Συνέντευξη: Γιώργος Λαμπίρης
Mε την εμπειρία της θητείας της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έχοντας συμμετάσχει στην εκπόνηση σταθεροποιητικών προγραμμάτων στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, η Μιράντα Ξαφά, μίλησε στο news.gr για την πιθανότητα διενέργειας πρόωρων εκλογών το Μάρτιο, την αναδιάρθρωση του Δημoσίου και το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους.
Υποστηρίζει ότι πρέπει να καταργηθεί το όριο των απολύσεων, το οποίο όπως αναφέρει, εμποδίζει τις μεγάλες επιχειρήσεις να επενδύσουν στην Ελλάδα, προτιμώντας αγορές με πιο ευέλικτες εργασιακές σχέσεις.
Τονίζει επίσης, ότι αν έρθει κυβέρνηση, η οποία θα "σκίσει το Μνημόνιο", τότε η Ελλάδα θα οδηγηθεί σε χρεοκοπία, η οποία συνεπάγεται την έξοδό της από την Ευρωζώνη.
Η συνέντευξη της Μιράντας Ξαφά:
-Κυρία Ξαφά, είχατε παλαιότερα μιλήσει για κατάργηση του ανώτερου επιτρεπόμενου ορίου απολύσεων. Κατά πόσο θα μπορούσε να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο, τη στιγμή που βλέπουμε την αγοραστική δύναμη να μειώνεται και τα ποσοστά ανεργίας να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα; Μήπως τελικά πρέπει να κινηθούμε προς διαφορετική κατεύθυνση;
Το όριο στις απολύσεις, που αφορά κυρίως τις μεγάλες επιχειρήσεις, δεν εμπόδισε την ανεργία να φτάσει στο 27%. Ενδεχομένως όμως εμποδίζει μεγάλες επιχειρήσεις να επενδύσουν στην Ελλάδα, καθώς προτιμούν άλλες χώρες με πιο ευέλικτη αγορά εργασίας. Κάθε εμπόδιο στις απολύσεις αποθαρρύνει τις προσλήψεις. Προστατεύοντας τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας δεν προωθείται η αναδιάταξη της οικονομίας προς εξωστρεφείς κλάδους και επιχειρήσεις, ούτε προσελκύονται ξένες επενδύσεις που έχει τόση ανάγκη η χώρα.
-Δεδομένου ότι η τρόικα έχει ζητήσει ευθυγράμμιση των μισθών στο Δημόσιο με αυτούς του ιδιωτικού τομέα σε συνδυασμό με απομάκρυνση του πλεονάζοντος προσωπικού, πιστεύετε ότι μία ενδεχόμενη πολιτική αλλαγή μπορεί να ανατρέψει μία τέτοια εξέλιξη, προκαλώντας σημαντικό κόστος για την Ελλάδα και αν ναι ποιο μπορεί να είναι αυτό;
Μπορεί κάποιος να μου εξηγήσει γιατί είναι λογικό οι νεοπροσλαμβανόμενοι στο Δημόσιο να πληρώνονται περίπου 20% πάνω από τον αντίστοιχο μισθό στον ιδιωτικό τομέα, παρά το γεγονός ότι έχουν μονιμότητα; Και γιατί να θελήσει κάποιος με προσόντα να αναλάβει θέσεις ευθύνης στο Δημόσιο με μισθό ασυγκρίτως χαμηλότερο απ΄ ότι στον ιδιωτικό τομέα; Η ψαλίδα στο Δημόσιο έχει κλείσει υπερβολικά και αυτή η κατάσταση δεν είναι διατηρήσιμη αν θέλουμε μια δημόσια διοίκηση που λειτουργεί παραγωγικά.
-Κατά πόσο θα μπορούσε να μας βγάλει εκτός τροχιάς το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου για το 2015;
Με τα σημερινά δεδομένα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου για το 2015 θα είναι δύσκολο να καλυφθούν από τις κεφαλαιαγορές, ιδιαίτερα αν προστεθεί σε αυτές και το δημοσιονομικό κενό. Με το ΣΥΡΙΖΑ να προηγείται στις σφυγμομετρήσεις, στο σενάριο πρόωρων εκλογών, πιθανολογώ ότι η πρόσβαση στις αγορές θα είναι αδύνατη.
-Σε τι βαθμό μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών για τη χώρα μας η πολιτική αναμονή, με απροσδιόριστες ενδεχομένως εξελίξεις;
Ήδη οι επιχειρήσεις έχουν βάλει στο συρτάρι τα επενδυτικά τους σχέδια. Αν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί για μήνες, τότε η ήδη αισιόδοξη πρόβλεψη για ρυθμό ανάπτυξης 2.9% το 2015 πάει περίπατο.
-Η λέξη εκλογές, στο άκουσμά της και μόνο, είναι ικανή να βάλει φρένο στις λεγόμενες διαρθρωτικές αλλαγές, τις οποίες έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας;
Αυτό έχει ήδη συμβεί. Μετά τις Ευρωεκλογές του Μαϊου η κυβέρνηση δεν έχει προωθήσει καμία διαρθρωτική αλλαγή.
-Αν θεωρήσουμε ότι η επόμενη κυβέρνηση που θα έρθει 'σκίσει το Μνημόνιο', τι μπορεί να σημαίνει το γεγονός αυτό για τη χρηματιστηριακή αγορά;
-Αν 'σκίσει το Μνημόνιο', η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει και θα βγει από την Ευρωζώνη, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη χρηματιστηριακή αγορά. Η Ελλάδα δεν είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της δανειζόμενη από τις αγορές χωρίς την στήριξη της τρόικας. Σας θυμίζω ότι η σημερινή κυβέρνηση ζήτησε την επιμήκυνση του προγράμματος στα τέλη του 2012, όταν το πρόγραμμα είχε εκτροχιαστεί μετά από δύο εκλογικές αναμετρήσεις και ατέρμονες διαπραγματεύσεις μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Οι πιστωτές το δέχθηκαν, με αποτέλεσμα να μετακινηθεί ο στόχος για 4.5% πρωτογενές πλεόνασμα, που είναι απαραίτητο για να γίνει βιώσιμο το χρέους, από το 2014 στο 2016. Το 2014 όμως η κυβέρνηση αποφάσισε πρώιμα «καθαρή έξοδο» από το Μνημόνιο με τις γνωστές επιπτώσεις πάνω στο spread.
-Η αντιπαράθεση με την τρόικα με κυρίαρχο στοιχείο τη λογική του "όχι σε όλα" μπορεί να είναι επιζήμια; Από την άλλη θα μπορούσε να φέρει κάποιος ως αντίλογο, ότι δεν μπορούμε να δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα τις όποιες απαιτήσεις ακόμα και όταν αυτές προέρχονται από τους δανειστές μας...
Οι δανειστές έχουν την εύλογη επιθυμία να πάρουν πίσω τα δανεικά. Εκεί αποβλέπουν οι όροι που επιβάλλουν, που αφορούν την επίτευξη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού και διαρθρωτικές αλλαγές που ενισχύουν την ανάπτυξη. Με το βλέμμα στις κάλπες η κυβέρνηση ξεκίνησε την διαπραγμάτευση λέγοντας «όχι» στα περισσότερα, χωρίς να αιτιολογεί πάντα τις κόκκινες γραμμές που θέτει. Γιατί είναι παράλογο ο ΦΠΑ στα νησιά να εξισωθεί με αυτόν της Ηπειρωτικής Ελλάδας; Πολλά νησιά έχουν υψηλότερο βιοτικό επίπεδο από πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Γιατί η Μύκονος να έχει χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ από την Ήπειρο;
-Τι απαντάτε στις φωνές που ζητούν κατά καιρούς, μονομερή διαγραφή του χρέους, κατά το παράδειγμα της Αργεντινής, και τι μπορεί να σημαίνει μία τέτοια λύση;
Η μονομερής διαγραφή χρέους οδηγεί κατ' ευθείαν στην έξοδο από την Ευρωζώνη και σε τύπωμα πληθωριστικού χρήματος, μόλις η ΕΚΤ σταματήσει να χρηματοδοτεί τις Ελληνικές τράπεζες. Θυμίζω ότι η Αργεντινή, δεκατρία χρόνια μετά τη χρεοκοπία του 2001, δεν έχει μπορέσει να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, που κινείται στα επίπεδα του 40%. Έχοντας χάσει την πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, καλύπτει τα ελλείμματα με πληθωριστικό χρήμα. Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί στην Ελλάδα.
-Συμμερίζεστε τις απόψεις ή τις ανησυχίες οικονομικών παραγόντων, οι οποίοι απεύχονται την 'αριστερή στροφή' στην εξουσία;
Απόλυτα. Όλο το «βαθύ ΠΑΣΟΚ» έχει καταφύγει στον ΣΥΡΙΖΑ σε αναζήτηση του χαμένου παραδείσου του εύκολου πλουτισμού και της κατανάλωσης με δανεικά. Δεν έχουν αντιληφθεί γιατί χρεοκοπήσαμε και είναι αποφασισμένοι να επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος. Έλεγχος τραπεζών από το κράτος, μοίρασμα συντάξεων, επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων κλπ. Κρατισμός παντού.
*Η Μιράντα Ξαφά είναι οικονομολόγος, ερευνήτρια του CIGI(Centre for International Governance Innovation), Αντιπρόεδρος της ΔΡΑΣΗΣ και πρώην στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.