Αργά το βράδυ της Τετάρτης, 19 Αυγούστου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέγραψε το Μνημόνιο Συνεννόησης (ΜΣ) με την Ελλάδα για ένα νέο πρόγραμμα στήριξης και σταθερότητας. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), το τείχος προστασίας της Ευρώπης που δημιουργήθηκε το 2012 ως απάντηση στην παγκόσμια οικονομική κρίση, θα μπορέσει να καταβάλει έως και 86 δισ. ευρώ σε δάνεια κατά τα επόμενα τρία έτη, υπό την προϋπόθεση ότι οι ελληνικές αρχές θα υλοποιήσουν μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση θεμελιωδών οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων, όπως προσδιορίζονται στο ΜΣ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως εταίρος στις διαπραγματεύσεις, έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην κοινωνική δικαιοσύνη στο πλαίσιο του νέου προγράμματος, ώστε να εξασφαλιστεί η δίκαιη κατανομή της προσαρμογής και η προστασία των πλέον ευάλωτων μελών της κοινωνίας. Η Επιτροπή δημοσιεύει σήμερα την εκτίμησή της για τις κοινωνικές επιπτώσεις του προγράμματος και συμπεραίνει ότι, εάν εφαρμοστούν πλήρως και εγκαίρως, τα μέτρα που προβλέπονται στο πρόγραμμα θα βοηθήσουν την Ελλάδα να επανέλθει στη σταθερότητα και την ανάπτυξη με τρόπο οικονομικά και κοινωνικά βιώσιμο, ενώ θα συμβάλουν και στην αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών κοινωνικών αναγκών και προκλήσεων στην Ελλάδα.
Οι τομείς στους οποίους επικεντρώθηκε η Επιτροπή περιλαμβάνουν, παραδείγματος χάριν:
-
τη σταδιακή θέσπιση ενός καθεστώτος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και την παροχή καθολικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης,
-
μέριμνα ούτως ώστε η απαιτούμενη από όλους προσπάθεια να είναι ανάλογη προς τα εισοδήματά τους,
-
στόχευση της εξοικονόμησης σε τομείς που δεν επηρεάζουν άμεσα τα εισοδήματα των απλών πολιτών, όπως η μείωση των αμυντικών δαπανών ή η αντιμετώπιση των ανεπαρκειών σε πολλούς τομείς των δημόσιων δαπανών,
-
την αντιμετώπιση των κεκτημένων συμφερόντων, όπως με τη σταδιακή κατάργηση της ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης των εφοπλιστών ή των αγροτών, ή πληθώρας εξαιρέσεων, π.χ. για ορισμένα νησιά όσον αφορά τους συντελεστές ΦΠΑ, ή αδικαιολόγητων επιδοτήσεων,
-
τη στήριξη του ρόλου των κοινωνικών εταίρων και του εκσυγχρονισμού του συστήματος συλλογικής διαπραγμάτευσης,
-
την καταπολέμηση της διαφθοράς, της φοροδιαφυγής και της αδήλωτης εργασίας,
-
τη στήριξη μιας διαφανέστερης και αποτελεσματικότερης δημόσιας διοίκησης, μεταξύ άλλων με τη μετάβαση σε μια πιο ανεξάρτητη φορολογική διοίκηση, την αναδιοργάνωση των υπουργείων και την καθιέρωση καλύτερης σύνδεσης μεταξύ αποδοχών και αρμοδιοτήτων των θέσεων απασχόλησης.
Προκειμένου το πρόγραμμα να συμπληρωθεί και να έχει κατά το δυνατόν μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας, η Επιτροπή παρουσίασε στις 15 Ιουλίου ένα πρόγραμμα για την απασχόληση και την ανάπτυξη στην Ελλάδα. Έως το 2020 θα διατεθούν για επενδύσεις στο ανθρώπινο δυναμικό και τις επιχειρήσεις περίπου 35 δισ. ευρώ. Με την αύξηση κατά 7 εκατοστιαίες μονάδες του ποσοστού της αρχικής προχρηματοδότησης για προγράμματα της περιόδου 2014-2020 στην Ελλάδα, μπορεί να διατεθεί ταχύτερα 1 δισ. ευρώ από τους πόρους που αναλογούν στη χώρα για να επισπευσθεί η κάλυψη νέων έργων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ.
Η Επιτροπή έχει εντατικοποιήσει την παροχή τεχνικής βοήθειας και εμπειρογνωμοσύνης από την πλευρά της, μέσω της νέας υπηρεσίας στήριξης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η υπηρεσία στήριξης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που δημιουργήθηκε τον Ιούλιο, θα λειτουργεί ως κόμβος για την κινητοποίηση εμπειρογνωμοσύνης από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, τις διοικήσεις των κρατών μελών και άλλους διεθνείς οργανισμούς για να παρέχεται βοήθεια σχετικά με τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των μεταρρυθμίσεων.
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε αυτά τα προγράμματα και η νομική του θεμελίωση έχει καθοριστεί και συμφωνηθεί από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ στη Συνθήκη ΕΜΣ:
- εκτιμά την ανάγκη και την αιτιολόγηση για στήριξη σταθερότητας· αυτό γίνεται σε συνεργασία με την ΕΚΤ (βλ. άρθρο 13 παράγραφος 1 της Συνθήκης ΕΜΣ).
- διαπραγματεύεται το μνημόνιο συνεννόησης με το εκάστοτε κράτος μέλος, στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που συνοδεύουν τη χορήγηση της χρηματοδοτικής συνδρομής· αυτό γίνεται από την Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ (βλ. άρθρο 13 παράγραφος 3 της Συνθήκης ΕΜΣ).
- υπογράφει το ΜΣ εξ ονόματος του ΕΜΣ (βλ. άρθρο 13 παράγραφος 4 της Συνθήκης ΕΜΣ).
- παρακολουθεί τη συμμόρφωση προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση χρηματοδοτικής συνδρομής· αυτό γίνεται από την Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ (βλ. άρθρο 13 παράγραφος 7 της Συνθήκης ΕΜΣ).
Όλα τα επίσημα έγγραφα σχετικά με την οικονομική συνδρομή στην Ελλάδα είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο της ΕΕ.
