Σε συμφωνία για την μείωση του ελληνικού χρέους, αλλά και για τη χορήγηση 34,4 δισ. ευρώ, άμεσα και 9,3 δισ. ευρώ μέχρι το Μάρτιο στην Ελλάδα κατέληξαν οι Ευρωπαίοι μετά από μαραθώνια συνεδρίαση.
Η απόφαση προκάλεσε ικανοποίηση στην κυβέρνηση και ο Αντώνης Σαμαράς, δήλωσε, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Συμβουλίου πως: "Ολα πήγαν καλά. Ο,τι πετύχαμε, το πετύχαμε όλοι μαζί. Σήμερα, αρχίζει μία καινούργια ημέρα για όλους τους Ελληνες".
Η συμφωνία θα οδηγήσει σε μείωση του δημόσιου χρέους κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες ή 40 δισ. ευρώ, στο 124% του ΑΕΠ το 2020, και ουσιαστικά κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 2022.
Πώς θα γίνει η μείωση του χρέους
Η μείωση του δημόσιου χρέους θα προέλθει από κοκτέιλ δράσεων.
Ειδικότερα, μειώνεται κατά 100 μονάδες βάσης, από τις 150 στις 50 μονάδες, το επιτόκιο που ισχύει για τα διμερή δάνεια που δόθηκαν στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος. Επίσης μειώνεται κατά 10 μονάδες βάσης το κόστος της προμήθειας που καταβάλλεται από την Ελλάδα για τα δάνεια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Επεκτείνεται η αποπληρωμή των διμερών δανείων που θα λάβει η Ελλάδα από το ΕΤΧΣ για 15 χρόνια, ενώ αναβάλλεται η καταβολή τόκων για την Ελλάδα για τα δάνεια αυτά κατά 10 χρόνια.
Θα προχωρήσει άμεσα η επαναγορά ελληνικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η αγορά ομολόγων θα γίνει με ανώτατη τιμή όχι μεγαλύτερη από την αξία που είχαν στο κλείσιμο της δευτερογενούς αγοράς στις 23 Νοεμβρίου.
Με την απόφαση αυτή, που θα επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια, ανοίγει ο δρόμος για την εκταμίευση των τριών εκκρεμών δόσεων.
Τα 34,4 δισεκατομμύρια θα καταβληθούν μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου, ύστερα από σχετική απόφαση του Eurogroup της 13ης Δεκεμβρίου. Τα υπόλοιπα θα καταβληθούν σε τρεις δόσεις το πρώτο τρίμηνο του 2013, υπό την προϋπόθεση ότι η χώρα μας θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της, συμπεριλαμβανομένης και της φορολογικής μεταρρύθμισης.
Οι δηλώσεις
Μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, δήλωσε ότι χαιρετίζει τη συμφωνία η οποία και θα μειώσει την αβεβαιότητα, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εξήρε εκ νέου, κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη συνεδρίαση, τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η Ελλάδα και υπενθύμισε τους μηχανισμούς ελέγχου και τους αυτόματους σταθεροποιητές που καλύπτουν τις τυχόν αποκλίσεις στον προϋπολογισμό.
Η Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της, αλλά ανέφερε ότι θα εισηγηθεί την εκταμίευση των χρημάτων που αναλογούν στο Ταμείο από την επόμενη δόση, μόνο αφού ολοκληρωθεί επιτυχώς το Πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων.
"Τα προβλήματα παραμένουν πολύ σημαντικά, σοβαρά, αλλά δώσαμε προοπτική στην ευρωζώνη και ελπίδα στον ελληνικό λαό", δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Πιερ Μοσκοβισί.
"Εχουμε ένα αποτέλεσμα, μπορούμε να το παρουσιάσουμε στο κοινοβούλιό μας για να αποφασίσει", δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Εκτός από τη Γερμανία, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να λάβουν την έγκριση του κοινοβουλίου τους. Για το Βερολίνο, ο στόχος είναι να λάβει το πράσινο φως της Κάτω Βουλής, "το αργότερο την Παρασκευή".
Η ανακοίνωση και οι αυστηροί οι όροι
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Eurogroup, αναφέρεται ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης είναι διατεθειμένα και για την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων στα διακρατικά δάνεια που έχει λάβει η Ελλάδα, όταν η χώρα μας επιτύχει το ποσοστό πρωτογενούς πλεονάσματος που προβλέπεται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα συνοδεύεται από αυστηρούς όρους παρακολούθησης του προϋπολογισμού και των ιδιωτικοποιήσεων από ειδική ομάδα, ενώ ειδική μνεία γίνεται στη λειτουργία των ρητρών αυτόματης δημοσιονομικής διόρθωσης, όταν υπάρχουν αποκλίσεις στην εκτέλεση του προϋπολογισμού ή την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων.
Το Eurogroup χαιρετίζει την επίτευξη τεχνικής συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και της Τρόικας για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας και τονίζει ότι σύμφωνα με την Τρόικα η Ελλάδα έχει εκπληρώσει όλες τις συμφωνημένες προαπαιτούμενες δράσεις.
Ειδικότερα, το Eurogroup εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη θετική αξιολόγηση της Τρόικας σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα έχει υιοθετήσει με ικανοποιητικό τρόπο μια ευρεία δέσμη μεταρρυθμίσεων, καθώς επίσης και για τον προϋπολογισμό που προβλέπεται για το 2013 και για μια φιλόδοξη δημοσιονομική στρατηγική για την περίοδο 2013-2016.
Στο ανακοινωθέν επισημαίνεται επίσης ότι η Ελλάδα έχει βελτιώσει αισθητά τις ρυθμίσεις που αφορούν τον δεσμευμένο λογαριασμό για την εξυπηρέτηση του χρέους της σε τριμηνιαία βάση. Όπως επισημαίνεται, η Ελλάδα θα μεταφέρει όλα τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις, τα πρωτογενή πλεονάσματα και "το 30% πάνω από το στόχο που έχει τεθεί για το πρωτογενές πλεόνασμα" σε αυτό το δεσμευμένο λογαριασμό.
Το Eurogroup συμφώνησε ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 4,5% του ΑΕΠ μετατίθεται από το 2014 στο 2016 , λόγω της διετούς επιμήκυνσης του ελληνικού προγράμματος .
Στη συνέχεια το Eurogroup αναφέρει ότι η Ελλάδα εξετάζει βέβαια μέτρα μείωσης του χρέους στο προσεχές μέλλον, "τα οποία ενδεχομένως αφορούν δημόσια προσφορά αγοράς διαφόρων κατηγοριών εθνικών υποχρεώσεων. Αν επιλεγεί αυτή η οδός οποιαδήποτε προσφορά ή τιμή ανταλλαγής δεν αναμένεται να υπερβαίνει αυτές τις τιμές κλεισίματος, με ημερομηνία 23 Νοεμβρίου 2012".
Το Eurogroup υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη της ευρωζώνης θα πρέπει να είναι έτοιμα να εξετάσουν τις ακόλουθες πρωτοβουλίες:
- Μία μείωση κατά 100 μονάδες βάσης των επιτοκίων που προβλέπονται στο πρώτο πρόγραμμα . Δεν απαιτείται η συμμετοχή στη μείωση των επιτοκίων από τα κράτη μέλη που βρίσκονται σε πρόγραμμα προσαρμογής.
- Μείωση κατά 10 μονάδες βάσης του κόστους των εγγυήσεων που έχει λάβει η Ελλάδα στα δάνεια από το ΕΤΧΣ (EFSF).
- Επιμήκυνση της ωρίμανσης των διμερών δανείων και των δανείων από το ΕΤΧΣ κατά 15 χρόνια και μετακύληση κατά 10 χρόνια στα τοκοχρεολύσια που καταβάλει η Ελλάδα για τα δάνεια του ΕΤΧΣ. Όπως επισημαίνεται τα μέτρα αυτά δεν πρόκειται να επηρεάσουν τη δανειοληπτική ικανότητα του ΕΤΧΣ το οποίο υποστηρίζεται πλήρως από τις εγγυήσεις των κρατών μελών.
- Τη δέσμευση από τα κράτη μέλη να μεταφέρουν στο δεσμευμένο λογαριασμό της Ελλάδας ένα ποσό που ισοδυναμεί με τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από το 2013 και μετά. Τα κράτη μέλη που βρίσκονται σε πρόγραμμα δε θα συμμετάσχουν σε αυτή τη ρύθμιση για όσο λαμβάνουν διεθνή στήριξη.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι τα κράτη μέλη της ευρωζώνης θα εξετάσουν περαιτέρω μέτρα και βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της εθνικής συνεισφοράς της Ελλάδας στα συγχρηματοδοτούμενα έργα από τα διαρθρωτικά ταμεία και/ή την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων , προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη και αξιόπιστη μείωση του ελληνικού χρέους. Στόχος του προγράμματος είναι η μείωση του ελληνικού χρέους στο 175% το 2016, στο 124% το 2020 και αισθητά κάτω από το 110% το 2022.
Όπως έχει ήδη συμφωνηθεί από το Εurogroup της 21ης Φεβρουαρίου 2012, η ευρωζώνη δεσμεύεται να παράσχει την κατάλληλη στήριξη στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του προγράμματος και μετά και από αυτό μέχρις ότου επανέλθει στις αγορές, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται πλήρως με τις απαιτήσεις και τους στόχους του προγράμματος προσαρμογής.
Το Eurogroup κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία προκειμένου να ξεκινήσουν οι εθνικές διαδικασίες για την έγκριση της καταβολής της επόμενης δόσης στο πλαίσιο του ΕΤΧΣ, η οποία ανέρχεται σε 43,7 δισ. ευρώ. Από αυτό το ποσό 10,6 δισ. ευρώ προβλέπονται για τις δημοσιονομικές ανάγκες και 23,8 δισ. ευρώ, υπό τη μορφή ομολόγων του ΕΤΧΣ προβλέπονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και θα καταβληθούν το Δεκέμβριο. Επισημαίνεται, επίσης, ότι η εκταμίευση του υπόλοιπου ποσού ύψους 9,3 δις. ευρώ θα καταβληθεί σε τρεις δόσεις στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2013, υπό την προϋπόθεση της εφαρμογής του Μνημονίου συνεννόησης που συμφωνήθηκε με την Τρόικα (συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής της φορολογικής μεταρρύθμισης τον Ιανουάριο).
Το Eurogroup τονίζει ότι θα είναι σε θέση να αποφασίσει και τυπικά την εκταμίευση, ως τις 13 Δεκεμβρίου, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι εθνικές διαδικασίες και ανάλογα με το αποτέλεσμα της ενδεχόμενης επαναγοράς από την Ελλάδα ελληνικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά.
Μετά τις επαναγορές χρέους θα χορηγήσει τη συμμετοχή του το ΔΝΤ
Μετά τις επαναγορές χρέους θα γνωμοδοτήσει η Κριστίν Λαγκάρντ για την ολοκλήρωση της πρώτης αναθεώρησης του προγράμματος της Ελλάδας, ενώ πετάει το "μπαλάκι" στους Ευρωπαίους, τονίζοντας πως οι Ευρωπαίοι δεσμεύτηκαν να επαναφέρουν το χρέος της Ελλάδας κάτω από το 110" του ΑΕΠ το 2022.
Η Γενική Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε:
"Χαιρετίζω τις πρωτοβουλίες που συμφωνήθηκαν σήμερα από το Eurogroup για την περαιτέρω στήριξη του προγράμματος οικονομικών μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας που θα συμβάλουν σημαντικά στη βιωσιμότητα του χρέους της. Αυτό βασίζεται στις σημαντικές προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης για την προώθηση δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν επαναγορά ελληνικού χρέους, την επιστροφή των κερδών (της ΕΚΤ) από το πρόγραμμα αγοράς τίτλων (SMP), την μείωση των επιτοκίων της ελληνικής δανειακής διευκόλυνσης (GLF), την σημαντική επέκταση της αποπληρωμής των δανείων της ελληνικής δανειακής διευκόλυνσης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), καθώς και την αναβολή των πληρωμών των τόκων για τον EFSF.
Στο σύνολό τους, τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν να επανέλθει το χρέος της Ελλάδας σε μια βιώσιμη πορεία και να διευκολύνουν τη σταδιακή επιστροφή της στη χρηματοδότηση των αγορών. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί στο 124% του ΑΕΠ μέχρι το 2020, με σημαντικά μέτρα εκ των προτέρων μείωσης του χρέους κατά 20% του ΑΕΠ.
Επιπλέον, χαιρετίζω τη δέσμευση των Ευρωπαίων εταίρων για να επαναφέρουν το χρέος της Ελλάδας ουσιαστικά κάτω από 110% του ΑΕΠ μέχρι το 2022, κάτι που εξαρτάται από την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος από την Ελλάδα. Αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική μείωση του χρέους για την Ελλάδα σε σχέση με την τρέχουσα πορεία του χρέους της.
Από τη στιγμή που έχει σημειωθεί πρόοδος σχετικά με τον καθορισμό και την εφαρμογή των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί σήμερα, ιδίως την εφαρμογή των επαναγορών χρέους, θα είμαι σε θέση να προτείνω στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ την ολοκλήρωση της πρώτης αναθεώρησης του προγράμματος της Ελλάδας".
