Όταν η τρόικα παίζει ζάρια με την Κύπρο

Με “παίξιμο ζαριών” παρομοιάζει την απόφαση της Ευρώπης για την Κύπρο το πρώην στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σε Γερμανία και Ιρλανδία, Ασόκα Μόντι, σε άρθρο του που δημοσιεύεται στο Project Syndicate.

Ο Μόντι υποστηρίζει πως στην πραγματικότητα το “κούρεμα” των μεγάλων καταθέσεων ήταν “ένα μικρό, αλλά καλοδεχούμενο βήμα προς τα μπρος”, όμως δεν ήταν αρκετό για την Κύπρο, και η αρχική απόφαση που συμφωνήθηκε στο Eurogroup και περιελάμβανε κατάσχεση ακόμα και από λογαριασμούς κάτω των 100.000 ευρώ θα ήταν, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, “το μεγαλύτερο πολιτικό λάθος από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης”.

Συγκρίνοντας την περίπτωση της Κύπρου με αυτήν της Lehman Brothers, ο Μόντι παρατηρεί ότι η πρόταση για επιβολή απωλειών στους μικροκαταθέτες της Κύπρου δεν καλύπτει καμία αιτιολογία. “Ποτέ δεν έχει δοθεί μία επίσημη εξήγηση, για ποιο λόγο οι δανειστές ενός κράτους δεν πρέπει να μοιράζονται τον πόνο, εκτός από την αρχή της 'μη διάσωσης', πάνω στην οποία δημιουργήθηκε η Ευρωζώνη”, επισημαίνει, και προσθέτει: 'Οι περισσότεροι παρατηρητές αναφέρουν την ανησυχία των αρχών ότι, εάν ένα κράτος δεν τιμά τα χρέη του, όλοι οι δανειζόμενοι θα τιμωρούνται. Αλλά τέτοιοι κίνδυνοι μετάδοσης είναι ασήμαντοι, μπροστά στη φωτιά που θα μπορούσε να αναφλεγεί από την επιβολή απωλειών στους μικρούς καταθέτες”.

Ανατρέχοντας στην απόφαση της Κύπρου να ενταχθεί στην Ευρωζώνη, το πρώην στέλεχος του ΔΝΤ σχολιάζει ότι το Ταμείο είχε ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τη Μεγαλόνησο από το 2009, σημειώνοντας σε έκθεσή του ότι το τεράστιο και υπερ-συσσωρευμένο πρόβλημα του τραπεζικού τομέα θα μπορούσε "γρήγορα να κλιμακωθεί σε συστημικές αναλογίες με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις".

Ο Μόντι διερωτάται πώς οδηγήθηκε η Κύπρος σε ένα τόσο στοιχειώδες λάθος, παρά το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και ένα χρόνο.

“Η επιδείνωση αυτού του λάθους ήταν η απουσία της οποιασδήποτε ουσιαστικής απόφασης αναφορικά με το πώς θα βγει η Κύπρος από τον φαύλο κύκλο. Το κυπριακό χρέος, μας είπαν, θα ανέβει στο 140% του ΑΕΠ, αλλά θα πέσει περίπου στο 100% του ΑΕΠ σε λιγότερο από 10 χρόνια. Αυτό φαίνεται να είναι ακόμη μία επανάληψη του ελληνικού σεναρίου, με τους στόχους που προέβλεπαν όρια για το χρέος να πέφτουν διαρκώς έξω, έως ότου τα δραστικά βήματα να γίνουν αναπόφευκτα”, υπογραμμίζει.

Παρατηρεί ακόμα ότι καμία αναδιάρθρωση των κυπριακών τραπεζών δεν φαίνεται, αλλά αντίθετα, η πρόθεση φαίνεται πως είναι να κρατήσουν τους μεγάλους καταθέτες από τη φυγή και να διατηρήσουν το σύστημα υψηλών κινδύνων. Η κεντρική τράπεζα της Κύπρου έχει δώσει μεγάλα δάνεια στις κυπριακές τράπεζες, υπό την συμφωνία του ELA, που σημαίνει ότι οι εγγυήσεις που δόθηκαν δεν κάλυπταν τα στάνταρ της ΕΚΤ, τονίζει.

Ο Μόντι εκτιμά πως το πρόβλημα της Κύπρου απειλεί, πλέον, την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα και ξεκαθαρίζει πως αν η ιδέα για την ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση είναι σοβαρή, τώρα είναι η στιγμή να προχωρήσει. “Αυτό σημαίνει επαναβεβαίωση των δεσμεύσεων για εγγύηση στις καταθέσεις, κλείσιμο μη βιώσιμων τραπεζών και ανακεφαλαιοποίηση των υπόλοιπων ευρωπαϊκών (όχι κυπριακών) ταμείων”, εξηγεί.

“Η απόφαση της τρόικας για την Κύπρο μοιάζει με το παίξιμο των ζαριών. Οι επόμενες μέρες θα αποκαλύψουν το μέγεθος της ζημίας που έχει προκαλέσει. Αλλά, με ακόμη μία ένδειξη των αντιδράσεων και των ad hoc αποφάσεων, έχουμε γίνει τώρα σοφότεροι σχετικά με το πώς η Ευρώπη σκοπεύει να λύσει τα διλήμματά της. Θα μπορούσε η Κύπρος να γίνει καταλύτης για ένα νέο ξεκίνημα;”, καταλήγει το πρώην στέλεχος του ΔΝΤ.