Δραματικές ανατροπές σε ό,τι αφορά τις συντάξεις δρομολογούν οι προτάσεις της 12μελούς “επιτροπής σοφών” για το Ασφαλιστικό, οι οποίες κατατέθηκαν σήμερα στον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο.
Στα βασικά σημεία του 30σέλιδου πορίσματος της επιτροπής σοφών περιλαμβάνεται η θέσπιση εθνικής σύνταξης που θα συναπαρτίζεται από τη βασική σύνταξη και την ανταποδοτική, η ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων σε ένα, η ουσιαστική ενοποίηση του υπάρχοντος καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης με θέσπιση ενιαίων κανόνων για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, ο ανακαθορισμός των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων και ο υπολογισμός των συντάξεων με την εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων.
Η ανταποδοτικότητα εισφορών-παροχών αναδιανεμητικού χαρακτήρα, που θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός μετρήσιμου και βιώσιμου ασφαλιστικού συστήματος, βρίσκεται στην πρώτη θέση των προτάσεων της Επιτροπής.
Το Ενιαίο Ταμείο προτείνεται ως εθνικός φορέας κοινωνικής ασφάλισης, με ένταξη σε αυτό όλων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης και των εφάπαξ παροχών. Ο στόχος αυτός προτείνεται να επιτευχθεί με την μετεξέλιξη του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ σε έναν τέτοιο φορέα. Προτείνεται συγχρόνως η ουσιαστική ενοποίηση του υπάρχοντος καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης με θέσπιση ενιαίων κανόνων για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους και ανακαθορισμό των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων.
Ως εναλλακτική λύση προτείνεται να δημιουργηθούν τρία υπερ-Ταμεία: Ένα Ταμείο για τους εργαζομένους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ένα για τους ελεύθερους επαγγελματίες (γιατρούς, μηχανικούς, δικηγόρους, εμπόρους, βιοτέχνες) και ένα Ταμείο για τους αγρότες.
Για την Εθνική Σύνταξη, το πόρισμα της Επιτροπής αναφέρει πως με την καθιέρωσή της, το σύστημα θα αποκτήσει αυτοτέλεια και θα αποχωριστεί από το πλαίσιο των ασφαλιστικών παροχών του κάθε φορέα. Έτσι, θα γίνει ευκολότερη η επικέντρωση στην αναδιανεμητική λειτουργία του κοινωνικού τμήματος της σύνταξης.
Το ποσό της εθνικής σύνταξης στο οποίο θα έχουν δικαίωμα όλοι οι συνταξιούχοι θα κλιμακώνεται ανάλογα με το ύψος της αναλογικής σύνταξης και τα μέλη της εκάστοτε οικογένειας. Έτσι, η εθνική σύνταξη θα πρέπει να μειώνεται προοδευτικά, όχι μόνο όταν αυξάνει η αναλογική σύνταξη, αλλά και όταν αυξάνει το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα του δικαιούχου.
Για την κάλυψη των ελλειμμάτων του ασφαλιστικού συστήματος, προτείνεται η δημιουργία ενός αποθεματικού που θα υποστηρίξει το νέο σύστημα, κυρίως κατά τη μεταβατική περίοδο.
Ανάμεσα στις υπόλοιπες διορθωτικές παρεμβάσεις, το πόρισμα προτείνει για τις επικουρικές συντάξεις την εφαρμογή συστήματος ελεγχόμενου ελλείμματος αντί της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Ο υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κατρούγκαλος, στην τοποθέτησή του επανέλαβε τη θέση ότι το πόρισμα είναι συμβουλευτικού χαρακτήρα και θα αποτελέσει τη βάση του δημόσιου διαλόγου – τις τελικές ωστόσο αποφάσεις θα τις πάρει η κυβέρνηση.
Όπως ανέφερε ο κ. Κατρούγκαλος, ο ίδιος συμφωνεί απόλυτα με ορισμένα σημεία του πορίσματος (όπως στη δημιουργία ενιαίων κανόνων για τους ασφαλισμένους) και σε άλλα διαφωνεί, όπως στην ύπαρξη εισοδηματικών κριτηρίων για τον καθορισμό της σύνταξης.
Ο δημόσιος διάλογος ξεκινάει την επόμενη εβδομάδα σε κυβερνητικό επίπεδο και με τους κοινωνικούς φορείς, ενώ το τελικό νομοσχέδιο θα τεθεί για ψήφιση στη Βουλή τον Νοέμβριο.
