Επιστροφή ποσών αχρεωστήτως εισπραχθέντων
Τη διαδικασία διαγραφής χρεών προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) περιγράφει ο Κανονισμός Οικονομικής Οργάνωσης και Λογιστικής Λειτουργίας του φορέα.
Ο Κανονισμός, που υπογράφεται από την υπουργό Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου, προβλέπει, μεταξύ άλλων ότι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ που έχουν χαρακτηριστεί ανεπίδεκτες είσπραξης, μπορεί να κριθούν διαγραπτέες και να διαγραφούν, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:
- Έχουν ολοκληρωθεί οι προβλεπόμενες ενέργειες για το χαρακτηρισμό τους ως ανεπίδεκτων είσπραξης.
- Έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες στην αλλοδαπή, κατόπιν αξιοποίησης πληροφοριών και δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη ή απαιτήσεων αυτού έναντι τρίτων.
- Έχει ολοκληρωθεί η ποινική διαδικασία σε βάρος των οφειλετών, εφόσον προβλέπεται με την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης.
Ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ που δεν έχουν χαρακτηριστεί ανεπίδεκτες είσπραξης, μπορεί να διαγραφούν, εφόσον εμπίπτουν αποκλειστικά και μόνο στις ακόλουθες κατηγορίες οφειλών:
- Οφειλές αποβιωσάντων που δεν καταλείπουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο και των οποίων οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την επαχθείσα κληρονομιά.
- Όταν το ποσό της κύριας οφειλής από εισφορές κατά οφειλέτη δεν υπερβαίνει τα 50 ευρώ και δεν έχει επιτευχθεί η είσπραξή του μέσα σε 10 έτη από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκε.
- Όταν το ποσό της συνολικής οφειλής από οποιαδήποτε αιτία δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ και δεν έχει επιτευχθεί η είσπραξή της μέσα σε 10 έτη από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκε.
Ο ΕΦΚΑ υποχρεούται να τηρεί βιβλίο Διαγραφών, στο οποίο καταχωρούνται κατά αύξοντα αριθμό οι αποφάσεις του ΔΣ του φορέα και αφορούν διαγραφές ποσών. Εκτός των αποφάσεων, στο βιβλίο αυτό καταχωρούνται το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου, το ποσό που διαγράφεται, ο αριθμός και η χρονολογία της σχετικής έκθεσης, καθώς και η αιτία διαγραφής.
Επιστροφή ποσών αχρεωστήτως εισπραχθέντων
Στις περιπτώσεις είσπραξης ποσών αχρεωστήτως, η επιστροφή αυτών γίνεται με αίτηση του δικαιούχου, με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας Διεύθυνσης, μετά από σχετική έκθεση εκκαθάρισης, που συντάσσεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες που έκαναν την είσπραξη.
Η σχετική έκθεση εκκαθάρισης περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
- Τον τίτλο της αρμόδιας Διεύθυνσης του ΕΦΚΑ που τη συντάσσει.
- Το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου.
- Τα στοιχεία της απόδειξης είσπραξης.
- Το ποσό και την αιτία της επιστροφής, που διατυπώνεται με σαφήνεια και υπογράφεται αρμοδίως.
Εάν κατά την εκκαθάριση δεν διαπιστωθεί ληξιπρόθεσμη οφειλή του δικαιούχου, εκδίδεται χρηματικό ένταλμα από τις αρμόδιες υπηρεσίες και αποστέλλεται σχετική ειδοποίηση σ' αυτόν. Σε αντίθετη περίπτωση, ενεργείται οίκοθεν συμψηφισμός από τον φορέα.
Η νομιμοποίηση των δικαιούχων γίνεται, σύμφωνα με όσα ισχύουν από τις διατάξεις της παρούσης απόφασης.
Εισφορές ασφαλισμένων κλάδου σύνταξης αχρεωστήτως εισπραχθείσες επιστρέφονται ατόκως, με αίτηση του ασφαλισμένου ή και αυτεπάγγελτα από την υπηρεσία. Το δικαίωμα προς επιστροφή παραγράφεται, μετά παρέλευση πενταετίας από τη λήξη του οικονομικού έτους, εντός του οποίου καταβλήθηκαν οι εισφορές.
Ασφαλιστικές εισφορές κλάδου σύνταξης καταβληθείσες από τους ασφαλισμένους, που, ενώ διέκοψαν την άσκηση του επαγγέλματος, συνέχιζαν να καταβάλουν, επιστρέφονται άτοκα με αίτησή τους ή και αυτεπάγγελτα.
