Την ώρα, που οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών βρίσκονται πλέον σε οριακό σημείο, καθώς τα ταμεία της Ελληνικής Δημοκρατίας έχουν στεγνώσει, κλειδί για το ύψος του λογαριασμού, που θα κληθούμε να πληρώσουμε όλοι οι φορολογούμενοι, είναι το ύψος του δημοσιονομικού κενού, όπως αυτό θα συμφωνηθεί - αν συμφωνηθεί - τελικά μεταξύ Αθήνας και πιστωτών.
Από τον υπολογισμό αυτού του μεγέθους, δηλαδή από τη συμφωνία για το πόσα μας λείπουν μέχρι στιγμής φέτος, θα κριθεί ο λογαριασμός προς την εφορία, τόσο σε άμεσους φόρους (όπως εισοδήματος, ακινήτων), όσο και σε έμμεσους (κατανάλωσης, ΦΠΑ, κλπ.).
Επιπλέον, αυτό θα κρίνει και το τι αλλαγές -δηλαδή μειώσεις- θα προκύψουν στους μισθούς του Δημοσίου, την ώρα, που ασφαλιστικό και εργασιακά εξακολουθούν να παραμένουν σημεία τριβής μεταξύ των δύο πλευρών.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή...
Κόντρα για το πρωτογενές πλεόνασμα
Η ανακοίνωση των επίσημων στοιχείων του τετραμήνου, που δείχνει πρωτογενές πλεόνασμα στο υψηλότατο επίπεδο των 2 δισ. ευρώ, δεν έπεισε τους δανειστές, οι οποίοι εκτιμούν ότι αυτό επιτεύχθηκε μέσω της στάσης πληρωμών, την οποία έχει κάνει το Δημόσιο.
Θεωρώντας ότι αυτά θα τα βρούμε μπροστά μας από το καλοκαίρι και μετά - όταν και θα περάσουν οι 90 μέρες καθυστέρησης, υπολογίζουν πως - με βάση τα σημερινά δεδομένα - το 2015 η ελληνική οικονομία θα κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα 0,5%.
Συνεπώς, πλέον, δεν έχει καμία σημασία το τι θα συμφωνηθεί για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, καθώς - ούτως ή άλλως - απαιτούνται ήδη μέτρα για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό. Πόσα;
Κατ’ αρχάς, τουλάχιστον 1 δισεκατομμύριο ευρώ, μόνο και μόνο για να είναι ισοσκελισμένος ο προϋπολογισμός, χωρίς ελλείμματα. Στη συνέχεια, τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ, ανάλογα με το ύψος του πλεονάσματος, που θα συμφωνηθεί. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως οι δανειστές επιμένουν σε ύψος 2% του ΑΕΠ.
Τα σημεία τριβής
Υπό αυτές τις συνθήκες, τα σημεία τριβής μεταξύ των δύο πλευρών είναι:
Η εξίσωση των μισθών του Δημοσίου με αυτούς του ιδιωτικού τομέα, γεγονός που σημαίνει ότι θα διαμορφωθούν στην περιοχή των 700-900 ευρώ.
Ο ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ να έχει το 2 ως πρώτο ψηφίο, δηλαδή να βρεθεί στο 20-21%, δεδομένου ότι η Αθήνα επιμένει να μην καταργηθούν οι εκπτώσεις στα νησιά και να παραμείνει ο κατώτατος συντελεστής. Αλλιώς, μπορεί να πέσει στο 18%, με ΦΠΑ έως 9% για ψωμί, γάλα και άλλα βασικά προϊόντα.
Να απελευθερωθούν περαιτέρω οι απολύσεις, να μην επανέλθουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και να μετατεθεί για αργότερα η αύξηση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα.
Να διατηρηθεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία, γεγονός που θα οδηγήσει σε δραματικές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις.
Τα υπόλοιπα μέτρα
Φόρος 3% στις αποδείξεις επιχειρήσεων εστίασης πολυτελείας και στα εστιατόρια ξενοδοχείων άνω των 3 αστέρων σε νησιά με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων, από τη φετινή σαιζόν και κάθε θερινή περίοδο.
Φόρος 6% στις αποδείξεις κοσμηματοπωλείων, καταστημάτων ρούχων, υποδημάτων έργων τέχνης, όλο το χρόνο.
Τέλος διαμονής, με συγκεκριμένο ποσό για ξενοδοχεία 3 αστέρων και άνω.
Υποχρεωτικές συναλλαγές με χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες, για ποσά άνω των 70 ευρώ, που θα προσφέρουν και έκπτωση 3 εκατοστιαίων μονάδων στο ΦΠΑ.
H κυβέρνηση προτείνει νέο καθεστώς ΦΠΑ με τρείς συντελεστές και όχι δύο, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα. Από αυτούς, ο ένας θα είναι ενιαίος και οι άλλοι δύο συντελεστές θα εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες και προϊόντα.
Έτσι, η πρόταση της Αθήνας είναι να καθιερωθεί ενιαίος συντελεστής 18% που θα ισχύει για αγορές με μετρητά και θα μειώνεται στο 15% για όσους χρησιμοποιούν κάρτα. Επιπλέον, θα προβλέπεται χαμηλός συντελεστής στο 7% ή 8%.
Οι φόροι που δεν καταργούνται αυξάνονται
ΕΝΦΙΑ, με προσπάθεια να επιβληθεί με μειωμένες κατά 20% αντικειμενικές αξίες
Ετήσια εισφορά, αυξημένη στα περυσινά επίπεδα - χωρίς δηλαδή την έκπτωση κατά 30% - για εισοδήματα άνω των 30.000 ή 50.000 ευρώ.
Φόρος πολυτελείας, αυξημένος κατά 30%, από το 10% στο 13%, για Ι.Χ. άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών, πισίνες και σκάφη αναψυχής.
Επίσης, κίνητρα για νομιμοποίηση αδήλωτων ποσών, που έχουν βγει παράνομα από τη χώρα, με συντελεστή από 15% - 20%.
Διευκρινίζεται ότι όλα αυτά δεν είναι τα οριστικά μέτρα, καθώς όλα είναι ακόμα υπό συζήτηση με τους δανειστές.
Τέλος στις πρόωρες συντάξεις
Δεδομένη πρέπει να θεωρείται η δραστική μείωση των πρόωρων συντάξεων, με αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 60 χρόνια, η περαιτέρω ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων, και - κυρίως - των συνταξιοδοτικών παροχών, γεγονός που θα προκαλέσει σημαντικές ανατροπές στην οικονομική κατάσταση των συνταξιούχων.
