Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε από τον Δρ. Θεόδωρο Μανούσακα
Η ακράτεια ούρων είναι ένα συχνό πρόβλημα που διαταράσσει την ποιότητα ζωής πολλών γυναικών. Στις ηλικίες άνω των 60 ετών εμφανίζουν ακράτεια ούρων σχεδόν το 10% των γυναικών, όμως δεν είναι σπάνιο να εμφανίζεται το πρόβλημα και σε νεότερες γυναίκες.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις δύο βασικές μορφές ακράτειας ούρων των γυναικών, προτού αναφερθούμε στη θεραπεία τους.
Ο πρώτος τύπος ακράτειας λέγεται «ακράτεια προσπάθειας» και το χαρακτηριστικό της είναι να εμφανίζεται η απώλεια ούρων σε στιγμές σωματικού stress, όπως είναι ο βήχας, το γέλιο, το τρέξιμο, η γυμναστική, ο χορός, το έντονο περπάτημα. Είναι πιο συχνή σε γυναίκες που έχουν γεννήσει, αντιθέτως είναι σπάνια σε άτοκες γυναίκες.
Ο τύπος αυτός ακράτειας οφείλεται σε ανεπάρκεια του σφικτήρα της ουρήθρας, ο οποίος λειτουργεί μεν, αλλά σε στιγμές stress αυξάνει τόσο η ενδοκοιλιακή πίεση που ο σφικτήρας αδυνατεί να συγκρατήσει στιγμιαία τα ούρα, με αποτέλεσμα να έχουμε απώλειες. Σε στιγμές ηρεμίας, η λειτουργία του σφικτήρα είναι επαρκής, πράγμα που σημαίνει ότι η ακράτεια προσπάθειας είναι σποραδικό μεν φαινόμενο, αλλά τείνει να γίνεται όλο και πιο συχνή και να εμφανίζεται ακόμα και σε ελαφρύτερο σωματικό stress, όσο μεγαλώνει η γυναίκα.
Ο δεύτερος τύπος ακράτειας λέγεται «ακράτεια επιτακτικού τύπου». Στην περίπτωση αυτή η γυναίκα δεν έχει απώλειες σε στιγμές stress και ο σφικτήρας της ουρήθρας λειτουργεί επαρκώς. Όμως στη μορφή αυτή, η ασθενής βιώνει πολύ έντονη και επιτακτική ανάγκη για ούρηση, η οποία μάλιστα εμφανίζεται πολύ γρήγορα, με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνει να φτάσει στην τουαλέτα και η απώλεια ούρων συμβαίνει συχνά καθ΄οδόν ή μπαίνοντας στην τουαλέτα.
Το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται ενίοτε καθημερινά. Η ακράτεια αυτή είναι πιο συχνή σε γυναίκες μεγάλης ηλικίας και η αιτιολογία είναι η υπερλειτουργία της ουροδόχου κύστης, δηλαδή μια ήπια νευρολογική βλάβη της κύστης.
Είναι προφανές ότι χειρουργικά μπορούμε να διορθώσουμε μόνο την ακράτεια προσπάθειας, και σκοπός του χειρουργείου είναι η ενίσχυση του αδύναμου σφικτήρα. Αυτό επιτυγχάνεται με τοποθέτηση κάτω από την ουρήθρα μιας ταινίας από μη απορροφήσιμο υλικό τύπου Νάιλον, που στηρίζει και ενισχύει τον σφικτήρα. Η επέμβαση γίνεται από μια μικρή κολπική τομή, η νοσηλεία είναι συνήθως μια ημέρα και το ποσοστό επιτυχίας της επέμβασης είναι πολύ υψηλό (90-95%).
Αντίθετα, η ακράτεια επιτακτικού τύπου, δεν διορθώνεται χειρουργικά, διότι δεν πάσχει ο σφικτήρας της ουρήθρας. Στην περίπτωση αυτή αφού το πρόβλημα εστιάζεται στη λειτουργία της ουροδόχου κύστης και είναι νευρολογική βλάβη, η αντιμετώπιση γίνεται φαρμακευτικά, με σκευάσματα που περιορίζουν την υπερδραστηριότητα της κύστης, και τα οποία λαμβάνονται σε μόνιμη βάση.
Κλείνοντας λοιπόν, στη γυναικεία ακράτεια ούρων είναι πολύ βασικό να γίνει η σωστή διάγνωση και ταυτοποίηση του τύπου της. Εφόσον πρόκειται για ακράτεια προσπάθειας, η θεραπεία πράγματι είναι χειρουργική.
Από τον Θεόδωρο Μανούσακα
Διευθυντής Γ’ Ουρολογικού Τμήματος, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center.