Γιατί διαφωνούν Ευρωπαίοι και ΔΝΤ ως προς το ποια θα είναι τα μέτρα που θα καταστήσουν βιώσιμο το χρέος
Αυτή τη φορά το ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους δε φέρνει αντιμέτωπη μόνο την Ελλάδα με τους δανειστές της, αλλά και τους δανειστές μεταξύ τους. Αυτό επισημαίνει σε ανάλυσή του για το ελληνικό χρέος το πρακτορείο Reuters, υποστηρίζοντας πως ο δρόμος προς την ελάφρυνσή του δεν θα είναι ομαλός.
Όπως σημειώνει το Reuters, ουσιαστικά όλοι συμφωνούν πια ότι το ελληνικό χρέος πρέπει κάπως να ελαφρυνθεί, καθώς ξεπερνά τα 300 δισεκατομμύρια ευρώ και κυμαίνεται περίπου στο 179% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία. Όμως δε συμφωνούν όλοι όσον αφορά στο σε τι συνίσταται αυτή η ελάφρυνση.
Η Ελλάδα ελπίζει, υπεραισιόδοξα σύμφωνα με το δημοσίευμα, ότι στο Eurogroup της 22ας Μαΐου μπορεί να υπάρξει συμφωνία για το χρέος, όμως αυτή είναι μία μάχη που θα δοθεί σε πολλά μέτωπα:
Πρώτα απ' όλα, υπάρχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που υποστηρίζει πως το χρέος δεν είναι βιώσιμο και δεν θέλει (αλλά και δεν μπορεί, βάσει του καταστατικού του) να συνεχίσει να ρίχνει λεφτά στην Ελλάδα χωρίς να υπάρχουν εξασφαλίσεις όσον αφορά στη βιωσιμότητά του. Οι Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν το ΔΝΤ να εμπλακεί στο ελληνικό πρόγραμμα, όμως αρνούνται να αποκαλύψουν τα σχέδιά τους, προτιμώντας μία γενικόλογη δέσμευση να παράσχουν ελάφρυνση χρέους όταν ικανοποιηθούν συγκεκριμένα κριτήρια που σχετίζονται με τις μεταρρυθμίσεις. Και ειδικά η Γερμανία δεν θέλει να δείξει στους ψηφοφόρους, εν όψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου, ότι κάνει μια “χάρη” στην Ελλάδα χρησιμοποιώντας τα χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων. Όμως αυτές οι γενικόλογες δεσμεύσεις δεν αρκούν στο ΔΝΤ.
Έπειτα, είναι το ζήτημα του τι είδος ελάφρυνση χρέους θα προσφερθεί στην Ελλάδα. Το να “χαριστεί” χρέος δεν είναι κάτι που συζητείται, με την Ευρωζώνη να υποστηρίζει πως δεν υπάρχει κάποια σχετική πρόβλεψη στους κανονισμούς της. Ωστόσο, λιγότερο δύσκολο είναι να εφαρμοστούν μέτρα όπως η επιμήκυνση των πληρωμών, η μείωση του επιτοκίου και η παροχή ευελιξίας στην αποπληρωμή του χρέους, ώστε να μην ξεπερνά το 15% του ΑΕΠ ετησίως. Όλα αυτά όμως μόνο για το μέρος του χρέους που οφείλεται στους Ευρωπαίους εταίρους, καθώς το ΔΝΤ δεν μπορεί νομικά να αλλάξει τη δομή του προγράμματος αποπληρωμής των ελληνικών χρεών, και χωρίς να έχει καν συζητηθεί ακόμα το πόσο μπορούν να επιμηκυνθούν οι πληρωμές ή πόσο μπορούν να μειωθούν τα επιτόκια.
Ένα άλλο σημείο τριβής αποτελεί το πρωτογενές πλεόνασμα που πρέπει να εμφανίζει ο προϋπολογισμός για να θεωρηθεί το χρέος βιώσιμο. Το ΔΝΤ υποστηρίζει πως η Ελλάδα μπορεί να πετύχει έναν στόχο της τάξεως του 2,2% του ΑΕΠ το 2018 και 3,5% ετησίως από το 2019 ως το 2021, ενώ από το 2022 και μετά ο στόχος πρέπει να πέσει στο 1,5%. Αντίθετα, οι Ευρωπαίοι ζητούν πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% για μία παρατεταμένη χρονική περίοδο, ώστε να μπορεί να αποπληρώσει τα ετήσια επιτόκια για το χρέος της, χωρίς να διευκρινίζουν τι θα γίνει μετά.
“Λίγες άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τρέχουν πρωτογενή πλεονάσματα τέτοιου μεγέθους όσο αυτό που ζητούν από την Ελλάδα να πετύχει και να διατηρήσει. Αλλά από την άλλη, καμία από αυτές δεν έχει ένα βουνό χρέους στο μέγεθος της οικονομίας της Νότιας Αφρικής”, καταλήγει η ανάλυση του Reuters.