Σημαντικά κενά στην εφαρμογή της νομοθεσίας σχετικά με την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος στην Κύπρο διαπιστώνουν στις σχετικές εκθέσεις τους οι διεθνείς οίκοι Moneyval και Deloitte, αν και επισημαίνουν πως το νομικό πλαίσιο είναι αυστηρότερο από το αντίστοιχο άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από τις εκθέσεις, που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το κυπριακό υπουργείο Οικονομικών, προκύπτει ότι οι τράπεζες που ελέγχθησαν από την Deloitte έχουν υιοθετήσει γενικά τις διαδικασίες προκειμένου να καθοριστεί αν ένας πελάτης είναι ένα πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο ή/και εμπλέκεται σε δωροδοκία, ή άλλες μορφές οικονομικού εγκλήματος. Οι έλεγχοι, ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν γενικά σταθεροί. Ως εκ τούτου, σημειώνεται, υπάρχει κίνδυνος μη έγκαιρου εντοπισμού παράνομων δραστηριοτήτων και στη διαχείριση μια αλλαγής στην κατάσταση ενός πελάτη.
Ο ίδιος ελεγκτικός οίκος σημειώνει ότι, σε έρευνα 100 δανειοληπτών και καταθετών, διαπιστώθηκε ότι πρόκειται κατά κύριο λόγο για νομικά πρόσωπα που έχουν ως έδρα την Κύπρο, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις η χώρα καταγωγής είναι εκτός Κύπρου. Οι αλλοδαποί πελάτες και δικαιούχοι τείνουν να είναι από τη Ρωσία, την Ελλάδα, την Ουκρανία και τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, μεταξύ άλλων χωρών.
Ανάμεσα στα κενά που εντόπισε ο έλεγχος της Moneyval είναι τα εξής:
- Κάποιες από τις τράπεζες που ελέγχθησαν διατηρούν ως πελάτες σημαντικό αριθμό πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων. Τα μέτρα που εφαρμόζονται για τα πρόσωπα αυτά δεν είναι ακόμη πλήρως αποτελεσματικά σε ορισμένες από τις τράπεζες, όσον αφορά στον προσδιορισμό της πηγής του πλούτου, τον εντοπισμό των μελών της οικογένειας και των στενών συνεργατών των εν λόγω ατόμων και τον εντοπισμό ενός πελάτη που στη συνέχεια γίνεται ή έχει βρεθεί να είναι πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο.
- Σημαντικός αριθμός προειδοποιήσεων (alerts) δημιουργούνται από τα αυτοματοποιημένα συστήματα παρακολούθησης, με τους λογαριασμούς υψηλού κίνδυνου να φαίνεται ότι είναι δυσανάλογοι σε σχέση με τον αριθμό του προσωπικού που διαχειρίζεται τις προειδοποιήσεις. Κατά συνέπεια, υπάρχει κίνδυνος να δοθεί ανεπαρκής προσοχή σε αυτές τις προειδοποιήσεις πριν από την εκκαθάριση της συναλλαγής.
- Παρά το γεγονός ότι ορισμένα φορολογικά αδικήματα (συμπεριλαμβανομένης της φοροδιαφυγής) είναι πλέον αδικήματα για ξέπλυμα χρήματος, πολλές τράπεζες είτε αγνοούν, είτε είναι ασαφείς σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των αλλαγών στη νομοθεσία.
