Συνήθως εμφανίζεται αυτόματα, αλλά μερικές φορές ακολουθεί τραυματισμό ή οδοντιατρικές εργασίες
Φανταστείτε το χειρότερο πόνο που έχετε αισθανθεί ποτέ, να σας χτυπάει στο πρόσωπο σε εξαιρετικά οξείες και αιφνίδιες κρίσεις και μόνο τότε μπορείτε να αρχίζετε να αντιλαμβάνεστε την νευραλγία τριδύμου.
του Ιωάννη Πολυθοδωράκη
Διευθυντή Δ’ Νευροχειρουργικού Τμήματος, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Τι είναι η Νευραλγία Τριδύμου;
Η νευραλγία του τριδύμου είναι μια ιδιαίτερα επώδυνη κατάσταση που συνήθως αφορά την μία πλευρά του προσώπου. Συνήθως εμφανίζεται αυτόματα, αλλά μερικές φορές ακολουθεί τραυματισμό ή οδοντιατρικές εργασίες. Αναφέρεται ένας χαρακτηριστικός διαξιφιστικό πόνος που επεκτείνεται στο πρόσωπο μέσα σε δευτερόλεπτα, αλλά μπορεί να είναι και επαναλαμβανόμενος. Ανάλογα με την περιοχή του προσώπου που εντοπίζεται, υπάρχουν συγκεκριμένες ενέργειες που η εκτέλεσή τους φαίνεται να εκλύει ή να επιδεινώνει τον πόνο.
Aυτές είναι:
- Άγγιγμα του προσώπου
- Βούρτσισμα των δοντιών
- Ομιλία, μάσηση, κατάποση
- Ξύρισμα
- Η επαφή του νερού με το πρόσωπο κατά το μπάνιο
- Η ψηλάφηση ενός δοντιού ή του χείλους με την γλώσσα
- Η αίσθηση ενός ρεύματος αέρα στο πρόσωπο
- Μερικές φορές, τίποτα απολύτως
Η ένταση του πόνου είναι εξαιρετικά βαρεία και θεωρείται ένας από τους δυνατότερους πόνους του σώματος. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εξέταση που οδηγεί στην διάγνωση της κατάστασης. Οι ασθενείς αυτοί συχνά ελέγχονται με αξονική και μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου αλλά η μόνη χρησιμότητα αυτών των εξετάσεων είναι ο αποκλεισμός άλλου υποκείμενου παθολογικού υποστρώματος.
Η νευραλγία του τριδύμου εμφανίζεται πολύ πιο συχνά στις γυναίκες από ότι στους άνδρες. και είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους ασθενείς. Δεν έχει συνήθως οικογενή χαρακτήρα και παρουσιάζεται με εξάρσεις και υφέσεις. Συχνά μπορεί να είναι πολύ έντονη για μια περίοδο, μετά να εξαφανίζεται ακόμα και για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά πάντα επανέρχεται και συνήθως με αυξημένη ένταση.
Σε τι οφείλεται;
Η πιο αποδεκτή θεωρία έγκειται στο ότι αυτό που προκαλεί την νευραλγία του τριδύμου είναι η πίεση ή ερεθισμός του νεύρου από κάποιο αγγειακό κλάδο με αποτέλεσμα την πρόκληση πόνου. Επιπλέον, κάποιες απομυελινωτικές παθήσεις, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, μπορεί να προκαλούν βλάβες του νεύρου και να εκδηλώνεται η συμπτωματολογία.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Μόνο το ιστορικό και η νευρολογική εξέταση θέτουν την διάγνωση. Πάντοτε όμως σε περιπτώσεις που υποπτευόμαστε την πάθηση αυτή εκτελούμε μια μαγνητική τομογραφία με ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού. Η εξέταση αυτή μπορεί επίσης να αναδείξει τις αλλοιώσεις της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Τι θεραπείες υπάρχουν;
Οι θεραπείες διακρίνονται σε φαρμακευτικές και χειρουργικές. Αναλυτικότερα, ισχύουν τα εξής:
Φαρμακευτική θεραπεία
Τα συνηθέστερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι τα εξής:
- Καρβαμαζεπίνη, είναι το φάρμακο πρώτης εκλογής.
- Γκαπαπεπτίνη είναι ένα άλλο αποτελεσματικό φάρμακο όπως και άλλες ουσίες που χρησιμοποιούνται για την θεραπεία του νευροπαθητικού πόνου.
Χειρουργική Θεραπεία
Εάν η φαρμακευτική θεραπεία δεν είναι πλέον επαρκής καταφεύγουμε στις χειρουργικές θεραπείες. Αυτές περιλαμβάνουν τις εξής:
Ριζοτομή (διατομή της ρίζας του νεύρου). Η επέμβαση αυτή δεν απαιτεί νοσηλεία και άρρωστοι μπορούν να εξέλθουν 2-3 ώρες μετά την επέμβαση. Οι περισσότεροι πάσχοντες είναι δυνητικά υποψήφιοι.
Έγχυση γκυκερόλης στην ρίζα του τριδύμου.
Ριζοτομή με χρήση ραδιοσυχνοτήτων
Η επέμβαση αυτή πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και χρησιμοποιείται βελόνα που στοχεύει το γάγγλιο του νεύρου αλλά η διαφορά είναι ότι εδώ χρησιμοποιείται ηλεκτρικό ρεύμα για τον καυτηριασμό τμήματος του νεύρου. Το αποτέλεσμα όσον αφορά την ανακούφιση από τον πόνο είναι πολύ καλό,
Χρησιμοποιείται συχνά σε ασθενείς που δεν βελτιώνονται επαρκώς από την γλυκερίνη ή σε αυτούς που αναφέρουν υποτροπή του πόνου και πιθανώς έχουν αναπτύξει τοπικά ουλώδη ιστό. Είναι μια επέμβαση που γίνεται σε εξωτερική βάση και ο ασθενής αναχωρεί 2 – 3 ώρες μετά την επέμβαση. Ο πόνος μπορεί να υποτροπιάσει οπότε είναι δυνατόν να επαναληφθεί η θεραπεία.
Στερεοτακτική Ακτινοχειρουργική: Νέα τεχνική με γ-Knife
Μικροαγγειακή αποσυμπίεση
Προτείνεται για τους ασθενείς που είναι σε καλή γενική κατάσταση, όσον αφορά την υγεία τους, και είναι σχετικά νέοι. Πρόκειται για μια αρκετά μεγάλη επέμβαση που γίνεται με γενική αναισθησία.
Σε περιπτώσεις που ο πόνος υποτροπιάσει, οι θεραπευτικές δυνατότητες για τους ασθενείς είναι οι ίδιες με την προηγούμενη φορά. Οι ασθενείς μπορούν να επιλέξουν να δοκιμάσουν την ίδια θεραπεία ή να προχωρήσουν σε κάποια άλλη, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν τους υφιστάμενους περιορισμούς.