«Δεν θα ανοίξουν οι τράπεζες την Τρίτη από τη στιγμή που δεν υπάρχουν χρήματα», τονίζει ο Αναπληρωτής Καθηγηγητής στη Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου, Αριστείδης Σάμιτας.
Συνέντευξη στο Γιώργο Λαμπίρη
Ο καθηγητής έρχεται ουσιαστικά να διαψεύσει τις αναφορές του υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Βαρουφάκη, ο οποίος σε συνέντευξή του το βράδυ της Τετάρτης διαβεβαίωσε ότι από τη στιγμή που θα υπάρξει συμφωνία μετά το δημοψήφισμα, θα ανοίξουν αμέσως οι τράπεζες και θα αρθεί το capital control.
Η συνέντευξη του Αριστείδη Σάμιτα στο news.gr:
-Κύριε Σάμιτα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης, μιλώντας σε συνέντευξή του το πρωί της Πέμπτης αναφορικά με τις τράπεζες, διαβεβαίωσε ότι από τη στιγμή που θα υπάρξει συμφωνία με τους δανειστές θα ανοίξουν άμεσα οι τράπεζες και θα αρθεί το capital control. Κατά πόσο είναι εφικτό κάτι τέτοιο εάν υπάρξει συμφωνία σε πολιτικό επίπεδο έως και τη Δευτέρα;
Μου είναι αδύνατον να παρακολουθήσω τον κύριο Βαρουφάκη. Θεωρώ πως οτιδήποτε λέει δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα και ταυτόχρονα είναι παραπλανητικό. Εάν κανείς κοιτάξει την ιστορία των χωρών που επέβαλαν κεφαλαιακούς ελέγχους, θα διαπιστώσει ότι καμία από αυτές δεν άνοιξε τις τράπεζές της μετά από μία εβδομάδα.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα, το οποίο χρησιμοποιώ συχνά: «Είναι σαν να έχουμε ένα φούρνο και να μην έχει ζυμάρι για να φτιάξει ψωμί. Ερώτημα: Ο φούρνος θα ανοίξει εάν δεν έχει ψωμί να πουλήσει;»
Για ποιο λόγο λοιπόν να ανοίξουν οι τράπεζες από τη στιγμή που δεν έχουν χρήματα; Για να υποδεχτούν τους αγανακτισμένους που θα τα σπάσουν όλα;
Οι τράπεζες θα ανοίξουν μόνο στην περίπτωση κατά την οποία υπάρξει συμφωνία και ανοίξουν οι κάνουλες της χρηματοδότησης. Τα χρήματα που έχει στη διάθεσή της ως μαξιλαράκι ασφαλείας η Τράπεζα της Ελλάδος δεν επαρκούν ούτε για μισή ημέρα. Δεν υπάρχει περίπτωση να ανοίξουν οι τράπεζες.
Υπάρχει επίσης περίπτωση να ανοίξουν κάποια στιγμή οι τράπεζες – κάτι που σπάνια συμβαίνει – όταν υπάρξει ένα νέο μέσο χρηματοδότησης, με τη μορφή κάποιας υποσχετικής ή κάποιου άλλου νομίσματος.
-Χαρακτηριστικό είναι πως όταν ο Έλληνας υπουργός ρωτήθηκε εάν κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί, πατώντας ένα μόνο κουμπί, απάντησε θετικά, επισημαίνοντας ότι το πρόβλημα της Ελλάδας είναι διαφορετικό από εκείνο της Κύπρου, που το capital control κράτησε μήνες.
Ο κύριος Βαρουφάκης έχει δίκιο όταν λέει ότι το πρόβλημα της Ελλάδος δεν παρουσιάζει καμία αντιστοιχία με εκείνο της Κύπρου. Το ζήτημα της χώρας μας ήταν δημοσιονομικό και όχι τραπεζικό. Το δίκιο του όμως σταματάει ακριβώς σε αυτό το σημείο. Και το λέω αυτό, καθώς η κυβέρνηση κατάφερε με τον εμπαιγμό και τη δική του μαεστρία, να καταστήσει μέρος του προβλήματος και τις τράπεζες και να φτάσουμε σε σημείο bail-in.
-Ο κύριος Βαρουφάκης ανέφερε επίσης ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχουν την Δευτέρα λεφτά στα ΑΤΜ. Έχει βάση ο συγκεκριμένος ισχυρισμός;
Θα σας το πω ξεκάθαρα: Οτιδήποτε λέει ο Βαρουφάκης δεν έχει βάση. Και όταν κάτι έχει βάση – σε επίπεδο διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση – και ο υπουργός επιμένει ότι τα μέτρα που προτείνονται είναι υφεσιακά, η μέθοδος της διαπραγμάτευσης που χρησιμοποιεί είναι λανθασμένη.
Απαντώντας στο ερώτημα σας, όπως σας ξαναείπα τα χρήματα που έχει στη διάθεσή της η Τράπεζα της Ελλάδος για να γεμίσει τα ΑΤΜ είναι πεπερασμένα και έχουν συγκεκριμένη αρίθμηση. Όταν φτάσει το τελευταίο νούμερο, το επόμενο χαρτονόμισμα θα πρέπει να έρθει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σε διαφορετική περίπτωση τα ΑΤΜ δεν υπάρχει περίπτωση να έχουν χρήματα.
Εάν γίνει bail-in, το οποίο θα γίνει την επόμενη εβδομάδα – στην περίπτωση που ανακοινωθεί – το όριο θα φτάσει από τα 60 ευρώ που είναι σήμερα, στα 20. Και αυτό το όριο θα υφίσταται για όσο διάστημα διαρκέσει η μεταβατική περίοδος, δηλαδή έως ότου τελειώσουν τα χρήματα.
Υπάρχει κάποιος χρονικός ορίζοντας ως προς τη διάρκεια της διαδικασίας ελέγχου κεφαλαίων και από τι θα εξαρτηθεί κάτι τέτοιο;
Τα πάντα θα εξαρτηθούν από την πορεία της διαπραγμάτευσης και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Εάν από τη διαδικασία του δημοψηφίσματος κερδίσει το «ΝΑΙ», πιστεύω ότι θα αυξηθεί το επίπεδο εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων για να μπορέσουν να διαπραγματευθούν.
Όμως, δεδομένου ότι η κυβέρνηση δεν θα δεχθεί την ήττα της, θα προκηρύξει εκλογές, κάτι που σημαίνει ότι θα έχουμε παράταση των εξελίξεων για ένα μήνα τουλάχιστον. Στη διάρκεια αυτού του μήνα θα στεγνώσει ακόμα περισσότερο η αγορά.
Εάν πάλι κερδίσει το «ΟΧΙ», οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης εκτιμούν ότι θα έχουν ένα διαπραγματευτικό ατού και δεν αποκλείεται να πάμε σε οριστική ρήξη, η οποία θα μας οδηγήσει εκτός ευρωζώνης.
Αναφερθήκατε στο bail –in. Θα συνδυαστεί με κούρεμα καταθέσεων;
Το bail-in είναι αναπόφευκτο κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες. Σας θυμίζω ότι η ΕΚΤ έχει πει ότι οι 400 τράπεζες που εποπτεύονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό θα υπάγονται στο νέο οικονομικό δόγμα του bail-in, η εισαγωγή του οποίου εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο. Επομένως και εδώ θα συμβεί κάτι ανάλογο.
Όταν έχουν εξαντληθεί όλες οι δεξαμενές άντλησης χρημάτων, η επόμενη δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά οι καταθέσεις. Ξαφνικά ο καταθέτης θα γίνει επενδυτής και θα του κουρέψουν τις καταθέσεις. Ούτε αυτό βέβαια θα λύσει το πρόβλημα, αλλά θα το επιδεινώσει, δεδομένου ότι θα αυξήσει το μέγεθος της αμφισβήτησης. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν όσοι εφαρμόζουν τις συγκεκριμένες πολιτικές είναι ότι ο κόσμος θα κληθεί να ψηφίσει ξανά στην περίπτωση που γίνουν εκλογές, και αυτή τη φορά θα αναζητήσει περισσότερο τα άκρα. Η συγκεκριμένη πολιτική δεν είναι κάτι άλλο, παρά βούτυρο στο ψωμί της Χρυσής Αυγής.