Την ευθύνη αποζημίωσης των επενδυτών για πράξεις ή παραλείψεις στο πλαίσιο αποκρατικοποιήσεων που διενεργεί το ΤΑΙΠΕΔ αναλαμβάνει το Δημόσιο, σύμφωνα με τροπολογία που κατέθεσε σήμερα σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας το υπουργείο Οικονομικών. Με την ίδια τροπολογία επέρχονται αλλαγές στη διαδικασία ανάληψης δέσμευσης και τήρησης του Μητρώου Δεσμεύσεων του Προϋπολογισμού, ενώ απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχουν αποδεδειγμένα φιλανθρωπικό ή κοινωφελή σκοπό.
Το προγράμματα που τρέχει το ΤΑΙΠΕΔ σε πολλές περιπτώσεις έχουν έλθει αντιμέτωπα με όρους που είναι πιθανόν να δεσμεύουν το Ελληνικό Δημόσιο, ιδίως στις περιπτώσεις που εμπλέκονται φορείς της δημοσίας διοίκησης (όπως η αρχαιολογία και οι πολεοδομικές αρχές), και τους οποίους εάν καταστρατηγούσε θα αντιμετώπιζε κυρώσεις. Έτσι, το Ελληνικό Δημόσιο με τη συγκεκριμένη διάταξη αναλαμβάνει να συνυπογράφει τις συμβάσεις αξιοποίησης αυτών των περιουσιακών στοιχείων και να αναλαμβάνει με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου την ευθύνη για πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του.
Η διάταξη κρίνεται απαραίτητη ειδικά για την περίπτωση αποκρατικοποιήσεων όπου ο πλειοδότης θα αναλάβει επενδυτικό πρόγραμμα διάρκειας αρκετών ετών η υλοποίηση του οποίου συνδέεται με σειρά εγκρίσεων από υπηρεσίες του Δημοσίου. "Η συνυπογραφή από το Ελληνικό Δημόσιο όρων συμβάσεων, οι οποίες αφορούν την εφαρμογή μεγάλων και μακροπρόθεσμων επενδύσεων κρίνεται εύλογη για λόγους ασφάλειας δικαίου, προκειμένου και οι επενδυτές να εφαρμόσουν το επενδυτικό έργο που αναλαμβάνουν σε ένα περιβάλλον κοινωνικά και οικονομικά βέβαιο", τονίζεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την τροπολογία.
Με τη διάταξη για την κατάργηση του ΦΠΑ στις φιλανθρωπίες δε θεωρείται ως παράδοση αγαθών και, κατά συνέπεια, δεν υπόκειται σε ΦΠΑ η δωρεάν διάθεση τροφίμων, φαρμάκων, ρούχων ή άλλων αγαθών, πλην εκείνων που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης, σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχουν συσταθεί νόμιμα στην Ελλάδα και έχουν αποδεδειγμένα φιλανθρωπικό ή κοινωφελή σκοπό, προκειμένου τα αγαθά αυτά στη συνέχεια, εφόσον δεν θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, να διανεμηθούν χωρίς αντάλλαγμα, αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση ή την ανακούφιση ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
Έτσι, αίρεται ένα σημαντικό αντικίνητρο για τις δωρεές αγαθών σε κοινωφελείς ή φιλανθρωπικούς φορείς και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την περαιτέρω ενίσχυση των δωρεών αυτών που έχουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία ιδίως για τις κοινωνικές ομάδες που έχουν πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση. Η προτεινόμενη διάταξη εφαρμόζεται στις περιπτώσεις δωρεών αγαθών που δεν είναι κατάλληλα προς πώληση ή αξιοποίηση ιδίως λόγω λαθών, ελαττωμάτων ή ελλείψεων στη συσκευασία, την επισήμανση ή το ζύγισμα, λόγω απόσυρσης από την αγορά ή λόγω εγγύτητας προς την ημερομηνία λήξης. Προβλέπονται επίσης εγγυήσεις διασφάλισης της δημόσιας υγείας ως προς τις δωρεές των ανωτέρω προϊόντων, όπως και εξουσιοδοτική διάταξη για τη ρύθμιση με απόφαση του υπουργού Οικονομικών των ζητημάτων που σχετίζονται με την απόδειξη της διάθεσης όπως επίσης των λεπτομερειών εφαρμογής της διάταξης.
Ακόμη, με διάταξη που περιλαμβάνεται στην τροπολογία, προβλέπεται πως ληξιπρόθεσμες οφειλές είναι οι απλήρωτες υποχρεώσεις μετά την πάροδο 90 ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στη σχετική σύμβαση, ενώ σε περίπτωση μη ύπαρξης σύμβασης ή έλλειψης σχετικού όρου, η απλήρωτη υποχρέωση καθίσταται ληξιπρόθεσμη μετά την πάροδο 90 ημερών από την ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου.
Τέλος, με τις αλλαγές που επέρχονται στο Μητρώο Δεσμεύσεων θεραπεύεται ένα πάγιο πρόβλημα στη νομιμότητα της διαδικασίας ανάληψης δέσμευσης και τήρησης του Μητρώου, αυτό της αδυναμίας χειρισμού των δαπανών που επιβάλλονται εκτάκτως. Πλέον δίνεται η δυνατότητα νόμιμου χειρισμού των δαπανών που επιβάλλονται εκτάκτως κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του ήδη εγκεκριμένου Προϋπολογισμού (στον οποίο δεν είχε προβλεφθεί σχετική ή επαρκής πίστωση), είτε από διάταξη νόμου είτε από τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
