Του Γιώργου Λαμπίρη
Μια άγνωστη αρχικά επιχείρηση εστίασης, η οποία δραστηριοποιείται από το 2008 στον χώρο του καφέ και ξεκίνησε από τη Λάρισα, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα εξαπλώνεται στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας.
Σήμερα μετράει 87 καταστήματα σε όλη τη χώρα – τουλάχιστον μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε –, ενώ αρκετά ακόμη βρίσκονται υπό κατασκευή.
Ο λόγος για την αλυσίδα καφέ, Mikel, η οποία πρόσφατα έκανε ένα ακόμα βήμα με το πρώτο της κατάστημα στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Λεμεσό. Μάλιστα στα μελλοντικά της σχέδια βρίσκεται η δημιουργία και άλλων καταστημάτων σε χώρες του εξωτερικού με επόμενο σταθμό το Λονδίνο, σε συνδυασμό με την περαιτέρω επέκταση του δικτύου καταστημάτων στο εσωτερικό.
Θα αναρωτηθείτε γιατί σας τα λέμε όλα αυτά...
Η απάντηση είναι τα στοιχεία, τα οποία έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το Επιμελητήριο της Λάρισας. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν, με βάση την αναλογία σε πληθυσμό, ότι η θεσσαλική πόλη έχει τις περισσότερες καφετέριες από κάθε άλλη ελληνική πόλη. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 1.674 καταστήματα εστίασης στην πρωτεύουσα του κάμπου, τα περισσότερα από τα οποία έχουν ως βασικό προϊόν τον καφέ.
Μία καφετέρια για κάθε 130 κατοίκους
Όπως μάλιστα λέει ο πρόεδρος του επιμελητηρίου, Δημήτρης Αδάμ, μιλώντας στο news.gr, οι εγγεγραμμένες επιχειρήσεις στο επιμελητήριο ανέρχονται σε 16.500. Το 10% εξ' αυτών ανήκουν στο χώρο της εστίασης. “Για να σας δώσω να καταλάβετε το μέγεθος, αντιστοιχεί μία καφετέρια σε περίπου 130 κατοίκους. Σημειωτέον ότι κανένας άλλος κλάδος αυτή τη στιγμή δεν παρουσιάζει τέτοια ιδιαιτερότητα, ούτε το εμπόριο, ούτε όμως και η μεταποίηση”.
Η πόλη των καφέ
“Η Λάρισα παραδοσιακά είχε πολλές επιχειρήσεις εστίασης , τις περισσότερες από κάθε άλλη, γιατί βρίσκεται στο κέντρο της Ελλάδας και υπάρχουν πολλοί περαστικοί, οι οποίοι θα πιουν έναν καφέ ή θα προτιμήσουν να γευματίσουν εδώ. Επίσης, η οικονομία κινείται σε καλύτερα επίπεδα, δεδομένου ότι αρκετοί κάτοικοι προσπορίζονται δεύτερο εισόδημα από τα χωράφια που έχουν στην κατοχή τους”, εξηγεί ο πρόεδρος του επιμελητηρίου.
2014: Άνοιξαν 305, έκλεισαν 490
Παρόλ' αυτά δεν είναι όλα σπαρμένα με ροδοπέταλα. Διότι όπως σημειώνει ο κύριος Αδάμ το ισοζύγιο των επιχειρήσεων εστίασης για το πρώτο επτάμηνο του 2014 είναι αρνητικό. Κι αυτό γιατί σε αυτό το διάστημα μπορεί να έκαναν έναρξη λειτουργίας 305 νέες επιχειρήσεις, παράλληλα όμως, έβαλαν λουκέτο 490, σε αντίθεση με το 2013, οπότε η εικόνα ήταν η αντίστροφη.
Στο ερώτημα γιατί πολλοί νέοι άνθρωποι, επιλέγουν να ξεκινήσουν, φτιάχνοντας μία καφετέρια, απαντάει ότι “στη χώρα μας υπάρχει η τάση να αντιγράφουμε όταν βλέπουμε κάτι επιτυχημένο. Παρόλ' αυτά δεν υπάρχει επαγγελματική εκπαίδευση και κατεύθυνση και αρκετοί αναζητούν το εύκολο χρήμα, χωρίς όμως να είναι πάντοτε η ενδεδειγμένη λύση”.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι νέοι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο είναι και νέοι σε ηλικία, οι οποίοι αναζητούν το μέσο που θα τους εξασφαλίσει ένα καλό εισόδημα. Οι περισσότεροι είναι ηλικίας 25 – 35 ετών, και προέρχονται από το χώρο της εστίασης.
“Συχνά απευθύνονται σ' εμένα διάφοροι συμπολίτες μου, και με αν υπάρχει επιδοτούμενο πρόγραμμα. Η πρότασή μου τότε είναι να το σκεφτούν λίγο περισσότερο. Παρόλ' αυτά η ύπαρξη τόσο μεγάλου αριθμού καφέ δεν είναι ανησυχητική. Όταν ανοίγει μία επιχείρηση σημαίνει ότι εργάζονται άνθρωποι και κατ' επέκταση προμηθευτές με αποτέλεσμα να κινείται η αγορά. Στη πόλη υπάρχουν αρκετές καφετέριες, που απασχολούν πάνω από 20 – 25 εργαζομένους. Καταλαβαίνετε λοιπόν τη σημασία που μπορεί να έχουν για την τοπική οικονομία αυτές οι επιχειρήσεις”, προσθέτει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου.
Στη Λάρισα σπάνε ακόμα πιάτα
Θέλοντας να δώσει μία εικόνα για την ψυχολογία και την οικονομική άνεση πολλών Λαρισαίων, σημειώνει χαριτολογώντας “Ίσως είναι η μοναδική πόλη στην Ελλάδα, όπου υπάρχει ακόμα κέντρο διασκέδασης που σπάνε πιάτα. Δεν γνωρίζω να συμβαίνει αλλού. Οι άνθρωποι βγαίνουν και διασκεδάζουν. Έχουν την πολυτέλεια να διασκεδάζουν”.
Σε μία κατεξοχήν αγροτική και κτηνοτροφική περιοχή, με τις μεγαλύτερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις στην Ελλάδα οι περισσότεροι επαγγελματίες αυτού του κλάδου, ασχολούνται με καλλιέργειες μη παραγωγικές. “Παλαιότερα οι επιδοτήσεις στους αγρότες ήταν το εισόδημα, το οποίο δεν προερχόταν από το προϊόν, όπως θα ήταν το φυσιολογικό, κάτι που έχει πια σταματήσει”, συμπληρώνει θέλοντας να δείξει το κλίμα που επικρατούσε κατά το παρελθόν σε ό,τι αφορά τον πρωτογενή τομέα.
Χαρακτηριστικό πάντως είναι ότι επιχειρηµατίες όπως οι Κωνσταντίνος Κωνσταντινόπουλος της Coffee Island - μίας ακόμα μεγάλης επιχείρησης του χώρου - και Λευτέρης Κυριακάκης της Mikel ακολουθούν πιστά τα βήματα του Χάουαρντ Σουλτς, ιδρυτή των Starbucks.
Και οι δύο ανήκουν στη γενιά των τριανταπεντάρηδων από την επαρχία µε δύο διαφορετικά επιχειρηµατικά µοντέλα, και σε χρόνο ρεκόρ ανοίγουν το ένα κατάστηµα πίσω από το άλλο. Χαρακτηριστικό είναι ότι η αλυσίδα των Coffee Island, ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια, με ένα κατάστημα στην Πάτρα, και σήμερα έχει καταφέρει να... χτίσει περί τα 190 καταστήματα σε Ελλάδα, Κύπρο και Βαλκάνια, τα οποία λειτουργούν υπό καθεστώς franchise.
Αν μη τι άλλο, και η μία αλλά και η άλλη περίπτωση, δείχνουν ότι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες στο χώρο της εστίασης που βασίζονται στην τεχνογνωσία, τον επαγγελματισμό και τον επιχειρηματικό σχεδιασμό, μόνο τυχαία δεν αναπτύσσονται. Σε κάθε περίπτωση όμως η χώρα μας, είτε μιλάμε για το πιο μικρό καφενείο μιας γειτονιάς, είτε για κάποια από τις προαναφερόμενες αλυσίδες, δείχνει ότι έχει παράδοση στον καφέ και επενδύει σε αυτό το κομμάτι της αγοράς. Με ό,τι βέβαια μπορεί να συνεπάγεται αυτό για μία οικονομία, η οποία παρουσιάζει εγγενείς αδυναμίες ευρείας ανάπτυξης, τόσο στον πρωτογενή τομέα, όσο και στη βιομηχανική παραγωγή.
