Τις βλαπτικές επιπτώσεις της λιτότητας στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά και την αδυναμία του ΔΝΤ και της τρόικα να προσδιορίσουν την πραγματική επίδραση των περικοπών δαπανών στη διαμόρφωση του ΑΕΠ αναδεικνύει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές. Ωστόσο, βάσει της έκθεσης αυτής τα λάθη τη τρόικα στην Ελλάδα επαναλαμβάνονται.
Στοιχεία που εμπεριέχονται στην έκθεση και τα οποία παρουσιάσθηκαν χθες στο Τόκιο από τον επικεφαλής οικονομολόγο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ολιβιέρ Μπλανσάρ καταδεικνύουν ότι τόσο στην ελληνική περίπτωση όσο και στις περιπτώσεις 27 άλλων κρατών το ΔΝΤ και οι κυβερνήσεις υποτιμούσαν σταθερά την επίπτωση που έχουν τα μέτρα λιτότητας στην οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.
Όπως καταδεικνύεται, οι αποκαλούμενοι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές, τα ποσοστά που χρησιμοποιούνται για να υπολογιστεί ο αντίκτυπος των δημοσιονομικών περικοπών στην ανάπτυξη, ήταν συστηματικά πολύ χαμηλοί, δηλαδή υποτιμούσαν την πραγματική ζημία για την οικονομία. Αυτό είναι καίριο θέμα καθώς όσο μικρότερος είναι ο πολλαπλασιαστής τόσο μικρότερος εμφανίζεται κι ο αντίκτυπος της δημοσιονομικής προσαρμογής.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούσαν πολλαπλασιαστή 0,5% για να υπολογίσουν τον αντίκτυπο της λιτότητας στην ανάπτυξη. Δηλαδή υπολόγιζαν ότι για κάθε ευρώ εξοικονόμησης από τις δημόσιες δαπάνες, χάνονταν 50 σεντς από την παραγωγή. Ωστόσο, τα τελευταία ευρήματα του ΔΝΤ κατέδειξαν ότι οι πολλαπλασιαστές ανά περίπτωση κυμαίνονται από 0,9% έως 1,7%.
Η ελληνική περίπτωση
Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας για κάθε ευρώ εξοικονόμησης από τις δημόσιες δαπάνες, χάθηκε 1,7 ευρώ από την παραγωγή.
Με τον τρόπο αυτό το ΑΕΠ της Ελλάδας σε αγοραίες τιμές μειώθηκε από τα 231 δισ. ευρώ το 2009 στα 200 δισ. ευρώ το 2012.
Σημειώνεται πως για το 2013 στελέχη του οικονομικού επιτελείου της Κυβέρνησης έχουν δημόσια δηλώσει προ ημερών πως εξακολουθούν να χρησιμοποιούν πολλαπλασιαστή 0,5%. Για τον λόγο αυτό παρά τις εξοικονομήσεις ύψους 9 δισ. ευρώ για το επόμενο έτος τοποθετούσαν την ύφεση κοντά στο 4%.
Εάν όμως χρησιμοποιηθεί ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής του 1,7% η μείωση της εθνικής παραγωγής λόγω των περικοπών των δημοσίων δαπανών εκτινάσσεται στο 15,3%. Η επίπτωση δε στα επίπεδα της ύφεσης θα είναι υπερδιπλάσια σε σχέση με τον αρχικό υπολογισμό (4%).
Θανάσης Κουκάκης