Υπόμνημα με τις θέσεις και τις προτάσεις της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας για την ελληνική οικονομία, εν όψει της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, απέστειλε στον πρωθυπουργό και τους πολιτικούς αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στο ελληνικό κοινοβούλιο ο πρόεδρος της ΚΕΕ, Κωνσταντίνος Μίχαλος.
Όπως επισημαίνεται στο υπόμνημα, παρά το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση δημοσιονομικής εξισορρόπησης, τα προβλήματα στην πραγματική οικονομία και στην αγορά παραμένουν και μάλιστα αυξάνονται, “καθώς η εμμονή στην πολιτική της εξάλειψης των ελλειμμάτων και της μείωσης του πληθωρισμού που επιβάλλει η Γερμανία στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατ’ επέκταση και στη χώρα μας, εμποδίζουν την ανάπτυξη και ενισχύουν την ανεργία”.
“Για να βγει οριστικά η Ελλάδα από την κρίση, αλλά και για να επιστρέψει η ΕΕ σε αναπτυξιακή τροχιά, δεν είναι αρκετή η επίτευξη δημοσιονομικής εξυγίανσης. Απαιτείται μια συνολική αλλαγή της οικονομικής πολιτικής, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα στην ευρωπαϊκή αγορά, να πραγματοποιηθούν παραγωγικές επενδύσεις”, αναφέρεται εξάλλου στο κείμενο.
Διαβάστε αναλυτικά το υπόμνημα του Κ. Μίχαλου:
“Μετά από μια μακρά περίοδο ύφεσης και αβεβαιότητας, η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση δημοσιονομικής εξισορρόπησης. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το ΑΕΠ της χώρας θα παρουσιάσει φέτος θετικό ρυθμό μεταβολής, για πρώτη φορά από το 2008. Οι επιδόσεις στο δημοσιονομικό τομέα παραμένουν εντός στόχων, ενώ τόσο η αποκλιμάκωση των επιτοκίων των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, όσο και η ανταπόκριση ξένων επενδυτών στις κεφαλαιακές αυξήσεις των κυριότερων τραπεζών, αποτυπώνουν τη σταθερή ενίσχυση της διεθνούς εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα.
Ωστόσο, τα προβλήματα στην πραγματική οικονομία και στην αγορά παραμένουν και μάλιστα αυξάνονται, καθώς η εμμονή στην πολιτική της εξάλειψης των ελλειμμάτων και της μείωσης του πληθωρισμού που επιβάλλει η Γερμανία στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατ’ επέκταση και στη χώρα μας, εμποδίζουν την ανάπτυξη και ενισχύουν την ανεργία.
Για να βγει οριστικά η Ελλάδα από την κρίση, αλλά και για να επιστρέψει η ΕΕ σε αναπτυξιακή τροχιά, δεν είναι αρκετή η επίτευξη δημοσιονομικής εξυγίανσης. Απαιτείται μια συνολική αλλαγή της οικονομικής πολιτικής, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα στην ευρωπαϊκή αγορά, να πραγματοποιηθούν παραγωγικές επενδύσεις.
Το πρόσφατο παράδειγμα της Γαλλίας, με την παραίτηση του υπουργού Οικονομικών, ενισχύει την άποψη ότι η κρίση χτυπά πλέον δυνατά και την καρδιά της Ευρώπης, ως απόρροια της εμμονής της Γερμανίας σε μια πολιτική που εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα, μετατρέποντας τα ελλείμματα του νότου σε δικά της πλεονάσματα.
Είναι, ίσως, η πλέον κατάλληλη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση, ενόψει και της συνάντησης των Παρισίων με τους εκπροσώπους της ΕΕ, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, να θέσει το ζήτημα της αλλαγής πολιτικής, με στροφή από τη σκληρή λιτότητα στην ανάπτυξη μέσω ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους, έκδοσης ευρωομολόγων και χαλάρωσης των τραπεζικών κριτηρίων.
Οι δράσεις αυτές, ιδιαίτερα για την Ελλάδα, αλλά και πολλές άλλες χώρες της ΕΕ είναι αναγκαίες για την έξοδο από την κρίση και την επιστροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Για να αποφευχθεί ένας νέος δημοσιονομικός εκτροχιασμός στη χώρα μας και – κυρίως – για να αποκατασταθούν οι απώλειες που προκάλεσε η ύφεση, θα απαιτηθεί στα επόμενα χρόνια ένας μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης άνω του 3%.
Η δυναμική και διατηρήσιμη μεσοπρόθεσμα ανάπτυξη που χρειάζεται η χώρα, απαιτεί και την αλλαγή της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται στο εσωτερικό με αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης που δεν εκπορεύονται από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι των εταίρων και των δανειστών της. Απαιτείται η ανάδειξη ενός νέου παραγωγικού υποδείγματος, το οποίο θα εστιάζει στους τομείς των διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, στην καινοτομία και στην οικονομία της γνώσης. Κινητήριος μοχλός σε αυτό μοντέλο δεν μπορεί να είναι πλέον το κράτος, αλλά η εξωστρεφής και ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα.
Δυστυχώς, η πορεία μετάβασης στο νέο αυτό αναπτυξιακό πρότυπο καθυστερεί χαρακτηριστικά. Η μέχρι τώρα υποχώρηση της ύφεσης έχει στηριχθεί κυρίως στην αύξηση της εξωτερικής ζήτησης για υπηρεσίες, κυρίως στον τομέα του τουρισμού, καθώς και στην ελαφρά ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Οι εξαγωγές αγαθών, που οφείλουν να πρωταγωνιστήσουν στην αναδιάρθρωση του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό καθηλωμένες. Η βιομηχανική παραγωγή δεν ανακτά τη δυναμική της και η επενδυτική δραστηριότητα περιορίζεται.
Τα προβλήματα που εμποδίζουν τον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να υφίστανται:
- Το πρόβλημα χρηματοδότησης της οικονομίας παραμένει οξύ. Παρά το ότι η κεφαλαιακή επάρκεια του τραπεζικού συστήματος έχει ενισχυθεί, ο ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα εξακολουθεί να είναι αρνητικός. Ενώ το ύψος των επιτοκίων παραμένει απαγορευτικό: μια μεγάλη ελληνική επιχείρηση πληρώνει σήμερα για το δανεισμό της μέχρι και υπερδιπλάσιο επιτόκιο, σε σύγκριση με ανταγωνιστές της στον πυρήνα της ευρωζώνης.
- Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις, το φορολογικό περιβάλλον στην Ελλάδα παραμένει εχθρικό για την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις. Ο φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη των επιχειρήσεων συνεχίζει να είναι κατά πολύ υψηλότερος από όλες τις γειτονικές μας χώρες. Η εξοντωτική φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, αστάθεια και η πολυπλοκότητα του συστήματος, τα λάθη, οι αστοχίες και οι συνεχείς αλλαγές στην εφαρμογή των ρυθμίσεων, λειτουργούν αποτρεπτικά στην ανάληψη κάθε δραστηριότητας. Στην Ελλάδα σήμερα, ο φορολογούμενος – και ειδικά ο επιχειρηματίας, ο επενδυτής, ο ελεύθερος επαγγελματίας – δεν ξέρει πραγματικά τι του ξημερώνει.
- Το κόστος της ενέργειας εξακολουθεί να απειλεί όχι μόνο την ανταγωνιστικότητα, αλλά και την ίδια τη βιωσιμότητα της εγχώριας βιομηχανίας.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο στόχος για αύξηση της συμβολής της βιομηχανίας στο 14-15% του ΑΕΠ, δεν είναι εφικτός.
- Παρά τα θετικά βήματα που έγιναν, οι μεταρρυθμίσεις στους τομείς της δημόσιας διοίκησης και της απονομής δικαιοσύνης δεν έχουν προχωρήσει όσο θα έπρεπε. Η χαμηλή αποτελεσματικότητα, η πολυπλοκότητα και οι καθυστερήσεις συνεχίζουν να εμποδίζουν την ανάπτυξη της επενδυτικής δραστηριότητας.
- Η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή συνεχίζουν να πρωταγωνιστούν δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων, σοβαρές απώλειες στα έσοδα του κράτους και των ασφαλιστικών ταμείων και συνεπώς υπερφορολόγηση των συνεπών φορολογουμένων (επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων).
Είναι πολλά αυτά που πρέπει ακόμη να γίνουν, πολλά που πρέπει ακόμη να αλλάξουν για να διασφαλίσουμε ότι η κρίση θα περάσει και θα μείνει οριστικά στο παρελθόν.
Στο πλαίσιο αυτό, οι προσδοκίες και οι διεκδικήσεις του επιχειρηματικού κόσμου είναι σαφείς:
- Επιτάχυνση και ολοκλήρωση των διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία και στο κράτος. Όχι με τη μορφή που παρουσιάστηκαν μέχρι τώρα: ως απαιτήσεις των δανειστών που πρέπει να ικανοποιηθούν, με κάθε τρόπο και με κάθε κόστος.
Αλλά ως μια εθνική αναγκαιότητα, με σκοπό τη θεμελίωση μιας σύγχρονης, παραγωγικής, ανταγωνιστικής οικονομίας.
- Τολμηρό πρόγραμμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής και σύνδεση των αποτελεσμάτων με μείωση των φορολογικών συντελεστών για εισοδήματα, κέρδη επιχειρήσεων, ακίνητη περιουσία και ΦΠΑ για τους συνεπείς φορολογούμενους.
- Διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας. Η ακατάσχετη εκλογολογία και το κλίμα αβεβαιότητας υπονομεύουν την ανάκαμψη της αγοράς, αλλά και την προσπάθεια της χώρας να αντλήσει κεφάλαια και επενδύσεις από το εξωτερικό.
- Αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τους εταίρους, για την περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, ώστε να αποκατασταθεί οριστικά η εμπιστοσύνη και η ροή κεφαλαίων προς τη χώρα.
- Διαμόρφωση ενός σαφούς εθνικού σχεδίου ανάπτυξης, με μακρόπνοο προσανατολισμό. Ενός σχεδίου που θα αποτελεί πυξίδα για κάθε επενδυτή, τώρα και στα επόμενα χρόνια. Στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού θεωρούμε αυτονόητες ορισμένες βασικές επιλογές:
. αξιοποίηση των δυναμικότερων συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, με τη δημιουργία νέων, καινοτόμων βιομηχανιών, για την παραγωγή, ποιοτικών και διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία.
. διαφοροποίηση και ποιοτική αναβάθμιση της παραγωγής των μονάδων του παραδοσιακού βιομηχανικού χώρου, ώστε η ανταγωνιστικότητά τους να μη στηρίζεται αποκλειστικά στον παράγοντα του κόστους.
. λειτουργική σύζευξη της γεωργικής παραγωγής, με τη βιομηχανία τροφίμων.
- Ρευστότητα – κόστος δανεισμού
. Πρέπει να δοθεί το ταχύτερο δυνατόν λύση στο θέμα των «κόκκινων δανείων».
Μια λύση που θα παρέχει δυνατότητες αναδιάρθρωσης σε βιώσιμους κλάδους και επιχειρήσεις, αλλά κυρίως θα συμβάλει στην ουσιαστική αποκατάσταση των συνθηκών χρηματοδότησης της οικονομίας.
. Επιτάχυνση της αποπληρωμής των οφειλών του κράτους προς ιδιώτες.
. Εφαρμογή της νέας ρύθμισης για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με βάση την πρόταση των Επιμελητηρίων:
κεφαλαιοποίηση των μέχρι σήμερα ληξιπρόθεσμων οφειλών και αποπληρωμή τους σε μηνιαία βάση που να ισούται με το 1% του συνόλου της οφειλής.
- ΕΣΠΑ 2014 – 2020
. Αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 για να διευκολυνθεί η πρόσβαση των επιχειρήσεων σε κεφάλαια. Ενίσχυση μηχανισμών όπως τα κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών, οι επιχειρηματικοί άγγελοι, προγράμματα δανειοδότησης με ευνοϊκούς όρους, start-up funds σε τομείς όπως οι νέες τεχνολογίες, η αγροτική παραγωγή κτλ.
. Προτεραιότητα στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί σε δράσεις που καλύπτουν τομείς όπως:
. Ηλεκτρονικό εμπόριο
. Πρόσβαση σε ΤΠΕ
. Δικτύωση
. Εκπαίδευση και κατάρτιση στελεχών
. Αξιοποίηση πόρων για τη συμπλήρωση του εθνικού δικτύου υποδομών, αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό των δημοσίων υπηρεσιών: ηλεκτρονική διακυβέρνηση, καθιέρωση της ηλεκτρονικής υπογραφής, ηλεκτρονική τιμολόγηση κτλ.
- Φορολογία:
Χρειάζεται μια συνολική αλλαγή νοοτροπίας. Η οποία θα αντιμετωπίζει τη φορολογία ως εργαλείο για την ανάπτυξη της οικονομίας και για την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και ευημερίας. Όχι ως εύκολη λύση για να κλείνουν οι τρύπες του προϋπολογισμού και να διατηρούνται στρεβλώσεις και σπατάλες στο δημόσιο τομέα.
. Φορολογικός συντελεστής 15% στο σύνολο των φορολογητέων κερδών για τα νομικά πρόσωπα.
. Αναβάθμιση του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, ως προς τα πρόστιμα και τους ελέγχους.
. Σταδιακή μείωση συντελεστών ΦΠΑ
. Απαλλαγή από ΦΠΑ για τις μικρές επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα έως 25.000 ευρώ.
. Ριζική αναμόρφωση της φορολογίας ακινήτων
. Η Ελλάδα θα πρέπει να πρωτοπορήσει προκειμένου να πετύχει πρακτικά αποτελέσματα στην μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Ουσιαστικά θα πρέπει να εισάγει το υποχρεωτικό σύστημα ηλεκτρονικών συναλλαγών.
. Θέσπιση υποχρεωτικής εγκατάσταση/χρήση του ειδικού τερματικού(POS) από εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες, με επιδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους.
. Διασφάλιση του χαμηλότερου δυνατού ύψους προμήθειας εκ μέρους των τραπεζών
. Παροχή κινήτρων προς τους καταναλωτές, με γενναίες επιστροφές για τους φορολογούμενους που χρησιμοποιούν χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες στις συναλλαγές τους.
- Επιχειρηματικό περιβάλλον
. Αποφασιστικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, για τη μείωση του κόστους της ενέργειας και ειδικά των βιομηχανικών τιμολογίων.
. Διαμόρφωση συνθηκών για μια πραγματικά ανταγωνιστική αγορά ενέργειας, που θα λειτουργεί προς όφελος προμηθευτών και καταναλωτών.
. Περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών και μείωση του κόστους ίδρυσης επιχειρήσεων
. Δημιουργία Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Πάρκων
. Αποτελεσματικότερη καταπολέμηση του παρεμπορίου και σύσταση Ειδικού Σώματος Δίωξης.
- Ανάπτυξη – Επενδύσεις
. Επιτάχυνση της υλοποίησης μεγάλων projects, όπως η αξιοποίηση της έκτασης στο Ελληνικό και του παραλιακού μετώπου που δημιουργούν πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ανάπτυξη και την απασχόληση.
. Επιτάχυνση και ολοκλήρωση των διαγωνισμών για τη αξιοποίηση περιφερειακών λιμένων και αεροδρομίων.
. Κινητοποίηση νέων έργων με τη μέθοδο ΣΔΙΤ.
. Διαμόρφωση ενός σύγχρονου και ανταγωνιστικού πλαισίου για την ανάπτυξη του τομέα των Logistics.
. Ολοκλήρωση των έργων για την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών μεταφορών, που αποτελεί προϋπόθεση για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της χώρας στον τομέα του διαμετακομιστικού εμπορίου.
- Εξαγωγές
Ενεργός στήριξη της εξαγωγικής δραστηριότητας των ελληνικών επιχειρήσεων:
. Επέκταση προγραμμάτων συγχρηματοδότησης και παροχής εγγυήσεων, για επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους.
. Δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας Εξαγωγών – Εισαγωγών, στα πρότυπα επιτυχημένων παραδειγμάτων του εξωτερικού, με βασική λειτουργία την εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων προχρηματοδότησης εξαγωγών.
. Παροχή ειδικών κινήτρων μέσω της φορολογίας, για την άσκηση εξωστρεφούς δραστηριότητας: απλοποίηση διαδικασιών επιστροφής ΦΠΑ, κατάργηση εισφοράς 0,6% του Ν. 128/75, αναγνώριση έκπτωσης 0,5% για επισφαλείς απαιτήσεις επί των πωλήσεων των εξαγωγικών επιχειρήσεων (Ν. 2238/1994), κατάργηση του χαρτοσήμου 3,6% των ταμειακών διευκολύνσεων και των δανείων μετόχων.
- Επίσπευση της διοικητικής μεταρρύθμισης, με την υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, η οποία θα θέτει σε προτεραιότητα:
. τη μείωση του αριθμού των δημοσίων φορέων
. στη διαμόρφωση σύγχρονων οργανογραμμάτων
. τη θέσπιση ποσοτικών και ποιοτικών στόχων παραγωγικότητας σε όλα τα επίπεδα
. τη διαμόρφωση σοβαρού συστήματος αξιολόγησης, με κίνητρα και μηχανισμούς επιβράβευσης και προσέλκυσης των αρίστων.
- Επιμελητηριακός θεσμός
. Διατήρηση της υποχρεωτικότητας της εγγραφής των επιχειρήσεων στα Επιμελητήρια
. Η κατάργησή της στερεί από τα Επιμελητήρια τη μοναδική πηγή εσόδων τους, με αποτέλεσμα να κλείσουν. Ωστόσο, οι υπηρεσίες που προσφέρουν στα μέλη τους, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να καταργηθούν.
. Εάν τα Επιμελητήρια εκλείψουν με τη σημερινή τους μορφή, θα πρέπει ουσιαστικά να «επανιδρυθούν» την επόμενη ημέρα, ως κρατικοί φορείς, οι οποίοι θα επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.
. Επομένως, θα υπάρξει στην περίπτωση αυτή πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος, ενώ το όφελος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων θα είναι
– στην καλύτερη περίπτωση – αμελητέο.
. Όμως, θα είναι τραγικό λάθος να προχωρήσει η κυβέρνηση στην εφαρμογή μιας ρύθμισης, η οποία θα σημάνει το θάνατο ενός θεσμού που έχει μέχρι σήμερα αποδείξει την αποδοτικότητα και τη χρησιμότητά του”.
