευμένου νάρθηκα, μετά από συνεννόηση με τον ορθοπαιδικό μας ιατρό. Οι ειδικοί «νάρθηκες αποφόρτισης» έχουν ως στόχο την αποφόρτιση του διαμερίσματος του γόνατος που πάσχει (offloading customized brace) και, ανάλογα με το διαμέρισμα του γόνατος που πάσχει από οστεοαρθρίτιδα, γίνεται και αντίστοιχη χρήση ειδικού νάρθηκα (έσω, έξω ή πρόσθιο διαμέρισμα).
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι ακόμη και στη δύσκολη περίοδο που βιώνουμε, δε θα πρέπει να παραμελούμε, ποτέ, την υγεία μας. Στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, πέραν της παροχής υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου, κορυφαία προτεραιότητα παραμένει η ασφάλεια των ασθενών, του προσωπικού και των ιατρών του. Για το σκοπό αυτό, εφαρμόζονται πλήρως τα αυστηρά μέτρα και πρωτόκολλα εισαγωγής και παραμονής που έχουν θεσπιστεί, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής διενέργειας μοριακού ελέγχου για τον ιό, όλων των ασθενών και των συνοδών τους.
Για περισσότερα ιατρικά νέα πατήστε εδώ
