Ομιλία του προέδρου ΚΕΕ & ΕΒΕΑ στη 2η Διαπεριφερειακή Συνάντηση Activewomen – Δραστήριες Γυναίκες – Πάτρα 2016 «Επικοινωνώ – Συμμετέχω – Προσφέρω»
Στη 2η Διαπεριφερειακή Συνάντηση Activewomen – Δραστήριες Γυναίκες – Πάτρα 2016 «Επικοινωνώ – Συμμετέχω – Προσφέρω» συμμετείχε ως ομιλητής ο πρόεδρος ΚΕΕ & ΕΒΕΑ, Κωσταντίνος Μίχαλος.
«Θα ήθελα κατ’ αρχήν να ευχαριστήσω για την πρόσκληση και για την ευκαιρία να συμμετέχω σε αυτή την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνάντηση.
Το θέμα της εισήγησής μου αφορά την τοπική διάσταση της Εταιρικής Υπευθυνότητας. Αφορά το ρόλο των επιχειρήσεων, ως μοχλών ανάπτυξης και ευημερίας των τοπικών κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούνται.
Η έννοια της Εταιρικής Υπευθυνότητας στηρίζεται σε μια θεμελιώδη παραδοχή, βασική παραδοχή: δεν μπορεί να υπάρξει μακροπρόθεσμη επιχειρηματική ανάπτυξη και κερδοφορία μέσα σε κοινωνίες που πάσχουν. Και αντίστοιχα, δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνική ευημερία και πρόοδος, χωρίς ένα βιώσιμο επιχειρηματικό περιβάλλον, χωρίς υγιείς και δυναμικές επιχειρήσεις.
Με αυτό το σκεπτικό, η προσπάθεια να μετριάσουμε τις συνέπειες της χειρότερης κρίσης στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας, δεν μπορεί παρά να είναι κοινή για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία.
Κοινή – και ακόμη σημαντικότερη, ίσως – είναι η προσπάθεια να διαμορφώσουμε ένα καλύτερο αύριο. Να διασφαλίσουμε τις προϋποθέσεις για διατηρήσιμη ανάπτυξη και ευημερία στηριγμένη σε σταθερότητες βάσεις. Να διασφαλίσουμε – στο μέγιστο δυνατό βαθμό – ότι οι γενιές που έρχονται δεν θα χρειαστεί να βιώσουν τις δυσκολίες που βιώνει σήμερα η ελληνική κοινωνία.
Αυτή τη μάχη οφείλουμε και μπορούμε να τη δώσουμε μαζί.
Τη δίνουμε μαζί, όλα αυτά τα χρόνια, στους τομείς της αλληλεγγύης και της κοινωνικής προσφοράς.
Στο διάστημα που διαρκεί η κρίση, είδαμε έναν όλο και μεγαλύτερο αριθμός πολιτών να οδηγείται σε οικονομικό αδιέξοδο. Σε αδυναμία να καλύψει ακόμα και βασικές ανάγκες, όπως αυτές της στέγης, της τροφής, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η εστίαση στις ανθρώπινες ανάγκες, η ενεργοποίηση του εθελοντισμού και η ανάληψη κοινωνικών πρωτοβουλιών από τον ιδιωτικό τομέα, έχουν αναμφισβήτητα ιδιαίτερη σημασία.
Και έχουμε δει άπειρα θετικά παραδείγματα, άπειρες αξιέπαινες πρωτοβουλίες εκ μέρους πολιτών, ομάδων, μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων. Έχουμε δει εταιρείες, επιχειρηματικούς φορείς, ΜΚΟ αλλά και μεμονωμένους εθελοντές, να συνεργάζονται σε πολλές και επιτυχημένες δράσεις αλληλεγγύης.
Έχω ξαναπεί και το πιστεύω ότι, χωρίς την ενεργοποίηση των αντανακλαστικών της ίδιας της κοινωνίας, χωρίς την προσφορά ιδιωτών – είτε σε χρήμα, είτε σε είδος, είτε σε εθελοντική εργασία – τα πράγματα στην Ελλάδα θα ήταν σήμερα πολύ χειρότερα.
Ωστόσο, οι ευκαιρίες και τα δυνητικά οφέλη που δημιουργούνται στο πλαίσιο της Εταιρικής Υπευθυνότητας δεν εξαντλούνται στον τομέα της αλληλεγγύης. Υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορούμε να κάνουμε, πολλά περισσότερα που μπορούμε να πετύχουμε προς όφελος μιας συνεκτικής και ισορροπημένης ανάπτυξης.
Σε όλο τον κόσμο η Εταιρική Υπευθυνότητα λειτουργεί πλέον ως πεδίο παραγωγής καινοτόμων ιδεών. Λειτουργεί ως κίνητρο για την εφαρμογή πρωτοβουλιών και πρακτικών, οι οποίες υπηρετούν ταυτόχρονα την εταιρική ανάπτυξη και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών.
Γνωρίζουμε καλά ότι κάθε περιοχή, κάθε περιφέρεια αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα και ανάγκες. Και διαθέτει, αντίστοιχα, ξεχωριστά πλεονεκτήματα και δυνατότητες.
Υπάρχουν, για παράδειγμα, περιφέρειες που μαστίζονται περισσότερο από την ανεργία, ή από την οικονομική και πληθυσμιακή συρρίκνωση – όπως η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Υπάρχουν περιφέρειες των οποίων η οικονομία εξαρτάται αποκλειστικά από τον πρωτογενή τομέα και άλλες που εξαρτώνται από τον τουρισμό. Υπάρχουν οι νησιωτικές περιφέρειες, οι οποίες πλέον των εγγενών προβλημάτων που προκύπτουν από τη νησιωτικότητα, αντιμετωπίζουν σήμερα και το μεγάλο κύμα των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Σε όλα αυτά τα ζητήματα, η Εταιρική Υπευθυνότητα μπορεί να δώσει λύσεις, μέσα από στρατηγικές προσεγγίσεις με τοπική στόχευση. Μπορεί να δώσει λύσεις, λειτουργώντας όχι μόνο στο επίπεδο της κοινωνικής προσφοράς, αλλά κυρίως στο επίπεδο της τοπικής ανάπτυξης. Στο επίπεδο της οικοδόμησης νέων δυνατοτήτων, στις τοπικές κοινωνίες.
Η στρατηγική επένδυση σε κοινότητες και σε ανθρώπους, μπορεί μακροπρόθεσμα να παράγει σημαντικότερα και διατηρήσιμα οφέλη, σε σχέση με την αποσπασματική διάθεση πόρων.
Οι επιχειρήσεις οφείλουν να διαμορφώσουν τη στρατηγική τους σε θέματα Εταιρικής Υπευθυνότητας, αναζητώντας τη μεγαλύτερη δυνατή σύνδεση με την τοπική ανάπτυξη. Με τον πολιτισμό, με την Παιδεία, με την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, με την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, με την προστασία του περιβάλλοντος, με την ανάδειξη και βελτίωση του δημοσίου χώρου.
Αυτό σε πρακτικό επίπεδο, έχει πολλές εφαρμογές. Από τη βιομηχανία που αντλεί προμήθειες από τοπικούς παραγωγούς και επιχειρήσεις, μέχρι τη μικρή τοπική επιχείρηση που συμμετέχει, για παράδειγμα, σε δράσεις αναδάσωσης, τουριστικής προβολής κτλ.
Υπάρχουν, σε διεθνές επίπεδο, καλά παραδείγματα και πρακτικές που μπορούν να αξιοποιηθούν ευρύτερα και στη χώρα μας:
- Εταιρείες που όχι μόνο προτιμούν, αλλά και εκπαιδεύουν τους τοπικούς προμηθευτές και συνεργάτες. Μοιράζονται τεχνογνωσία και πόρους, για να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα των συνεργατών τους, με αμοιβαίο όφελος.
- Εταιρείες που επενδύουν στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού σε τοπικό επίπεδο, βοηθώντας νέους ανθρώπους να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες και το ταλέντο τους, ή μακροχρόνια άνεργους να ενταχθούν ξανά δημιουργικά στην αγορά εργασίας.
- Εταιρείες που συνεργάζονται με τοπικούς φορείς, για την υλοποίηση προγραμμάτων επιχειρηματικότητας, εκπαίδευσης τοπικών πληθυσμών ή ορθολογικής διαχείρισης πόρων.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε πολλές χώρες και περιοχές της Ευρώπης, η Εταιρική Υπευθυνότητα διαμορφώνεται στο πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης των Δήμων με τις επιχειρήσεις. Μέσα από μια διαδικασία που οδηγεί στην από κοινού ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων. Επιτρέπει καλύτερο συντονισμό, αποτελεσματικότερη αξιοποίηση πόρων, αλλά και στην ανάπτυξη συνεργασιών για λύσεις προσαρμοσμένες στις τοπικές ανάγκες και δυνατότητες.
Η συνεργασία και η δικτύωση αποτελούν σημαντικά ζητούμενα για την αποτελεσματικότερη ενεργοποίηση των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων σε θέματα Εταιρικής Υπευθυνότητας. Μικρές επιχειρήσεις, που από μόνες τους διαθέτουν περιορισμένες δυνατότητες παρέμβασης, μπορούν να παράγουν θετικό αντίκτυπο συμμετέχοντας σε κοινές πρωτοβουλίες και δράσεις.
Η γνώση, ο συντονισμός και η συνεργασία αποτελούν το κλειδί για πραγματικά αποτελεσματικές και μακροπρόθεσμα επωφελείς πρωτοβουλίες Εταιρικής Υπευθυνότητας σε τοπικό επίπεδο. Πρωτοβουλίες που δεν στηρίζουν απλώς ευκαιριακά την κοινωνική συνοχή, δεν δημιουργούν σχέσεις εξάρτησης, αλλά δημιουργούν ευνοϊκότερες συνθήκες για την τοπική ανάπτυξη – και κατ’ επέκταση για την επιχειρηματική ανάπτυξη.
Τα Επιμελητήρια μπορούν να αναλάβουν θετικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση. Έχοντας άμεση επαφή με τις τοπικές επιχειρήσεις, αλλά και γνώση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε τόπου, μπορούν να παρέχουν ένα πεδίο ανταλλαγής καλών πρακτικών, δικτύωσης και σύνθεσης.
Θα μου επιτρέψετε, στο σημείο αυτό μια απαραίτητη επισήμανση.
Η εθελοντική ενεργοποίηση των επιχειρήσεων δεν απαλλάσσει το κράτος από τις δικές του ευθύνες. Και στην περίπτωση της χώρας μας, δεν αναιρεί την ανάγκη για ανάκαμψη και ανάταξη της ελληνικής οικονομίας.
Για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να παράγουν κοινωνικό μέρισμα, για να στηρίξουν τις τοπικές οικονομίες και τις τοπικές κοινωνίες, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να παραμείνουν στη ζωή. Και αποτελεί κυρίως ευθύνη της Πολιτείας να διασφαλίσει συνθήκες επιβίωσης. Να διασφαλίσει ένα σταθερό περιβάλλον και να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την ενεργοποίηση του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας.
Επίσης, τόσο η Πολιτεία όσο και οι φορείς της επιχειρηματικής κοινότητας οφείλουμε να αναδείξουμε τη σημασία της Εταιρικής Υπευθυνότητας. Έτσι ώστε η επόμενη γενιά πολιτών, επιχειρηματιών, εργαζομένων, καταναλωτών, να έχει γαλουχηθεί με μια νέα αντίληψη για την επιχειρηματικότητα και το ρόλο της στην κοινωνία.
Μια αντίληψη που ξεφεύγει από τα στερεότυπα του παρελθόντος και αποτυπώνει μια θεμελιώδη αλήθεια: ότι η αμοιβαία εμπιστοσύνη, η συνένωση δυνάμεων, η δημιουργικότητα και η συναίσθηση της ευθύνης του ενός απέναντι στον άλλο, είναι τα υλικά για να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο αύριο».