Σοκ έχει προκαλέσει η δήλωση του επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλούμ, σύμφωνα με την οποία το πρόγραμμα διάσωσης που συμφωνήθηκε σήμερα για την Κύπρο συνιστά ένα νέο πρότυπο για την επίλυση τραπεζικών προβλημάτων στην ευρωζώνη και άλλες χώρες μπορεί να χρειαστεί να αναδιαρθρώσουν τους τραπεζικούς τομείς τους, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής του Eurogroup. Μάλιστα λίγο αργότερα, αναγκάστηκε να κάνει διορθωτική δήλωση, προσπαθώντας να μαζέψει τα όσα προηγουμένως είχε αναφέρει, λέγοντας ότι η Κύπρος είναι μία εξαιρετική περίπτωση που απαιτούσε το συγκεκριμένο χειρισμό, γι' αυτό και εφαρμόστηκε η συγκεκριμένη λύση.
"Αυτό που κάναμε την περασμένη νύκτα είναι αυτό που αποκαλώ απώθηση κινδύνων", δήλωσε προς το Ρόιτερς και τους "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" ο ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος ηγείται του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, λίγες ώρες αφότου επιτεύχθηκε η συμφωνία για την Κύπρο.
"Αν υπάρχει κίνδυνος σε μια τράπεζα, η πρώτη μας ερώτηση θα πρέπει να είναι, 'τι θα κάνετε εσείς στην τράπεζα γι' αυτό; Τι μπορείτε να κάνετε για να ανακεφαλαιοποιθείτε μόνοι σας;'. Αν η τράπεζα δεν μπορεί να το καταφέρει, τότε θα μιλήσουμε στους κατόχους μετοχών και τους κατόχους ομολόγων, θα τους ζητήσουμε να συμβάλουν στην ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, και αν είναι απαραίτητο θα το ζητήσουμε και από τους κατόχους ανασφάλιστων καταθέσεων" άνω των 100.000 ευρώ.
"Αν θέλουμε να έχουμε έναν υγιή χρηματοπιστωτικό τομέα, ο μόνος τρόπος είναι να πούμε, 'Κοίτα, εκεί όπου αναλαμβάνεις κιδνύνους, πρέπει και να τους αντιμετωπίζεις και, αν δεν μπορείς να τους αντιμετωπίσεις, τότε δεν θα έπρεπε να τους είχες αναλάβει'", δήλωσε ο Ντάισελμπλουμ. "Αυτή είναι μια προσέγγιση που πιστεύω ότι τώρα που βγήκαμε από την αιχμή της κρίσης, θα πρέπει να υιοθετήσουμε".
Ερωτηθείς τι σημαίνει αυτή η νέα προσέγγιση για χώρες της ευρωζώνης που έχουν τραπεζικούς τομείς με υψηλή μόχλευση, όπως το Λουξεμβούργο και η Μάλτα, καθώς και για άλλες χώρες με τραπεζικά προβλήματα, όπως η Σλοβενία, ο Ντάισελμπλουμ είπε πως θα πρέπει να συρρικνώσουν τις τράπεζες.
"Σημαίνει, αντιμετώπισε το θέμα πριν σου δημιουργήσει πρόβλημα. Ενίσχυσε τις τράπεζές σου, ρύθμισε τα ισοζύγιά σου και συνειδητοποίησε πως, αν μια τράπεζα έχει πρόβλημα, η απάντηση δεν θα είναι πλέον αυτομάτως ότι θα έρθουμε να εξαφανίσουμε το πρόβλημά σου. Εσύ είσαι που θα πρέπει να το αντιμετωπίσεις".
Αυτή η αξιοσημείωτη αλλαγή στάσης, για την οποία ο Ντάισελμπλουμ συμφώνησε πως πρόκειται για μια στρατηγική στροφή εκ μέρους αυτών που αποφασίζουν την πολιτική στην ΕΕ, έχει συνέπειες στο πώς θα ανακεφαλαιοποιούνται οι τράπεζες και στο πώς θα αντιδρούν οι αγορές.
Ένα από τα σημαντικότερα βήματα που έχει κάνει τα τρία τελευταία χρόνια η ζώνη του ευρώ ήταν η ίδρυση ενός μηχανισμού διάσωσης με εγγυήσεις και κεφάλαιο 700 δισεκ. ευρώ -- του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Η προσδοκία ήταν ότι ο ΕΜΣ θα μπορεί να ανακεφαλαιοποιεί άμεσα από τα μέσα του 2014 τις τράπεζες της Ευρωζώνης. Τώρα ο Ντάισελμπλουμ λέει πως ο στόχος είναι να μην χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί ποτέ ο ΕΜΣ.
"Θα πρέπει να επιτύχουμε μια κατάσταση όπου δεν θα χρειαστεί ποτέ ούτε να σκεφτούμε καν την άμεση ανακεφαλαιοποίηση", δήλωσε. "Πιστεύω πως η προσέγγιση πρέπει να είναι, ας αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των τραπεζών πρώτα μέσα στις τράπεζες, πριν αναζητήσουμε δημόσια χρήματα ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο από την πλευρά του δημοσίου. Οι τράπεζες θα πρέπει βασικά να είναι ικανές να σώζουν τον εαυτό τους ή τουλάχιστον να αναδιαρθρώνονται ή να ανακεφαλαιοποιούνται όσο το δυνατόν περισσότερο".
Η διορθωτική δήλωση
"Η Κύπρος είναι μια ειδική περίπτωση με εξαιρετικές προκλήσεις που απαιτούσαν το bail-in που συμφωνήσαμε χθες. Τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής είναι κομμένα και ραμμένα στην περίπτωση της κάθε χώρας που αφορούν και δεν χρησιμοποιούνται μοντέλα ή πρότυπα".