Τις συνέπειες της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη συνταγματικότητα της νομιμοποίησης των αυθαιρέτων εξηγούν δικαστικοί κύκλοι.
Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η απόφαση του ΣτΕ την περασμένη εβδομάδα. Όπως εξηγούν οι ειδικοί στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, τα αυθαίρετα τα οποία νομιμοποιήθηκαν -αφού πληρώθηκαν τα προβλεπόμενα πρόστιμα από τον “νόμο Παπακωνσταντίνου” (Ν. 4014/2011) - διατρέχουν τον κίνδυνο να ακυρωθεί η νομιμοποίησή τους μετά τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης από το ΣτΕ.
Αυτή η ακύρωση μπορεί να γίνει εφόσον κάποιος γείτονας, κάτοικος της ευρύτερης περιοχής, ή Οικολογικός ή Περιβαλλοντικός Σύλλογος πληροφορηθεί τη νομιμοποίηση και προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
Ο πολίτης που κατέβαλε το σχετικό πρόστιμο και νομιμοποίησε το αυθαίρετο μπορεί να ζητήσει από τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας να ανακαλέσουν τις πράξεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων. Όμως, όπως εξηγούν οι ειδικοί αυτό, στην πράξη δεν γίνεται σχεδόν ποτέ. Και έτσι απομένει η οδός του δικαστηρίου.
Πάντως, ο πολίτης για την πιθανή μπορεί να στραφεί σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, για παράλειψη νόμιμης ενέργειας και να αξιώσει αποζημίωση.
Ο χρόνος (προθεσμία) που έχει δικαίωμα ο κάθε πολίτης ή φορέας να προσφύγει στα δικαστήρια κατά της νομιμοποίησης ενός αυθαιρέτου ή ημιυπαίθριου χώρου, ξεκινάει από τη στιγμή που πληροφορηθεί ότι έγινε η νομιμοποίηση.
Όμως, ο γείτονας, σύλλογος, κλπ δεν μπορεί να προσφύγει στα δικαστήρια εάν πληροφορηθεί τη νομιμοποίηση, μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Η προσφυγή κατά της ακύρωσης αυθαιρέτου θα γίνει δεκτή από τα δικαστήρια, εφόσον πραγματοποιηθεί “εντός εύλογου χρονικού διαστήματος”, το οποίο όμως δεν μπορεί να υπερβαίνει το έτος.
Πάντως, σε κάθε περίπτωση “ο εύλογος αυτός χρόνος”, θα κριθεί από τα δικαστήρια.
Ο χρονικός αυτός περιορισμός παρατείνεται κατά περίπτωση για όσους απουσιάζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο εξωτερικό ή είναι μόνιμοι κάτοικοι του εξωτερικού.
Επίσης, όλες οι εκκρεμείς προσφυγές που υπάρχουν στο ΣτΕ και στα Διοικητικά Δικαστήρια της χώρας, κατά του επίμαχου νόμου 4014/2011 αναγκαστικά θα γίνουν δεκτές, αφού ο νόμος κρίθηκε ήδη από το ΣτΕ αντίθετος στην παράγραφο 2 του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης του ΣτΕ και μετά επηρεάζονται όλες οι εκκρεμείς στις Πολεοδομίες, προς διευθέτηση, υποθέσεις νομιμοποίησης.