Την προστασία από πλειστηριασμούς κατά το 2014 για την κύρια κατοικία αντικειμενικής αξίας έως 200.000 ευρώ, για νοικοκυριά με οικογενειακό καθαρό εισόδημα έως 35.000 ευρώ και περιουσιακά στοιχεία συνολικής αξίας έως 270.000 ευρώ, προβλέπει το νομοσχέδιο για την προστασία των δανειοληπτών που παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Κωστής Χατζηδάκης και πρόκειται να κατατεθεί αύριο στη Βουλή. Παράλληλα παραμένουν σε ισχύ οι νόμοι 3869/2010 («νόμος Κατσέλη») και 4161/ 2013 για τη δικαστική προστασία όσων αδυνατούν να εξοφλήσουν τα δάνειά τους, ενώ από το 2015 θα τεθεί σε εφαρμογή μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων με τη σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Το νομοσχέδιο πρόκειται να συζητηθεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, την Παρασκευή στην αρμόδια Επιτροπή και το Σάββατο στην Ολομέλεια.
Ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε σήμερα ότι παρά την προσπάθεια και τις διαπραγματεύσεις που προηγήθηκαν, δεν υπήρξε συμφωνία με την τρόικα για το περιεχόμενο των μεταβατικών ρυθμίσεων που θα ισχύσουν το 2014.
«Εξηγήσαμε από την αρχή των διαπραγματεύσεων ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να δεχθεί γενική άρση της αναστολής των πλειστηριασμών, όπως ζητούσε η τρόικα», τόνισε ο υπουργός. «Παρά το γεγονός ότι το πλαίσιο προστασίας που ισχύει με τους νόμους 3869 και 4161 είναι το ισχυρότερο στην Ευρώπη, θεωρούμε ότι οι συνθήκες είναι τέτοιες που επιβάλουν ένα δεύτερο πλέγμα προστασίας, όχι κατ' ανάγκην μέσω των Δικαστηρίων, για τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα που έχουν πληγεί από την κρίση».
Από την άλλη πλευρά, τόνισε, δεν μπορεί να συνεχίζεται το καθεστώς προστασίας για όσους έχουν κατά τεκμήριο τη δυνατότητα να εξυπηρετούν τα δάνειά τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου οι μεταβατικές ρυθμίσεις καλύπτουν το 90% των περιπτώσεων, όχι μόνο χαμηλά αλλά και μεσαία στρώματα. «Το 90% προστατεύονται και στο 10% λέμε να πληρώσουν. Θα είναι ενδιαφέρον αν θα δούμε στην Ελλάδα την επανάσταση των πλουσίων και την Αριστερά του χαβιαριού», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης ενώ εκτίμησε ότι πρακτικά με το συνολικό πλαίσιο που ισχύει μπορεί να μην γίνει και κανένας πλειστηριασμός. Καθώς όσοι δεν καλύπτουν τις προϋποθέσεις και δεν έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, μπορούν να προσφύγουν στους νόμους 3869 και 4161.
Ανέφερε ακόμη ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η πλευρά των δανειστών έκανε αρκετά βήματα προς τις θέσεις της κυβέρνησης, όμως δεν κατέστη δυνατό να υπάρξει τελική συμφωνία για όλες τις παραμέτρους. Δεδομένου ότι η αναστολή των πλειστηριασμών με τις ισχύουσες ρυθμίσεις έληγε στις 31 Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση προχωρά στην κατάθεση του νομοσχεδίου. Ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε ότι γίνονται ήδη συζητήσεις με τους βουλευτές της ΝΔ, ότι είναι διαθέσιμος να ενημερώσει τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ καθώς και ότι κάθε χρήσιμη πρόταση θα ενσωματωθεί.
Αναλυτικά, με το νομοσχέδιο:
- Αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί σε βάρος της πρώτης κατοικίας οφειλετών, έως την 31η Δεκεμβρίου 2014, εφόσον αυτοί πληρούν σωρευτικά τα εξής κριτήρια:
1. Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ.
2. Το καθαρό οικογενειακό εισόδημα (χωρίς τις κρατήσεις για ασφαλιστικά ταμεία, φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης) είναι μέχρι 35.000 ευρώ.
3. Η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας είναι μικρότερη ή ίση με 270.000 ευρώ. Από το ποσό αυτό το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη δεν υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ.
- Για οικογένειες με τρία και περισσότερα τέκνα, άτομα με αναπηρία άνω του 67% και όσους βαρύνονται φορολογικά από άτομα με αναπηρία άνω του 67%, τα παραπάνω όρια των προϋποθέσεων (αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας, εισόδημα, περιουσία, προσαυξάνονται κατά 10%.
Δηλαδή:
i) Η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 220.000 ευρώ.
ii) Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο ή ίσο των 38.500 ευρώ.
iii) Η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας μικρότερη ή ίση με 297.000 ευρώ.
iv) Από το ποσό αυτό, το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη να μην υπερβαίνει τις 16.500 ευρώ.
Κατά τη διάρκεια της αναστολής πλειστηριασμού, οι οφειλέτες μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι με εισοδήματα πέραν του επιδόματος ανεργίας, θα πρέπει να καταβάλουν δόσεις ίσες με το 10% του καθαρού μηνιαίου εισοδήματός τους, όταν το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά τις 15.000 ευρώ. Για οικογενειακά εισοδήματα άνω των 15.000 ευρώ υπολογίζεται ποσοστό 10% μέχρι του ποσού των 15.000 ευρώ και ποσοστό 20% στο υπερβάλλον εισόδημα. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι κλπ. θα πρέπει να καταβάλουν στην τράπεζα ποσό ίσο ή μεγαλύτερο του 30% της τελευταίας ενήμερης δόσης.
Για ανέργους με μηδενικό εισόδημα ή μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών.
Ενδεικτικά για ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, δηλαδή περίπου 830 ευρώ τον μήνα, η δόση του δανείου διαμορφώνεται στα 83 ευρώ.
Το πρόγραμμα μακροπρόθεσμης διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών που θα ισχύσει από το 2015 περιλαμβάνει τρία στοιχεία:
1. Σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, στο οποίο μετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Δικαιοσύνης και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το Συμβούλιο θα εποπτεύει τη μεταβατική διαδικασία, θα ορίσει με απόφαση του τις αρχές του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και θα προβαίνει ετησίως στην εκτίμηση των «απαραίτητων δαπανών διαβίωσης», με βάση τα ετήσια στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που θα ενσωματωθούν στον Κώδικα Δεοντολογίας προκειμένου να αποτελέσουν σημείο αναφοράς στις απόπειρες εξωδικαστικού συμβιβασμού και ενώπιον των δικαστηρίων.
2. Έκδοση Κώδικα Δεοντολογίας, με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών. Ο κώδικας δεοντολογίας θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διατάξεις σχετικά με τις διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου, διαδικασίες αξιολόγησης της δυνατότητας αποπληρωμής, δεσμευτικούς κανόνες με σαφή χρονοδιαγράμματα, προϋποθέσεις επικοινωνίας μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και δανειστών, την εισαγωγή των ορισμών του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και «απαραίτητων δαπανών διαβίωσης» κ.α.
3. Διαμεσολάβηση Συνηγόρου του Καταναλωτή μεταξύ δανειστών και οφειλετών, με σκοπό τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ιδίως αναφορικά με θέματα που άπτονται της εφαρμογής του Κώδικας Δεοντολογίας.
