Η ύφεση στην Πορτογαλία τελείωσε – τώρα τι γίνεται;

Η Πορτογαλία έκανε την έκπληξη στο δεύτερο τρίμηνο του 2013 και, βάσει των στοιχείων, παρουσίασε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης μετά από δυόμισι χρόνια ύφεσης. Και ενώ αυτό είναι αναμφίβολα ένα καλό νέο, έχει βάλει σε σκέψεις τόσο την κυβέρνηση της χώρας, αλλά και τις Βρυξέλλες, καθώς κανείς δεν είναι σίγουρος αν θα πρέπει να συνεχιστεί η ευρωπαϊκή συνταγή της λιτότητας ή να ληφθούν μέτρα που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση της ανάπτυξης, ώστε να μην επιστρέψει η χώρα σε ύφεση.

Όπως επισημαίνει το πρακτορείο Reuters, πολλοί οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η κεντροδεξιά κυβέρνηση της Πορτογαλίας θα επιδιώξει να διαπραγματευτεί μια νέα χαλάρωση των στόχων οι οποίοι της έχουν τεθεί όσον αφορά στη μείωση του ελλείμματος της χώρας κατά την αποστολή αξιολόγησης της τρόικας, που με τη σειρά της ενδέχεται να αξιώσει σε αντάλλαγμα πιο μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για περικοπές δαπανών.

Ενώ απομένει χρονικό διάστημα μικρότερο του ενός έτους ως το τέλος της τρέχουσας δανειακής σύμβασης της Πορτογαλίας με την τρόικα, ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι ένα δεύτερο, ενδεχομένως λιγότερο αυστηρό, πρόγραμμα δανεισμού θα μπορούσε να δώσει στη Λισαβόνα ένα μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο για να εφαρμόσει τις περικοπές, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η ανάκαμψη της πορτογαλικής οικονομίας ή να ανακινηθούν ευρύτερες αντιστάσεις στα μέτρα λιτότητας από τους πολίτες.

"Η ανάπτυξη αυτή καταδεικνύει ότι είναι στον σωστό δρόμο, έστω κι αν δεν είναι ένας εύκολος δρόμος", δήλωσε στο Reuters οικονομολόγος της Commerzbank. Ο ίδιος δεν απέκλεισε νέα συρρίκνωση του ΑΕΠ της Πορτογαλίας φέτος, καθώς η οικονομική δυναμική παραμένει ευμετάβλητη στη χώρα και θα εξαρτηθεί από τα μέτρα λιτότητας τα οποία πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή τους επόμενους μήνες. Μια οικονομολόγος της Citi, από την πλευρά της, ανέφερε ότι παρά τις κάποιες "θετικές εξελίξεις", ιδίως την αύξηση των εξαγωγών και τη βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά στην εγχώρια ζήτηση, το κλίμα είναι πολύ αδύναμο ακόμη.

Η επάνοδος της Πορτογαλίας στην ανάκαμψη αποδόθηκε, με δεδομένη την υποχώρηση της εγχώριας ζήτησης λόγω των μέτρων λιτότητας, στην αύξηση των εξαγωγών διαφόρων ειδών: από παπούτσια ως ελαιόλαδο και από καύσιμα ως αυτοκίνητα. Όμως υπάρχουν ερωτήματα για το εάν και για το πόσο μπορεί να διαρκέσει η εξαγωγική ορμή των πορτογαλικών επιχειρήσεων. Οι εξαγωγές βοηθήθηκαν εξαιτίας ενός νέου διυλιστηρίου πετρελαίου ντίζελ, που μετέτρεψε την Πορτογαλία σε μια χώρα που εξάγει καύσιμα. Ωστόσο, η μονάδα αυτή ήδη αξιοποιεί το σύνολο των παραγωγικών της δυνατοτήτων.

Η κυβέρνηση προβλέπει ότι το 2014 η οικονομία της Πορτογαλίας θα αναπτυχθεί για πρώτη φορά μετά το 2009, αλλά σύμφωνα με την οικονομολόγο της Citi, "εάν προχωρήσει σε όλες τις σχεδιαζόμενες περικοπές ο ρυθμός ανάπτυξης θα έχει αρνητικό πρόσημο ξανά το επόμενο έτος".