Πολλοί οφειλέτες βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση να δέχονται πολύ συχνά πιεστικές ή και πολλές φορές υβριστικές κλήσεις από εκπροσώπους εισπρακτικών εταιριών.
Τί προβλέπει όμως, ο νόμος για τις εισπρακτικές εταιρίες;
Με το νόμο 4038/2012 («Επείγουσες ρυθμίσεις που αφορούν την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015») έγιναν ορισμένες σημαντικές προσθήκες στο Νόμο 3758/2009 που ισχύει για τις εισπρακτικές εταιρίες.
Συνήθως, όμως οι εισπρακτικές εταιρίες δεν τηρούν τη νομοθεσία και οι οφειλέτες παραμένουν ανυπεράσπιστοι στις συνεχείς και συχνά προσβλητικές κλήσεις τους.
Οι εισπρακτικές εταιρείες υποχρεούνται να τηρούν τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας περί προστασίας του καταναλωτή, περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής, του τραπεζικού απορρήτου, της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών προκειμένου να διασφαλίζεται η νομιμότητα της δράσης τους στην αγορά και ταυτόχρονα να διασφαλίζεται ο σεβασμός της προσωπικότητας και της οικονομικής ελευθερίας των οφειλετών.
Όλοι οι οφειλέτες πρέπει να έχουν υπόψη μερικές βασικές έννοιες σύμφωνα με το Νόμο:
1."Οφειλέτες": φυσικά ή νομικά πρόσωπα, όπως δανειολήπτες, εγγυητές
πιστώσεων ή καταναλωτές
2."Δανειστές": κάθε πρόσωπο φυσικό ή νομικό που συναλλάσσεται στην αγορά και παρέχει στους πελάτες του πίστωση οποιασδήποτε μορφής, όπως πιστωτικά
ιδρύματα, ανώνυμες εταιρίες παροχής πιστώσεων, ασφαλιστικές εταιρίες, εταιρίες κοινής ωφελείας, εταιρίες παροχής σταθερών και κινητών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, εταιρίες πώλησης καταναλωτικών προϊόντων και υπηρεσιών.
3."Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις": κεφαλαιουχικές εταιρίες που έχουν ως αποκλειστικό καταστατικό σκοπό την εξώδικη ενημέρωση οφειλετών για την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων και απαιτητών χρηματικών οφειλών τους έναντι δανειστών, πριν από τη διενέργεια δικαστικών πράξεων και το στάδιο έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης, που προέρχονται από συμβάσεις πίστωσης και εγγύησης και νόμιμες εμπορικές συναλλαγές, όπως αγορές αγαθών, παροχή υπηρεσιών, χορήγηση δανείων, εγγυήσεων και πιστώσεων, χρήση πιστωτικών καρτών. Επίσης, σκοπός του καταστατικού είναι η διαπραγμάτευση του χρόνου, του τρόπου και των λοιπών όρων αποπληρωμής των οφειλών, κατ' εντολή και για λογαριασμό των δανειστών. Στην καθομιλουμένη ονομάζονται εισπρακτικές εταιρίες.
4."Ληξιπρόθεσμη οφειλή": το χρηματικό ποσό που οφείλει από νόμιμη αιτία ο οφειλέτης προς τον δανειστή και το οποίο έπρεπε να έχει καταβληθεί σε δήλη (συγκεκριμένη) ημέρα ή σε ορισμένη προθεσμία από την καταγγελία (γίνεται με επίδοση εξωδίκου από δικαστικό επιμελητή στον οφειλέτη), εφόσον είχε ταχθεί τέτοια προθεσμία και κατέστη ληξιπρόθεσμο και απαιτητό.
5."Ενημέρωση οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις": το σύνολο των εξώδικων ενεργειών στις οποίες προβαίνουν οι εισπρακτικές εταιρείες προκειμένου να ενημερώσουν τους οφειλέτες για την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών τους έναντι δανειστών, οι οποίες προσδιορίζονται από συμβάσεις και άλλα νόμιμα έγγραφα, όπως δανειστικά συμβόλαια, τιμολόγια, φορτωτικές, δελτία αποστολής, τα οποία διέπουν τη μεταξύ του δανειστή και του οφειλέτη σχέση.
Οι οφειλέτες θα πρέπει να γνωρίζουν τις αρχές που διέπουν την Ενημέρωση οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις, οι οποίες ορίζονται ως εξής:
1.Η εν γένει επιχειρηματική δράση των εισπρακτικών εταιρειών στην αγορά διέπεται από τις αρχές της επαγγελματικής δεοντολογίας, της ευπρέπειας, της συναλλακτικής ευθύτητας, της ειλικρίνειας κατά την επικοινωνία, της διαφάνειας, του σεβασμού της προσωπικότητας, της ιδιωτικής ζωής, της υγείας, της ασφάλειας, του τραπεζικού απορρήτου και της συμβατικής και οικονομικής ελευθερίας.
2.Η παρέμβαση των εταιρειών αυτών αφορά αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωση των οφειλετών για την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών τους έναντι δανειστών και τη διαπραγμάτευση του χρόνου, του τρόπου και των λοιπών όρων αποπληρωμής αυτών, κατ' εντολή και για λογαριασμό των δανειστών. Δεν επιτρέπεται η ανάθεση εντολής ενημέρωσης για την ίδια ληξιπρόθεσμη οφειλή σε περισσότερες πλην μίας εισπρακτικής εταιρίας
3.Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο είσπραξη από τις εισπρακτικές εταιρίες, καθώς και η ανάθεση μέρους ή της όλης δραστηριότητας αυτών σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
4.Πριν από κάθε ενέργεια Ενημέρωσης απαιτείται η από τον δανειστή προς τον οφειλέτη επιβεβαίωση των οφειλών με κάθε διαθέσιμο τρόπο και η ταυτοποίηση του οφειλέτη, καθώς και η ενημέρωση του για τη διαβίβαση των δεδομένων του στην εταιρεία. Η επικοινωνία με τον οφειλέτη πρέπει να γίνεται, εντός εύλογου χρόνου και με συχνότητα οχλήσεων όχι πέραν της μίας ανά δεύτερη ημέρα. ΠΡΟΣΟΧΗ! Η τηλεφωνική επικοινωνία στο χώρο εργασίας του οφειλέτη γίνεται, μόνο εφόσον ο συγκεκριμένος τηλεφωνικός αριθμός έχει δηλωθεί ως μοναδικός αριθμός επικοινωνίας από τον τελευταίο. Η τηλεφωνική επικοινωνία από την εταιρεία για την ενημέρωση του οφειλέτη για ληξιπρόθεσμη απαίτηση επιτρέπεται να πραγματοποιείται μετά την πάροδο δέκα ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη, από τις 9:00 έως 20:00 και μόνο τις εργάσιμες ημέρες. Οι δανειστές παρέχουν στις εισπρακτικές εταιρείες μόνο τα αναγκαία για την επικοινωνία στοιχεία των οφειλετών. Απαγορεύεται στις εταιρείες η διαβίβαση των στοιχείων σε τρίτους, με ή χωρίς αντάλλαγμα, καθώς και η χρήση τους για άλλους σκοπούς. Ως τρίτοι, θεωρούνται και οι θυγατρικές εταιρείες των εισπρακτικών εταιρειών. Πρόσβαση στα δεδομένα έχουν η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων του παρόντος νόμου, άλλες δημόσιες αρχές και οι δικαστικές αρχές στο πλαίσιο της άσκησης των εκ του νόμου αρμοδιοτήτων τους.
5.Η ανάθεση της Ενημέρωσης από τον δανειστή προς την εισπρακτική εταιρεία γίνεται εγγράφως ή μέσω σταθερού μέσου αποθήκευσης πληροφοριών, δηλαδή μέσου στο οποίο μπορούν να αποθηκευθούν οι πληροφορίες.
6. Δεν επιτρέπεται στον δανειστή η ανάθεση εντολής για Ενημέρωση οφειλετών για ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν υποβληθεί σε ρύθμιση ή διακανονισμό που τηρείται ή έχει παρέλθει ο χρόνος της παραγραφής. Δεν επιτρέπεται η ανάθεση εντολής Ενημέρωσης για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις, οι οποίες απορρέουν από καταχρηστικούς γενικούς όρους συναλλαγών που έχουν κριθεί καταχρηστικοί με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις.
Τί απαγορεύεται για τις εισπρακτικές εταιρίες;
Απαγορεύεται να προβαίνουν σε αθέμιτες και παραπλανητικές πρακτικές προς τους οφειλέτες, όπως:
1. Η κατά την επικοινωνία με τον οφειλέτη, εμφάνιση των υπαλλήλων τους υπό ιδιότητες που δεν διαθέτουν όπως υπαλλήλων των δανειστών, δικηγόρων ή
δικαστικών επιμελητών.
2. Η άσκηση σωματικής βίας, ψυχολογικής πίεσης περί διακινδύνευσης του επαγγέλματος, των περιουσιακών στοιχείων ή της ζωής του οφειλέτη ή των
οικείων του.
3. Η επίδειξη προσβλητικής συμπεριφοράς ή η χρήση προσβλητικών εκφράσεωνεναντίον του οφειλέτη ή και των οικείων του.
4. Η δυσφήμιση ή η απειλή δυσφήμισης του οφειλέτη στο οικογενειακό ή εργασιακό περιβάλλον του.
5. Η εκμετάλλευση περιστάσεων αντικειμενικής αδυναμίας του οφειλέτη.
6. Η απειλή λήψης μη νόμιμου μέτρου σε βάρος του.
7. Η παραπλανητική πληροφόρηση του οφειλέτη.
8. Οι κατ' οίκον ή στο χώρο εργασίας του οφειλέτη επισκέψεις, καθώς και οιεπισκέψεις σε άλλους χώρους αυστηρώς προσωπικούς, όπως νοσοκομεία.
9. Η όχληση των οικείων προσώπων του
10. Η παραπλανητική χρήση και παρουσίαση εγγράφων που δημιουργούν εσφαλμένα την εντύπωση ότι πρόκειται για δικαστικά έγγραφα.
11. Η οποιαδήποτε επικοινωνία που περιλαμβάνει ανακριβείς πληροφορίες
σχετικά με τις συνέπειες αθέτησης πληρωμών.
12. Η επικοινωνία για οφειλές οι οποίες απορρέουν από γενικούς όρους συναλλαγών που έχουν κριθεί κατά χρηστικοί με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις
Ποιές είναι οι Ειδικές υποχρεώσεις των εισπρακτικών εταιριών;
1. Οι εισπρακτικές εταιρείες υποχρεούνται να διαθέτουν επαρκή διοικητική και τεχνολογική υποδομή που να περιλαμβάνει, τουλάχιστον, ένα ολοκληρωμένο τηλεφωνικό κέντρο και δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι εταιρείες υποχρεούνται να απασχολούν υπαλληλικό προσωπικό τουλάχιστον μέσης εκπαίδευσης, το οποίο οφείλουν να επιμορφώνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε σχέση με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο και ιδίως με τις διατάξεις της νομοθεσίας περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, με σκοπό την επίδειξη προσήκουσας, συμπεριφοράς έναντι των οφειλετών. Οι εταιρείες υποχρεούνται να έχουν ελάχιστα ίδια κεφάλαια ύψους τριακοσίων πενήντα χιλιάδων (350.000) ευρώ.
2. Σε κάθε προφορική επικοινωνία με τον οφειλέτη, οι εταιρείες έχουν υποχρέωση να διαθέτουν εμφανή τον αριθμό προέλευσης κλήσης, να παρέχουν πλήρη και σαφή Ενημέρωση στους οφειλέτες, τόσο για το ονοματεπώνυμο του καλούντος υπαλλήλου και την ιδιότητα του, όσο και για τον αριθμό Μητρώου της εταιρείας. Σε κάθε έγγραφη επικοινωνία, οι εισπρακτικές εταιρίες, είναι επίσης υποχρεωμένες να αναγράφουν, την πλήρη εμπορική επωνυμία τους, την ταχυδρομική διεύθυνση της καταστατικής έδρας τους, με οδό, αριθμό, πόλη, ταχυδρομικό κώδικα, τηλεφωνικό αριθμό, αριθμό τηλεομοιοτυπίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς και τον αριθμό Μητρώου της εταιρείας. Το Μητρώο αυτών των εταιριών είναι ένα δημόσιο βιβλίο που τηρείται στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
3. Εφόσον ζητηθεί από τον οφειλέτη, οι εταιρείες υποχρεούνται να παρέχουν σε αυτόν εγγράφως και ατελώς πλήρη και ακριβή αναλυτικά στοιχεία για το ύψος και την προέλευση της ληξιπρόθεσμης οφειλής, κατά κεφάλαιο, τόκους, έξοδα και προσαυξήσεις, όπως αυτές έχουν προσδιορισθεί από τον δανειστή, εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την πρώτη προφορική επικοινωνία.
4. Απαγορεύεται στις εταιρείες να ενεργούν πράξεις, οι οποίες ασκούνται αποκλειστικά από δικηγόρους ή δικαστικούς επιμελητές, όπως έρευνα στα υποθηκοφυλακεία ή κτηματολογικά γραφεία, παράσταση σε δημόσιες αρχές, κοινοποίηση δικαστικών ή εξώδικων πράξεων, κίνηση διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης ή με οποιονδήποτε τρόπο συμμετοχή σε αυτήν. Απαγορεύεται στις εισπρακτικές εταιρίες να αναθέτουν τη δικαστική διεκδίκηση των οφειλών σε δικηγόρους και δικαστικούς επιμελητές της δικής τους επιλογής, κάτι που ανήκει αποκλειστικά στους δανειστές.
5. Απαγορεύεται στις εισπρακτικές εταιρίες, η πρόσβαση σε αρχεία οικονομικής συμπεριφοράς, όπως στην "ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.", ή σε άλλα αρχεία για τη διακρίβωση
της πιστοληπτικής ικανότητας του οφειλέτη.
6. Οι εταιρείες τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο στο οποίο καταγράφονται τα στοιχεία όλων των τηλεφωνικών επικοινωνιών προς τον οφειλέτη, και ειδικότερα η ημερομηνία, η ώρα και η οφειλή για την οποία έγινε η επικοινωνία. Κατά την έναρξη της επικοινωνίας ο οφειλέτης ενημερώνεται για την καταγραφή των ανωτέρω στοιχείων και τη διάρκεια τήρησης τους. Τα στοιχεία αυτά καταστρέφονται μετά την πάροδο ενός έτους από την τελευταία επικοινωνία, εκτός αν ζητήσει τη διατήρηση τους ο οφειλέτης για τα στοιχεία που τον αφορούν ή η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.
7. Οι φορείς παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών διαθέσιμων στο κοινό, οφείλουν, εφόσον τα τηρούν για το σκοπό της χρέωσης των υπηρεσιών τους, να χορηγούν χωρίς επιβάρυνση στον οφειλέτη ή για την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων της στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, και εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, κατάσταση με τα συναφή δεδομένα κίνησης των τηλεφωνικών συνδέσεων, καθώς και τα αναγνωριστικά στοιχεία της ταυτότητας του συνδρομητή της τηλεφωνικής σύνδεσης από την οποία πραγματοποιήθηκε η επικοινωνία με τον οφειλέτη προκειμένου να ελεγχθεί καταγγελία για παραβίαση των διατάξεων του σχετικού νόμου.
Συνεπώς την επόμενη φορά που μία εισπρακτική εταιρία θα σας καλέσει, γνωρίζετε πλέον τα δικαιώματα σας ως οφειλέτες και φυσικά τις υποχρεώσεις της εκάστοτε εισπρακτικής εταιρίας απέναντι σας.
Χρύσα Τσιώτση
Δικηγόρος
[email protected]
