Αμφίβολης επιτυχίας χαρακτηρίζουν οίκοι αξιολόγησης και τράπεζες το εγχείρημα της επαναγοράς των ήδη κουρεμένων ελληνικών ομολόγων, αφού οι αντιδράσεις από πολλές πλευρές θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από το Eurogroup.
Έτσι μπορεί οι Ευρωπαίοι να αποφάσισαν την επαναγορά και το ΔΝΤ απλά να συμφώνησε περιμένοντας να δει τα αποτελέσματα, ωστόσο το μπαλάκι για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους έπεσε στην Αθήνα που πρέπει να ολοκληρώσει το εγχείρημα μέσα σε λίγες μέρες, πάνω στα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν τράπεζες ασφαλιστικά ταμεία και hedge funds.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανέφεραν πριν από λίγο ότι σε περίπτωση αποτυχίας του σχεδίου της επαναγοράς τότε οι υπουργοί οικονομικών θα επαναξιολογήσουν ολόκληρο το πακέτο για την Ελλάδα, ενώ πρόσθεσαν πως δεν πρόκειται να ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο Eurogroup της Δευτέρας θα παρουσιαστούν οι λεπτομέρειες του σχεδίου buyback. Επί του ζητήματος αναμένεται να τοποθετηθούν ο Πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ο Επίτροπος Οικονομίας, Όλι Ρεν και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ. Στο πλαίσιο αυτό, ο αξιωματούχος της ευρωζώνης εξέφρασε την εκτίμηση ότι το ΔΝΤ δε θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα της Ελλάδας, τονίζοντας ότι το ΔΝΤ συμμετέχει από την πρώτη στιγμή στη στήριξη της Ελλάδας.
Πάντως οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν αισιοδοξία για την επιτυχία του προγράμματος. "Δεν θέλω να πω, σε αυτό το στάδιο, ποιες είναι οι προσδοκίες μας από το πρόγραμμα, αυτό που μπορώ όμως να πω είναι ότι δεν είναι ασήμαντες", είπε και τόνισε ότι η ευρωζώνη αναμένει από το σύνολο του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα να συμμετάσχει στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων.
Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, σε περίπτωση αποτυχίας να συγκληθεί έκτακτο Eurogroup, με δεδομένο ότι η επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση είναι στις 21 Ιανουαρίου 2013.
Ωστόσο δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η στάση του IIF. Το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), που αντιπροσωπεύει τις μεγάλες τράπεζες, ανακοίνωσε πως η συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της δεν αίρει όλες τις "αβεβαιότητες" και πως έχει "κρίσιμη" σημασία η εξαγορά του ελληνικού χρέους να γίνει αποκλειστικά και μόνο σε "εθελοντική" βάση.
Σε συνεδρίασή τους στη Νέα Υόρκη, τα μέλη της ομάδας επίβλεψης των αγορών του IIF "εξέφρασαν ικανοποίηση" για τη συμφωνία που συνήφθη την Τρίτη ανάμεσα στο ΔΝΤ και την ευρωζώνη για να αποφευχθεί μια έκρηξη του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσαν.
Το IIF επισημαίνει ωστόσο πως "η αβεβαιότητα παραμένει" κυρίως όσον αφορά ένα από τα πιο περίπλοκα μέτρα της συμφωνίας: την εξαγορά από την Ελλάδα ενός μέρους του χρέους της που κατέχουν οι ιδιώτες πιστωτές. Τα πρώτα αποτελέσματα της επιχείρησης, που πρόκειται να αρχίσει τη Δευτέρα, αναμένονται στις 13 Δεκεμβρίου.
"Προς το παρόν, το θέμα της εξαγοράς -και η τελική απόφαση για την αποδέσμευση μιας νέας δόσης βοήθειας προς την Ελλάδα- παραμένει αβέβαιο", διευκρινίζει το IIF, το οποίο καλεί την ΕΕ και το ΔΝΤ να αυξήσουν "την υποστήριξή τους" και να κάνουν "περισσότερες παραχωρήσεις".
Ενστάσεις και από τις ελληνικές τράπεζες
Δεν έχει βρεθεί ακόμη σημείο σύγκλισης ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους Έλληνες τραπεζίτες. Στη συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) οι τραπεζίτες εξέφρασαν τις επιφυλάξεις και τις αντιρρήσεις τους επί της εμπλοκής τους στην διαδικασία, επιχειρηματολογώντας ότι οι τράπεζες θα χάσουν σημαντικά μελλοντικά κέρδη εάν προσφέρουν τα ομόλογα που κατέχουν στο πρόγραμμα επαναγοράς χρέους.
Σήμερα τα πιστωτικά ιδρύματα κατέχουν συνολικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 17 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν τοποθετημένα και στα αμοιβαία κεφάλαια τους. Όπως τόνισαν, εάν πωλήσουν τα συγκεκριμένα ομόλογα στις τρέχουσες τιμές (4,7 δισ. ευρώ) θα κερδίσουν 500 εκατ. ευρώ, βάσει της τρέχουσας λογιστικής αξίας, και θα χάσουν 4 δισ. ευρώ από μελλοντικούς τόκους.
Οι τραπεζίτες τόνισαν πως δεν έχουν την κατοχύρωση να αποφασίσουν για την πώληση των ομολόγων και έθεσαν ζήτημα εταιρικής διακυβέρνησης και ευθυνών έναντι των μετόχων. Παρουσίασαν δε εναλλακτικές λύσεις για την ενίσχυση των κεφαλαιακών τους αναγκών και τη μείωση του κόστους ανακεφαλαιοποίησης.
Πληροφορίες υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε νόμο που θα προβλέπει ότι η απόφαση ένταξης στο πρόγραμμα επαναγοράς του ελληνικού χρέους θα ληφθεί μόνο από τα διοικητικά Συμβούλια των τραπεζών και όχι από τις Γενικές Συνελεύσεις, και παράλληλα θα προστατεύει τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων από τυχόν ποινικές ευθύνες. Ωστόσο, ένας τέτοιος νόμος θα ήταν αντισυνταγματικός και θα αντέβαινε στην Ευρωπαϊκή Συνθήκη για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Moody's: Μη βιώσιμο, παρά τις αποφάσεις του Eurogroup
Μη βιώσιμο, παρά τις αποφάσεις του Eurogroup, κρίνει το ελληνικό χρέος ο οίκος αξιολόγησης Moody's αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα των μέτρων που αποφάσισαν οι Ευρωπαίοι.
Το χρέος της Ελλάδας παραμένει μη βιώσιμο παρά την βραχυπρόθεσμη ανακούφιση που παρέχει η συμφωνία στις αρχές της εβδομάδας με τους μεγάλους πιστωτές, και η Αθήνα πιθανώς θα χρειαστεί να μειώσει τελικά μέρος του επίσημου χρέους της, επισημαίνει η Moody's Investors Service.
Η συμφωνία στόχο έχει να μειώσει το ελληνικό χρέος μέσω ενός μείγματος μείωσης των επιτοκίων των δανείων προς την Αθήνα, την επιστροφή κερδών της ΕΚΤ που συνδέονται με τη συμμετοχή της σε ελληνικά ομόλογα και πιθανώς με μια επαναγορά του χρέους σε χαμηλές τιμές.
Ο οίκος σημειώνει πως υπάρχουν ακόμη σημαντικά ρίσκα υλοποίησης που συνδέονται με το πρόγραμμα, ιδιαίτερα λόγω της ακραία ευάλωτης οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης της Ελλάδας. "Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς ότι οι στόχοι που μόλις συμφωνήθηκαν, θα επιτευχθούν χωρίς αποκλίσεις", αναφέρει η Moody's.
