Με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, τα στοιχεία που ανακοινώνονται επιβεβαιώνουν την πορεία σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας, εκτιμά η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, τα μεγάλα πρωτογενή δημοσιονομικά και εξωτερικά ελλείμματα του παρελθόντος -που μας οδήγησαν στη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστορία μας- μετατρέπονται πλέον σε εξυγιαντικά πλεονάσματα και στηρίγματα για έξοδο από την κρίση και ανάκαμψη της οικονομίας. Επίσης, τα στοιχεία για τις παραγγελίες και τον κύκλο εργασιών στη βιομηχανία επιβεβαιώνουν τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί και από την πορεία της βιομηχανικής παραγωγής και των επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο για σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας (σε χαμηλά βέβαια επίπεδα) στους κύριους κλάδους της βιομηχανίας, με κύριο στήριγμα τις εξαγωγές, αλλά και με τάσεις σταθεροποίησης και της εγχώριας ζήτησης σε πολλούς κλάδους. Πιο αναλυτικά:
Ο Προϋπολογισμός του 2013 (Π2013) εκτελείται πολύ καλύτερα του αναμενομένου στο 1ο 3μηνο του 2013, παρά τη συνεχιζόμενη μη ικανοποιητική πορεία των εσόδων. Ειδικότερα, από την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης στο 1ο 3μηνο του 2013 προκύπτουν τα ακόλουθα:
α) Το πρωτογενές ισοζύγιο της κεντρικής κυβέρνησης ήταν πλεονασματικό κατά 520 εκατ. ευρώ στο 1ο 3μηνο 2013, ενώ ο στόχος που είχε τεθεί ήταν για έλλειμμα ύψους 2,34 δισ. ευρώ.
β) Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τ.Π. ήταν σημαντικά μειωμένες κατά 11,1% σε ετήσια βάση στο 1ο 3μηνο του 2013 έναντι πτώσης τους κατά 6,6% που προβλέπει το ΜΠΔΣ 2013-2016 - με την οποία πτώση επιδιώκεται και η δημιουργία αποθεματικού ύψους 1,1 δισ. ευρώ. Έτσι, οι δαπάνες αυτές ήταν χαμηλότερες κατά 1,1 δισ. ευρώ από τον στόχο που είχε τεθεί για το 1ο 3μηνο '13. Η μείωση αυτών των δαπανών, που αποτελούν το βασικό κριτήριο του μεγέθους της δημοσιονομικής προσαρμογής που συντελείται στη χώρα, οφείλεται στα δραστικά μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που θεσπίστηκαν τον Νοέμβριο του 2012 και εφαρμόζονται από τις αρχές του 2013. Δεν υπάρχει δε η παραμικρή ένδειξη ότι οφείλονται σε καθυστερήσεις πληρωμών, όπως παραπλανητικά αναγράφεται από ορισμένους σχολιαστές.
Αντίθετα, η κυβέρνηση πλήρωσε στο 1ο 3μηνο του 2013 όχι μόνο τις τρέχουσες πρωτογενείς δαπάνες, αλλά και σημαντικές ληξιπρόθεσμες οφειλές της που είχαν καταγραφεί και επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των προηγουμένων ετών. Σχετικά σημειώνεται ότι η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού (ΤΠ) στο 1ο 3μηνο '13 σημειώθηκε παρά το ότι οι επιχορηγήσεις των Ασφαλιστικών Ταμείων (ΑΤ) ανέρχονται ήδη στο 29,6% της ετήσιας χρηματοδότησής τους.
γ) Η προαναφερθείσα επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό της κεντρικής κυβέρνησης σημειώθηκε παρά τη συνεχιζόμενη μη ικανοποιητική πορεία των εσόδων του Τ.Π., όπως προαναφέρθηκε. Ειδικότερα, τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. σημείωσαν σημαντική πτώση κατά 6,3% σε ετήσια βάση - αλλά διαμορφώθηκαν σε επίπεδα καλύτερα από τον στόχο κατά 161 εκατ. ευρώ, ενώ τα έσοδα του Τ.Π. χωρίς τις επιστροφές φόρων σημείωσαν πτώση κατά 9,1% σε ετήσια βάση ή κατά 1,09 δισ. ευρώ περίπου - και ήταν κατά 348 εκατ. ευρώ χαμηλότερα από τον στόχο.
Στον τομέα αυτό υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για βελτίωση στο υπόλοιπο του έτους, πράγμα που αν επιτευχθεί θα θέσει στέρεα τις βάσεις για την πολύ καλύτερη από ό,τι έχει σχεδιαστεί εκτέλεση του Π2013, αλλά και εκείνων των επομένων ετών.
Προς το παρόν σημειώνεται ως αξιοσημείωτη εξέλιξη η μεγάλη αύξηση των εσόδων από άμεσους και έμμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΠΟΕ), κατά 44,5% και κατά 28,7% αντίστοιχα στο 1ο 3μηνο του 2013, ενώ για το έτος ως σύνολο προβλέπεται αύξησή τους κατά 82,5% και κατά -8,5% αντίστοιχα.
Στους άμεσους φόρους ΠΟΕ συμπεριλαμβάνονται και οι εισπράξεις από τον ΦΑΠ του 2010 στο 1ο 3μηνο '13, ενώ η Κυβέρνηση έχει προγραμματίσει να εισπράξει και τα έσοδα από τον ΦΑΠ του 2011 και του 2012 εντός του 2013, πράγμα που θα είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Είναι προς το συμφέρον της ομαλής εκτέλεσης του προϋπολογισμού η κυβέρνηση να αρχίσει να σκέφτεται εναλλακτικές λύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τα έσοδα από τους φόρους αυτούς μπορεί κάλλιστα να αντικατασταθούν με αυξημένα έσοδα από τη ρύθμιση φορολογικών υποθέσεων και οφειλών και από την είσπραξη εσόδων από τις πολυάριθμες υποθέσεις φοροδιαφυγής. Τέλος, η πορεία των εσόδων από τον ΦΠΑ θα πρέπει να βελτιωθεί σημαντικά στους επόμενους μήνες, με την εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά.
Με βάση τα ανωτέρω, υπάρχουν τώρα οι προϋποθέσεις για πτώση των καθαρών εσόδων του Τ.Π. κατά ποσοστό χαμηλότερο του 3,3% που προβλέπει ο ΠΟ2013.
Γενικότερα, η εκτέλεση του Π2013 στο 1ο 3μηνο του 2013 αφήνει ανοιχτές τις προοπτικές για την υλοποίηση του Π2013 στο έτος ως σύνολο με σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα στη γενική κυβέρνηση, αντί για 0,0% πλεόνασμα που προβλέπεται στον Π2013, όπως προσαρμόστηκε με τις αποφάσεις του Νοεμβρίου 2012.
Επίσης, το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της χώρας -συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων- εκτιμάται τώρα ότι θα είναι πλεονασματικό περίπου στο 1,0% του ΑΕΠ το 2013, από έλλειμμα 2,2% του ΑΕΠ το 2012 και 10,3% του ΑΕΠ το 2009.
Ειδικότερα, από τα στοιχεία του Ισοζυγίου Πληρωμών στο 1ο 2μηνο του 2013 προκύπτουν τα ακόλουθα:
α) Σημαντική μείωση κατά 72,3% του ελλείμματος του ΙΤΣ στο -0,23% του ΑΕΠ στο 1ο 2μηνο '13, από -0,80% στο 1ο 2μηνο΄12 και 2,03% του ΑΕΠ στο 1ο 2μηνο '11.
β) Συνέχιση της αυξητικής πορείας των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία κατά 10% στο 1ο 2μηνο '13, μετά την αύξησή της κατά 12,3% στο 1ο 2μηνο '12.
γ) Μάλιστα, η αυξητική πορεία των εξαγωγών αγαθών συνεχίζεται παρά την πτωτική πορεία των εισαγωγών αγαθών (-6,1% στο 1ο 2μηνο '13) και ιδιαίτερα των εισαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία (-5,8% στο 1ο 2μηνο '13).
δ) Στο ισοζύγιο υπηρεσιών σημειώνεται η αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό κατά 11,5% τον Φεβρ. '13 και κατά 2,9% στο 1ο 2μηνο '13, αλλά οι εισπράξεις αυτές εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλές, στα 256 εκατ. ευρώ στο 1ο 2μηνο. Μάλιστα, η αύξηση των εισπράξεων πραγματοποιήθηκε με μειωμένες αφίξεις κατά 6,3% στο 1ο 3μηνο '13.
ε) Τέλος, αξιοσημείωτη εξέλιξη αποτελεί και η θετική καθαρή εισροή Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) στην Ελλάδα στο 1ο 2μηνο του 2012, που ανήλθε στα 1,33 δισ. ευρώ στο 3μηνο αυτό, έναντι εκροής 0,38 δισ. ευρώ στο 1ο 2μηνο '12.