Σκέψεις κατά καιρούς υπάρχουν πολλές. Για τον τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων και, φυσικά, τον τρόπο διάθεσής τους. Μία από αυτές τις ιδέες, η οποία βρίσκεται υπό συζήτηση, επανήλθε στη διάρκεια της συνέντευξης του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά. Να διατίθεται δηλαδή ο φόρος ακινήτων, υπέρ των δήμων, ως μοναδική πηγή εσόδων και πρακτικά να αποκοπεί η τοπική αυτοδιοίκηση από την κρατική επιχορήγηση μέσω του προϋπολογισμού.
Ανάλογη πρόταση είχε έρθει και πάλι στο προσκήνιο παλαιότερα, τόσο από τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Παντελή Οικονόμου, ενώ είχε ακουστεί και δια στόματος Στέφανου Μάνου. Πρόσφατα, το μέτρο προτάθηκε και από τον πρόεδρο της Δράσης, Θεόδωρο Σκυλακάκη.
Ο Τάσος Βάππας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, διευκρινίζει ότι κάτι ανάλογο εφαρμόζεται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. “Στα περισσότερα κράτη, ο φόρος περιουσίας είναι δημοτικός φόρος και αποτελεί τη βασική χρηματοδότηση του δήμου. Ειδικά στα κράτη του αγγλοσαξονικού τόξου, όπως η Αυστραλία, η Αμερική και η Αγγλία, υπάρχουν δημοτικά τέλη, που περιλαμβάνουν φόρο περιουσίας. Σε αυτές τις χώρες, η Τοπική Αυτοδιοίκηση διαθέτει οργανωμένους εισπρακτικούς μηχανισμούς. Στη χώρα μας, παρόλ' αυτά, είναι πολύ δύσκολο και αμφίβολο εάν οι δήμοι θα μπορέσουν να εφαρμόσουν κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχουν ταμειακές υπηρεσίες, που να μπορούν να εκκαθαρίσουν το φόρο”, σημειώνει το μέλος της ΠΟΜΙΔΑ.
"Ιδιαίτερα δύσκολη η εφαρμογή μέσω των δήμων"
Υποστηρίζει, μάλιστα, πως ένα τέτοιο εγχείρημα παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες στην εφαρμογή του. “Οι δήμοι δεν έχουν πείσει ότι ανταποκρίνονται σε τέτοιου είδους καθήκοντα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι πολεοδομίες, που ανήκουν στους δήμους και εξακολουθούν να έχουν τα πρωτεία της διαφθοράς διεθνώς”.
Ο κύριος Βάππας εμφανίζεται θετικός σε μία τέτοια προοπτική. “Καλή είναι ως ιδέα. Στο εξωτερικό, η αξία καθορίζεται σε δημοτικό επίπεδο. Οι δήμοι στην Ελλάδα, όμως, δεν μας έχουν πείσει κατά πόσο ενδιαφέρονται για το συμφέρον των πολιτών και των δημοτών, ή για εκείνους, που κατέχουν θέσεις-κλειδιά και συμφέροντα στους δήμους”.
"Ορατός ο κίνδυνος να οριστούν τεράστιοι φορολογικοί συντελεστές"
Όπως τονίζει, είναι ορατός ο κίνδυνος οι φτωχοί δήμοι να βάλουν τεράστιες αξίες και τεράστιους φορολογικούς συντελεστές για να ισοσταθμίσουν τα ποσά των επιχορηγήσεων, που λάμβαναν μέσω του προϋπολογισμού.
“Για να αποδώσει, θα πρέπει ο φόρος να εισπράττεται σε κεντρικό επίπεδο και να αποδίδεται στη συνέχεια τους δήμους”. Θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό να μην παραδοθεί εξ' ολοκλήρου η διαδικασία στους δήμους, καθώς είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο να ανέβουν οι αξίες παντού, εκτός από εκεί, που έχουν οι δημοτικοί σύμβουλοι διαμερίσματα, όπως λέει. “Το θέμα είναι αν οι εφορίες μπορούν να βγάζουν ανά περιοχή το φόρο και στη συνέχεια να τον μοιράζουν”, λέει μεταξύ άλλων ο κύριος Βάππας.
Είσπραξη μέσω των εφοριών
Σχολιάζοντας το συγκεκριμένο ζήτημα, ο φοροτεχνικός σύμβουλος, Αντώνης Μουζάκης, επισημαίνει ότι ο φόρος θα εισπράττεται κανονικά από τις εφορίες και θα αποδίδεται με έναν κωδικό στους δήμους. “Δεν έχει νόημα να αναλάβει ο δήμος την είσπραξη. Κάτι τέτοιο, άλλωστε, δεν το θέλουν σε καμία περίπτωση οι άνθρωποι της τρόικας. Εδώ δεν θέλουν να εισπράττει το ελληνικό δημόσιο φορολογικές οφειλές, καθώς προτιμούν να εισπράττεται και αυτός μέσω της ΔΕΗ. Το πιθανότερο, λοιπόν, είναι ότι θα εισπράττεται και αυτό από την εφορία και στη συνέχεια θα αποδίδεται”.
Από την πλευρά της, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), αναφέρει χαρακτηριστικά μέσω του αντιπροέδρου της, Γιάννη Κουράκη, ότι η διαδικασία βρίσκεται ακόμα στο επίπεδο συζήτησης μεταξύ των φορέων. “Βρισκόμαστε σε συνεννόηση με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ, Κώστα Ασκούνη, και σύντομα θα είμαστε σε θέση να τοποθετηθούμε ως προς την εφαρμογή και την εξέλιξη της διαδικασίας”, αναφέρει χαρακτηριστικά.
Τι προβλέπει το σχέδιο, με βάση τη διεθνή εμπειρία
Για να εφαρμοστεί, λοιπόν, αυτό το μέτρο, θα πρέπει να καταργηθούν όλοι ανεξαιρέτως οι κρατικοί φόροι, που βαρύνουν την κατοχή της ακίνητης περιουσίας (όπως ΦΑΠ, ΦΜΑΠ, χαράτσι ΔΕΗ, ΕΤΑΚ, ΤΑΠ, κλπ). Παραμένουν ο φόρος μεταβίβασης και ο φόρος υπεραξίας του ακινήτου.
Ο φόρος δεν θα έχει τους ίδιους συντελεστές για όλους τους δήμους, αλλά θα μπορεί να είναι διαφορετικού ύψους, και θα υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά και το συντελεστή δόμησης και όχι την αντικειμενική αξία.