Τρίτο διάταγμα για την επιβολή προσωρινών περιοριστικών μέτρων στις συναλλαγές, εξέδωσε σήμερα ο (παραιτηθείς) υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Μιχάλης Σαρρής, με ισχύ δύο ημερών.
Το διάταγμα, όπως αναφέρεται, εκδίδεται, επειδή υπάρχει έλλειψη ουσιαστικής ρευστότητας και σημαντικός κίνδυνος εκροής καταθέσεων, που πιθανόν να θέσουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων με αλυσιδωτές επιπτώσεις, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν στην αστάθεια του χρηματοοικονομικού συστήματος και να έχουν αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις συνολικά για την οικονομία και την κοινωνία της χώρας. Ακόμη επειδή, υπό τις συνθήκες αυτές, δημιουργείται κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αλλά και επειδή πρέπει να διασφαλιστεί η δημόσια τάξη και η δημόσια ασφάλεια, καθώς επίσης και για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Το τρίτο διάταγμα του υπουργείου Οικονομικών για τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων είναι ελαφρώς ελαστικότερο, καθώς επιτρέπει εμπορικές πληρωμές έως 25.000 ευρώ τον μήνα και πληρωμές μέσω επιταγών μέχρι το ποσό των 9.000 ευρώ μηνιαίως. Επίσης, δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πληρωμή διδάκτρων και εντός Κύπρου.
Το νέο Διάταγμα προβλέπει τα ακόλουθα περιοριστικά μέτρα:
α) Το μέγιστο ποσό ανάληψης μετρητών δε δύναται να υπερβαίνει τα 300 ευρώ ημερησίως ανά πρόσωπο σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα, ή το ισόποσο σε ξένο συνάλλαγμα. Όλες οι αναλήψεις μετρητών (ήτοι οι αναλήψεις μέσω χρεωστικής ή και προπληρωμένης κάρτας, οι αναλήψεις από ταμείο πιστωτικού ιδρύματος, καθώς και οι αναλήψεις μέσω πιστωτικής κάρτας έναντι του υπολοίπου λογαριασμού όψεως/τρεχούμενου), υπολογίζονται συνολικά ανά πρόσωπο για το σύνολο των λογαριασμών που διαθέτει σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα: Νοείται ότι οποιοδήποτε ποσό από το μέγιστο επιτρεπόμενο ημερήσιο ποσό ανάληψης μετρητών, το οποίο δεν αποσύρεται από τον δικαιούχο κατά την ημέρα στην οποία το εν λόγω μέγιστο ποσό ανάληψης εφαρμόζεται, δύναται να αποσυρθεί ανά πάσα στιγμή αργότερα.
β) Απαγορεύεται η εξαργύρωση επιταγών.
γ) Απαγορεύεται κάθε χωρίς μετρητά πληρωμή ή και μεταφορά χρημάτων εκτός της Δημοκρατίας ή προς λογαριασμό που διατηρείται σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα, εκτός από:
(i) πληρωμές μέσω επιταγών μέχρι 9.000 ευρώ μηνιαίως ανά φυσικό πρόσωπο ανά πιστωτικό ίδρυμα, προς λογαριασμούς που διατηρούνται σε άλλα πιστωτικά ιδρύματα,
(ii) πληρωμή προς λογαριασμό που διατηρείται σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα για συναλλαγή που εμπίπτει στη συνήθη επαγγελματική δραστηριότητα του πελάτη, με την παρουσίαση δικαιολογητικών εγγράφων ως ακολούθως:
(αα) πληρωμές μέχρι 25.000 ευρώ ημερησίως ανά λογαριασμό δεν υπόκεινται σε περιορισμό: Νοείται ότι η Επιτροπή δύναται να ζητήσει πληροφορίες για τις πληρωμές που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή,
(ββ) πληρωμή από 25.001 ευρώ μέχρι 200.000 ευρώ υπόκειται στην έγκριση της Επιτροπής. Το οικείο πιστωτικό ίδρυμα υποβάλλει στην Επιτροπή, σε ημερήσια βάση, κατάλογο με τις αιτήσεις για πληρωμές που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή, όπου αναφέρει το ποσό της κάθε τέτοιας αίτησης για πληρωμή, το συνολικό πόσο καθώς και τον αριθμό των αιτήσεων για τέτοιες πληρωμές. Η Επιτροπή στην απόφασή της, η οποία λαμβάνεται εντός 24 ωρών, λαμβάνει υπόψη το διαθέσιμο απόθεμα ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος,
(γγ) πληρωμή μεγαλύτερη από 200.000 ευρώ, εφόσον εξασφαλιστεί προηγουμένως η έγκριση της Επιτροπής για τη συγκεκριμένη πληρωμή, μετά από αίτηση του οικείου πιστωτικού ιδρύματος. Η Επιτροπή στην απόφασή της λαμβάνει υπόψη το διαθέσιμο απόθεμα ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος,
(iii) πληρωμή εκτός της Δημοκρατίας για συναλλαγή που εμπίπτει στη συνήθη επαγγελματική δραστηριότητα του πελάτη, με την παρουσίαση δικαιολογητικών εγγράφων ως ακολούθως:
(αα) πληρωμές μέχρι 5.000 ευρώ ημερησίως ανά λογαριασμό δεν υπόκεινται σε περιορισμό: Νοείται ότι η Επιτροπή δύναται να ζητήσει πληροφορίες για τις πληρωμές που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή,
(ββ) πληρωμή από 5.001 ευρώ μέχρι 200.000 ευρώ υπόκειται στην έγκριση της Επιτροπής. Το οικείο πιστωτικό ίδρυμα υποβάλλει στην Επιτροπή, σε ημερήσια βάση, κατάλογο με τις αιτήσεις για πληρωμές που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή, όπου αναφέρει το ποσό της κάθε τέτοιας αίτησης για πληρωμή, το συνολικό πόσο καθώς και τον αριθμό των αιτήσεων για τέτοιες πληρωμές. Η Επιτροπή στην απόφασή της, η οποία λαμβάνεται εντός 24 ωρών, λαμβάνει υπόψη το διαθέσιμο απόθεμα ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος,
(γγ) πληρωμή μεγαλύτερη από 200.000 ευρώ, εφόσον εξασφαλιστεί προηγουμένως η έγκριση της Επιτροπής για τη συγκεκριμένη πληρωμή, μετά από αίτηση του οικείου πιστωτικού ιδρύματος. Η Επιτροπή στην απόφασή της λαμβάνει υπόψη το διαθέσιμο απόθεμα ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος,
(iv) πληρωμή μισθών υπαλλήλων με την παρουσίαση δικαιολογητικών εγγράφων,
(v) έξοδα συντήρησης μέχρι 5.000 ευρώ ανά τρίμηνο καθώς και δίδακτρα προσώπου που σπουδάζει στην αλλοδαπή και είναι συγγενής πρώτου βαθμού προσώπου που έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία: Νοείται ότι πληρωμές για έξοδα συντήρησης επιτρέπονται μόνο εφόσον υποβληθούν στο πιστωτικό ίδρυμα έγγραφα που να τεκμηριώνουν επαρκώς το ότι ο αποδέκτης της χωρίς μετρητά πληρωμής ή και μεταφοράς χρημάτων σπουδάζει στην αλλοδαπή και είναι συγγενής πρώτου βαθμού προσώπου που έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία: Νοείται περαιτέρω ότι πληρωμές διδάκτρων διενεργούνται μόνο προς το δικαιούχο εκπαιδευτικό ίδρυμα, εφόσον προσκομισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα,
(vi) δίδακτρα προσώπου που φοιτά σε εκπαιδευτικό ίδρυμα στη Δημοκρατία: Νοείται ότι πληρωμές διδάκτρων διενεργούνται μόνο προς το δικαιούχο εκπαιδευτικό ίδρυμα, εφόσον προσκομισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα,
(vii) πληρωμές ή και μεταφορές χρημάτων εντός της Δημοκρατίας μέσω χρεωστικής ή και πιστωτικής ή και προπληρωμένης κάρτας,
(viii) πληρωμές ή και μεταφορές χρημάτων εκτός της Δημοκρατίας μέσω χρεωστικής ή και πιστωτικής ή και προπληρωμένης κάρτας, οι οποίες δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ το μήνα ανά πρόσωπο για κάθε πιστωτικό ίδρυμα.
δ) Απαγορεύεται ο τερματισμός κατάθεσης προθεσμίας πριν από την καθορισμένη ημερομηνία λήξης της εκτός εάν το προϊόν χρησιμοποιηθεί για:
(i) αποπληρωμή δανείου εντός του ιδίου πιστωτικού ιδρύματος, το οποίο δάνειο παραχωρήθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του περί της Επιβολής Προσωρινών Μέτρων στις Συναλλαγές σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης Πρώτου Διατάγματος, του 2013,
(ii) τη δημιουργία μιας ή περισσοτέρων καταθέσεων προθεσμίας συνολικού ποσού ίσου με την αρχική κατάθεση και για χρονική περίοδο τουλάχιστον ίση με την αρχική περίοδο προθεσμίας της τερματισθείσας κατάθεσης: Νοείται ότι επιτρέπεται η προσθήκη δικαιούχων στη νέα κατάθεση προθεσμίας.
ε) Κατά την πρώτη ημερομηνία λήξης κατάθεσης προθεσμίας, το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ 5.000 ευρώ ή 10% του συνόλου του κεφαλαίου της εν λόγω κατάθεσης προθεσμίας, μεταφέρεται, κατά την επιλογή του καταθέτη, σε λογαριασμό όψεως/τρεχούμενο ή σε νέα κατάθεση προθεσμίας του καταθέτη στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα. Για το υπόλοιπο ποσό, η ημερομηνία λήξης της κατάθεσης προθεσμίας επεκτείνεται κατά ένα μήνα: Νοείται ότι, αναφορικά με λογαριασμό προειδοποίησης φυσικών προσώπων επιτρέπεται η μεταφορά 300 ημερησίως ανά πρόσωπο σε λογαριασμό όψεως/τρεχούμενο εντός του ιδίου πιστωτικού ιδρύματος.
στ) Τα ποσά που μεταφέρονται από κατάθεση προθεσμίας σε λογαριασμό όψεως/τρεχούμενο, υπόκεινται στα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν για τους λογαριασμούς όψεως/τρεχούμενους.
ζ) Απαγορεύεται η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή και σε ξένο συνάλλαγμα πέραν του ποσού των 1.000 ευρώ ή του ισόποσου σε ξένο συνάλλαγμα, ανά φυσικό πρόσωπο ανά ταξίδι στο εξωτερικό. Ο Διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων μεριμνά για την υλοποίηση του μέτρου αυτού.
η) Χρηματοοικονομική συναλλαγή, πληρωμή ή και μεταφορά, η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη ισχύος του περί της Επιβολής Προσωρινών Μέτρων στις Συναλλαγές σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης Πρώτου Διατάγματος, του 2013 υπόκειται στα προβλεπόμενα στο παρόν Διάταγμα περιοριστικά μέτρα: Νοείται ότι χρηματοοικονομική συναλλαγή, πληρωμή ή και μεταφορά, η οποία δεν έχει τύχει επεξεργασίας από το πιστωτικό ίδρυμα πριν από την έναρξη ισχύος του περί της Επιβολής Προσωρινών Μέτρων στις Συναλλαγές σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης Πρώτου Διατάγματος, του 2013 ακυρώνεται και πρέπει να υποβληθεί εκ νέου.
θ) Απαγορεύεται σε πιστωτικό ίδρυμα να εκτελεί πληρωμές χωρίς μετρητά ή μεταφορές χρημάτων που στοχεύουν στην παράκαμψη των περιοριστικών μέτρων.
ι) Τα περιοριστικά μέτρα ισχύουν για όλους τους λογαριασμούς, πληρωμές και μεταφορές χρημάτων, ανεξαρτήτως του νομίσματος.
ια) Απαγορεύεται η μεταφορά στις περιοχές της Δημοκρατίας όπου η Κυβέρνηση της Δημοκρατίας δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο, χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή και σε ξένο συνάλλαγμα πέραν του ποσού των 300 ευρώ ημερησίως ή του ισόποσου σε ξένο συνάλλαγμα, ανά φυσικό πρόσωπο που έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία, ή των 500 ευρώ ημερησίως ή του ισόποσου σε ξένο συνάλλαγμα, ανά φυσικό πρόσωπο που έχει τη συνήθη διαμονή του στην αλλοδαπή.Ο διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων μεριμνά για την υλοποίηση του μέτρου αυτού.
Εξαιρούνται των περιοριστικών μέτρων:
(α) Όλα τα χρήματα που μεταφέρονται από την αλλοδαπή προς τη Δημοκρατία.
(β) Η ανάληψη μετρητών από λογαριασμό που βρίσκεται στην αλλοδαπή μέσω πιστωτικής ή και χρεωστικής ή και προπληρωμένης κάρτας που εκδόθηκε από ξένο ίδρυμα.
(γ) Η εξαργύρωση επιταγής που εκδίδεται επί λογαριασμού που βρίσκεται σε ξένο ίδρυμα στην αλλοδαπή.
(δ) Η ανάληψη μετρητών από λογαριασμό πιστωτικού ιδρύματος με την Κεντρική Τράπεζα.
(ε) Η Δημοκρατία.
(στ) Η Κεντρική Τράπεζα.
(ζ) Οι διπλωματικές αποστολές.
(η) Πληρωμές που έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή.
Το περί της Επιβολής Προσωρινών Περιοριστικών Μέτρων στις Συναλλαγές σε Περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης Δεύτερο Διάταγμα, του 2013 καταργείται.
