“Καλό αλλά ανεξερεύνητο δυναμικό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων” έχει η Ελλάδα, όπως επισημαίνεται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με κεντρικό θέμα την ενεργειακή εξάρτηση των χωρών- μελών.
Η έκθεση κάνει αναφορά στην προκήρυξη των τριών οικοπέδων σε Ιωάννινα, Πατραϊκό κόλπο και Κατάκολο. Η Κομισιόν αναφέρει ότι στις περιοχές αυτές δεν υπάρχουν γεωπολιτικά ζητήματα ως η οριοθέτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο.
Πάντως στην έκθεση επισημαίνεται ότι υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες ως προς το μέγεθος των κοιτασμάτων αλλά και τη δυνατότητα αξιοποίησής τους.
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, που επικαλείται το Αθηναϊκό Πρακτορείο:
- Πάνω από το 50% της ετήσιας ενεργειακής κατανάλωσης καλύπτεται από εισαγόμενο πετρέλαιο, γεγονός που καθιστά την Ελλάδα μια από τις πιο ευάλωτες ευρωπαϊκές χώρες ως προς την ασφάλεια εφοδιασμού.
- Η εξάρτηση από το εισαγόμενο αργό αντισταθμίζεται εν μέρει από τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού (Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Λιβύη, Ιράκ, Καζακστάν και παλαιότερα Ιράν) και από το γεγονός ότι το υπόλοιπο 50% των ενεργειακών αναγκών της χώρας καλύπτεται από εγχώριες πηγές όπως ο λιγνίτης και οι ανανεώσιμες, ενώ αυξάνεται και η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο.
- Στον τομέα της διύλισης επισημαίνεται ότι η αγορά χαρακτηρίζεται από υπερρύθμιση και συγκέντρωση σε δύο παίκτες (ΕΛΠΕ και Μότορ Όιλ) καθώς κι ότι εγχώριες και ευρωπαϊκές αρχές έχουν επισημάνει έλλειψη ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά.
- Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας οι βασικές προκλήσεις παραμένουν η κυριαρχία της ΔΕΗ, η έλλειψη ανταγωνισμού και η συσσώρευση χρεών (απλήρωτοι λογαριασμοί ρεύματος, έλλειμμα του λογαριασμού των ανανεώσιμων πηγών, οφειλές προς τη ΔΕΠΑ, κ.α.) Η ΕΕ θεωρεί πιθανή περαιτέρω αύξηση των τιμολογίων τής ηλεκτρικής ενέργειας μετά την απελευθέρωσή τους από 1ης Ιουλίου του 2013 και επαναλαμβάνει την πρόταση για πώληση περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ όπως τα λιγνιτωρυχεία.
- Και στον τομέα του φυσικού αερίου επισημαίνεται ότι τα χρέη προς τη ΔΕΠΑ ύψους 300 εκατ. ευρώ αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για την ιδιωτικοποίηση της εταιρίας καθώς και ότι η εξάρτηση από τη Ρωσία, που ήταν 80% το 2005, έχει περιοριστεί στο μισό καθώς αυξήθηκαν οι εισαγωγές φυσικού αερίου από την Τουρκία, καθώς και η χρήση υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Για τις ανανεώσιμες πηγές η Κομισιόν εκτιμά ότι η ανάπτυξή τους στηρίχθηκε στις υψηλές τιμές απορρόφησης της «πράσινης» ενέργειας οι οποίες όμως οδήγησαν σε αύξηση του ελλείμματος για το λογαριασμό χρηματοδότησης των ΑΠΕ. Σημειώνεται επίσης η λήψη μέτρων κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012 (που συνεχίστηκε και εφέτος) για την αντιμετώπιση του ελλείμματος αυτού.
Η ΕΕ επισημαίνει τέλος ότι λόγω και της οικονομικής κρίσης η χώρα μας υπερκάλυψε τους στόχους του Κιότο για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα είχε αναλάβει την υποχρέωση στο διάστημα 2008- 2012 να μην αυξήσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα περισσότερο από 25% σε σχέση με το 1990. Το ποσοστό αύξησης τελικά ήταν σημαντικά χαμηλότερο (15,2%). Τονίζεται, ωστόσο, ότι για να επιτευχθεί ο στόχος του 2020 (μείωση των εκπομπών κατά 4% σε σχέση με το 2005) θα χρειαστεί η λήψη επιπρόσθετων μέτρων.