Του Ιωάννη Κούτσικου, Διευθυντή Τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας από τους σημαντικότερους αδένες του ανθρωπίνου σώματος που πήρε το όνομα του από τη μορφολογία και το σχήμα του (θυρεός). Βρίσκεται στο κέντρο του τραχήλου μπροστά και πλάγια από την τραχεία.
Κύρια λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι η παραγωγή και απελευθέρωση στο ανθρώπινο σώμα διαφόρων σημαντικών ορμονών. Οι ορμόνες αυτές είναι η θυροξίνη ή τετραϊωδοθυρονίνη (Τ4), η τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και η καλσιτονίνη. Πολύ σημαντικό συστατικό για τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4) είναι το Iώδιο, το οποίο ο θυρεοειδής αδένας φυσιολογικά́ το απορροφά από τις τροφές.
Το Iώδιο είναι ένα στοιχείο που ανακαλύφθηκε από επιστήμονες σε φύκια πριν 200 περίπου χρόνια. Στην Ιατρική ξεκίνησε να χρησιμοποιείται αρχικά σαν αντισηπτικό, ενώ σύντομα συνδέθηκε με τον θυρεοειδή αδένα, όταν διαπιστώθηκε ότι σε απομονωμένες περιοχές του πλανήτη, όπου υπήρχε έλλειψη ιωδίου, η συχνότητα διόγκωσης του αδένα ήταν εξαιρετικά μεγάλη.
Την ιδιότητα – αγάπη του θυρεοειδή να ενσωματώνει το Iώδιο, εκμεταλλευόμαστε για τη αντιμετώπιση πολλών νόσων του αδένα. Συγκεκριμένα, χορηγώντας ένα ραδιενεργό ισότοπό του, δηλαδή ένα Iώδιο που έχει την ιδιότητα να εκπέμπει ακτινοβολία και ονομάζεται Ι-131, επιτυγχάνουμε την εκλεκτική ακτινοβόλησή του και κατά συνέπεια την καταστροφή του πάσχοντος θυρεοειδικού ιστού.
H θεραπεία με Ιώδιο
Σήμερα η χορήγηση ραδιενεργού Ιωδίου είναι η απόλυτη ένδειξη για την θεραπεία του καλά διαφοροποιημένου καρκίνου του θυρεοειδούς μετά την ολική (συνήθως) θυρεοειδεκτομή, που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας. Η θεραπεία με ραδιενεργό Ιώδιο γίνεται με την εφάπαξ χορήγηση ραδιενεργού Ιωδίου με τη μορφή κάψουλας και σε κατάλληλη ποσότητα, ανάλογα με συγκεκριμένα κριτήρια και προυποθέσεις. Η ακτινοβολία που εκπέμπει το ραδιενεργό Ιώδιο, προσλαμβάνεται εκλεκτικά από τα καρκινικά κύτταρα και τα καταστρέφει, χωρίς να προκαλεί βλάβη σε γειτονικούς ιστούς και τον υπόλοιπο οργανισμό. Όσο Ιώδιο δεν απορροφάται από τα κανονικά ή καρκινωματώδη κύτταρα του θυρεοειδούς, αποβάλλεται από το σώμα με το σάλιο, την αναπνοή, τα κόπρανα και τα ούρα.
Ο συνδυασμός ενός πολύ καλού χειρουργείου με τη θεραπεία με ραδιενεργό Ιώδιο έχει φανεί ότι μειώνει σημαντικά την πιθανότητα υποτροπής του καρκίνου για χρόνια μετά. Η θεραπεία με ραδιενεργό Ιώδιο βέβαια, δεν χρειάζεται σε όλες τις περιπτώσεις. Διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν την απόφασή μας για την χορήγηση Ι-131, όπως:
- Το μέγεθος και ο αριθμός των εστιών του καρκίνου.
- Η πιθανή επέκταση του καρκίνου εκτός του όζου.
- Η παρουσία διηθημένων λεμφαδένων
- Κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της τελικής ιστολογικής εξέτασης, που μπορεί να δείξουν μια πιο επιθετική μορφή καρκίνου
- Η ηλικία του ασθενούς
- Η παρουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων
Αποτελεί μια κοινή, συχνή και ασφαλή θεραπεία, η οποία χρησιμοποιείται σε όλο τον κόσμο για περισσότερα από 70 χρόνια. Οι επιπλοκές και οι παρενέργειες της θεραπείας είναι σπάνιες κι εξαρτώνται από την δόση που θα λάβει κάποιος, είτε στην πρώτη θεραπεία, είτε συνολικά, σε περίπτωση που χρειαστεί και συμπληρωματικές.
Τα πιο συχνά ενοχλήματα είναι ναυτία ή/και έμετος, αλλαγή στη γεύση και σπανιότερα ξηροστομία, πόνος και πρήξιμο των σιελογόνων αδένων στο λαιμό, πόνος στην κατάποση, ενώ κόπωση, αδυναμία, οιδήματα και αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου, εμφανίζονται ως αποτέλεσμα του υποθυρεοειδισμού στον οποίο μεταπίπτει ο ασθενής στα πλαίσια προετοιμασίας της χορήγησης Ιωδίου. Τα συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και υποχωρούν τελείως μετά από λίγες ημέρες.
Η θεραπεία με ραδιενεργό Ιώδιο είναι ευεργετική, λόγω όμως της ακτινοβολίας και για την προφύλαξη και προστασία των υπολοίπων και του περιβάλλοντος, θα πρέπει ο ασθενής να παραμείνει απομονωμένος σε ειδικά διαμορφωμένα νοσοκομειακά δωμάτια με τις οδηγίες του υπεύθυνου Πυρηνικού Ιατρού και του Ακτινοφυσικού, έως ότου το επίπεδο ακτινοβολίας του να είναι ασφαλές χαμηλό (συνήθως 48 ώρες αργότερα).
Αξίζει όμως να τονισθεί ότι η εν λόγω επιβάρυνση δεν είναι σημαντική σε σχέση με το απείρως σημαντικότερο προσδοκώμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα που καθιστά τον καρκίνο του θυρεοειδούς έναν Ιάσιμο Καρκίνο.
Το Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Tο Tμήμα Πυρηνικής Ιατρικής του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center διαθέτει 2 μονόκλινα δωμάτια θεραπείας, πλήρως θωρακισμένα κι εξοπλισμένα με κλειστό κύκλωμα ελέγχου των ασθενών από ειδικευμένο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό. Διαθέτουν τηλέφωνο, τηλεόραση (smart TV) καθώς και σύνδεση internet (Wi-Fi).
Στα δωμάτια μπορούν να νοσηλευθούν ασθενείς που χρήζουν θεραπείας με Ι-131 για κακοήθεις παθήσεις του θυρεοειδούς.
Η εξειδίκευση του ιατρικού προσωπικού του τμήματος στη Θεραπευτική Πυρηνική Ιατρική, σε συνδυασμό με την μακρόχρονη εμπειρία και του λοιπού επιστημονικού προσωπικού (Φυσικός Ιατρικής, Τεχνολόγοι, Νοσηλεύτριες), εγγυώνται την άριστη αντιμετώπιση των ασθενών.