Ισχυρό μήνυμα προς την Ελλάδα ή τιμωρία με επικράτηση των γερμανικών θέσεων;
Αποτελεσματική διάσωση της Ελλάδας ή σανίδα σωτηρίας στο παραπέντε της κατάρρευσης;
Το τι ακριβώς σήμαινε η λύση που δόθηκε στο ελληνικό ζήτημα στο χθεσινό Eurogroup αναλύουν δύο διακεκριμένοι επιστήμονες, οι οποίοι μίλησαν στο news.gr.
Που οδηγεί η έλλειψη εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων
Σφιγμομετρώντας των απόηχο των εξελίξεων, ο Αιμίλιος Αυγουλέας, καθηγητής χρηματοοικονομικών αγορών και χρηματοοικονομικού δικαίου, στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, στέκεται στο γεγονός ότι υπάρχει πλήρης έλλειψη εμπιστοσύνης στην ελληνική επιχειρηματική και πολιτική τάξη. “Γι αυτό άλλωστε και θα εκταμιευθεί τμηματικά η δόση. Χρειάζεται να αλλάξει η χώρα με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο και αυτό θα το επιβάλλουν οι Ευρωπαίοι με κάθε μέσο που διαθέτουν”, τονίζει χαρακτηριστικά.
Ένα από τα τρία βασικά σημεία της συμφωνίας είναι η επαναγορά των ομολόγων. Όπως εξηγεί ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Χαράλαμπος Γκότσης, η διαδικασία αφορά τη δημόσια προσφορά των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. “Κάποιοι ιδιώτες, ταμεία ή hedge funds κατέχουν τα ομόλογα και μπορούν να τα πουλήσουν στο 35% της ονομαστικής τους αξίας. “Η αρχική τιμή των ομολόγων ήταν 10 δισ και ο στόχος είναι να τα αγοράσουμε ξανά στα 30 δισ”, εξηγεί.
Σημαντικές αμφιβολίες για την επιτυχία της επαναγοράς, έχει ο κύριος Αυγουλέας. Όπως αναφέρει, η επαναγορά δεν θα καταλήξει πουθενά. “Ήθελαν να δώσουν χρήματα για να μη χρεωκοπήσουμε και δημιουργηθεί αναταραχή στις αγορές. Οι κάτοχοι των ομολόγων περιμένουν υψηλότερες τιμές από τις σημερινές για να τα πουλήσουν” διευκρινίζει. Βλέπει όμως και ένα θετικό παράθυρο στη συγκεκριμένη διαδικασία καθώς θεωρεί πως είναι μία καλή ευκαιρία για να φύγουν οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων από τον πάτο.
“Χρειάζονται κι άλλα μέτρα και διαγραφή χρέους”
Όπως τονίζει ο πρώην πρόεδρος της Έλληνικής Ένωσης Πιστοποιημένων Αναλυτών Μετοχών και Αγοράς, Κώστας Βέργος, πρόκειται για μία θετική εξέλιξη που δεν λύνει το πρόβλημα. “Δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθούν οι προϋποθέσεις και άρα η πιθανότητα της Ελλάδας να αποπληρώσει το χρέος είναι αρκετά μακρινή”, εξηγεί. Επισημαίνει ότι τα χρήματα της επαναγορά προορίζονται για την αποπληρωμή των δανείων. “Γίνεται μία ρύθμιση των υποχρεώσεων με πιο ευνοϊκό τρόπο για την Ελλάδα, αλλά αυτή η ρύθμιση δεν επαρκεί με αποτέλεσμα να χρειαστούν και άλλα μέτρα σε συνδυασμό με διαγραφή μέρους του χρέους”, συνεχίζει.
“Η επαναγορά θα μειώσει το χρέος. Είναι αγορασμένα σε πιο υψηλές τιμές και τα αγοράζουμε σε χαμηλότερες τιμές. Επιτυγχάνεται η μείωση του ονομαστικού χρέους και άρα η βελτίωση της σχέσης χρέους προς ΑΕΠ, όμως οι υποθέσεις για την αύξηση του ΑΕΠ, οι οποίες γίνονται είναι μη ρεαλιστικές κάτω από τις συνθήκες της εφαρμογής μέτρων λιτότητας, που προβλέπονται για την επόμενη περίοδο”, καταλήγει.
Τα εμπόδια στην επαναγορά των ομολόγων
Σε ότι αφορά την διαδικασία της επαναγοράς, ο κύριος Γκότσης εντοπίζει ένα σημαντικό αγκάθι. Το γεγονός ότι η διαδικασία, η οποία στοχεύει στη διαγραφή 30 δισ ευρώ χρέους, τίθεται ως προαπαιτούμενο από την Κριστίν Λαγκάρντ για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα έως τις 13 Δεκεμβρίου. “Μέχρι τότε όμως κανείς δεν μας εγγυάται ότι θα μπορέσουμε να βρούμε πωλητές στην τιμή που εμείς επιθυμούμε. Το έχουν πάρει χαμπάρι οι αγορές ότι τα ελληνικά ομόλογα έχουν ζουμί γιατί από τον Μάρτιο μέχρι και σήμερα ανέβηκαν κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες”. Η σκέψη όσων κατέχουν τα ομόλογα, είναι σύμφωνα με τον κύριο Γκότση, να τα κρατήσουν περιμένοντας άνοδο.
“Το τοπίο θα ξεκαθαρίσει μετά τις γερμανικές εκλογές”
Ο Αιμίλιος Αυγουλέας, αναφέρεται στη σύγχιση που υπάρχει σχετικά με το ελληνικό χρέος, κάτι που όπως λέει αναμένεται να ξεκαθαρίσει μετά τις γερμανικές εκλογές. “Ήθελαν να μας μετατρέψουν από ανεξάρτητη χώρα σε χώρα υπό επιτροπία”, τονίζει χαρακτηριστικά. “Έπρεπε να αποφασίσουν κάτι για να βγει η απόφαση για τη δόση. Θα υπάρξει γενναιότατο κούρεμα μετά τις γερμανικές εκλογές”. Όπως, τόνίζει όμως λόγω της ύφεσης, στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα δεν θα μας επιτρέψει να πετύχουμε τους στόχους που έχουν τεθεί.
Θεωρεί απαραίτητο να ακολουθήσουμε πολιτική ανάπτυξης. “Το μέσο για να το πετύχουμε είναι οι ιδιωτικοποιήσεις, που θα αποφέρουν άμεσα ξένες επενδύσεις”. Υποστηρίζει ότι η θέση της χώρας μας στην Ευρώπη είναι πια διασφαλισμένη, κάτι που σημαίνει ότι το επόμενο βήμα είναι μία εκστρατεία διαφήμισης των περιουσιακών της στοιχείων και μία πολιτική εξωστρέφειας. “Μπορεί να είναι οδυνηρό να πουλάς δημόσια περιουσία, αλλά δεν πρέπει να υπάρχουν ιερές αγελάδες σ' αυτές τις συνθήκες”, λέει.
Το μήνυμα των Ευρωπαίων προς την Ελλάδα
Το βασικό μήνυμα των Ευρωπαίων είναι σύμφωνα με τον κύριο Αυγουλέα το αυστηρό κυνήγι της φοροδιαφυγής, καθώς η Ελλάδα παραμένει – όπως υποστηρίζει – διασωληνωμένη. “Δεν αρκεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Πρέπει να υπάρξει παραγωγή και εξαγωγές για να έρθουν τα κεφάλαια από το εξωτερικό, που θα δημιουργήσουν έναν καινούργιο κύκλο εμπιστοσύνης” επισημαίνει. “Η Ελλάδα αν θέλει να ζήσει, θα πρέπει να πάρει τις πολιτικές αποφάσεις και την κατάσταση στα χέρια της και να αλλάξει το επιχειρηματικό κλίμα, το τραπεζικό σύστημα και τέλος – και το σημαντικότερο – τη νοοτροπία των ανθρώπων. Ώστε να γίνει η Ευνομούμενη Δημοκρατία του Δυτικού κόσμου”, κλείνει τονίζοντας τα λεγόμενά του.
Η πιο επιθυμητή λύση
Στις λύσεις του ελληνικού προβλήματος στέκεται ο κύριος Γκότσης. Αναγνωρίζει ότι η συμφωνία αυτή είναι θετική αλλά δεν λύνει το πρόβλημα. “Δεν είναι η οριστική λύση που περιμέναμε. Η οριστική λύση θα ήταν το κούρεμα κατά 50% του συνολικού επίσημου χρέους – πάνω από 100 δισ - ώστε να φτάσει το χρέος στο 70% του ΑΕΠ”, αναφέρει χαρακτηριστικά.
“Η άλλη δραστική λύση θα μπορούσε να είναι μία γενναία επιμήκυνση της λήξης όλων αυτών των δανείων. Η Ιαπωνία έχει 220% χρέος, αλλά είναι βιώσιμο γιατί η Ιαπωνία δεν πληρώνει τόκους και καταφέρνει να το σταθεροποιήσει, με την προϋπόθεση ότι δεν δημιουργεί άλλα ελλείμματα. Σημαντική είναι επίσης η επιμήκυνση του χρόνου ωρίμανσης των δανείων”.
Όλοι συμφωνούν ότι δώθηκε στη χώρα μας μία ανάσα. Όπως παραδέχονται μας έδωσαν ένα σωσίβιο για να μην πνιγούμε, αλλά δεν μας έδωσαν τη βάρκα. Χαρακτηριστική ήταν η παραδοχή του κυρίου Γκότση λίγο πριν το τέλος της συνέντευξης: Στην απέναντι όχθη θα μας περίμεναν οι καταθέτες για να φέρουν τα χρήματά τους λόγω του φόβου χρεοκοπίας και οι αγορές για να μας δανείσουν. Θα ήταν μία φοβερή ένεση για την ανάκαμψη της οικονομίας.Κάτι που τελικά δεν έγινε”