Στο Inferno του Δάντη, ο ποιητής οδηγείται στον κάτω κόσμο από το σπουδαίο Ρωμαίο ποιητή, Βιργίλιο. Εισερχόμενος στην πύλη της κολάσεως, η επιγραφή αναφέρει "εγκαταλείψετε όλες σας τις ελπίδες, όποιοι εισέρχεστε". Φαίνεται ότι οι ηγέτες της ΕΕ, τις πρώτες πρωινές ώρες του προηγούμενου Σαββάτου (16 Μαρτίου), όχι μόνο πέρασαν την κόκκινη γραμμή και έσπασαν το βασικό κανόνα του τραπεζικού συστήματος, αλλά, επίσης, πέρασαν και το δικό τους Ρουβίκωνα, σε μία προσπάθεια να τεστάρουν ακόμη έναν κύκλο της κολάσεως - που έχουν αρχίσει με τα νέα τους μαθητικά -, όπου οι προσθήκες περνούν μέσα από αφαιρέσεις.
Το ποίημα του Δάντη ονομάζεται Θεία Κωμωδία και απεικονίζει το ταξίδι της ψυχής μέσω της απελευθέρωσης. Το ποίημα, που οι Ευρωπαίοι ηγέτες σχεδιάζουν (ειδικά από τη στιγμή που ξεκίνησαν τα σχήματα των διασώσεων), θα μπορούσε να ονομαστεί Τραγωδία της Κολάσεως. Στο Inferno του Δάντη, ο ίδιος ο συγγραφέας βιώνει τους εννέα κύκλους της Κολάσεως (λάθη, λαγνεία, απληστία, λαιμαργία, οργή, αίρεση, βία, απάτη και προδοσία).
Στην Τραγωδία της Κολάσεως της ΕΕ, φαίνεται ότι, επίσης, πρέπει να βιώσουμε εννέα κύκλους. Η εμπειρία του 1992 (όπου το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα δοκιμάστηκε) ήταν η περίοδος των λαθών. Έπειτα, η λαγνεία έλαβε χώρα κατά την περίοδο 1995 - 2000. Μετά, γύρισε στη λαιμαργία την περίοδο 2001 - 2004, η οποία μετατράπηκε σε απληστία την περίοδο 2005 - 2008. Ο διαβολικός κύκλος του θυμού ακολούθησε, όταν αποκαλύφθηκαν οι αμαρτίες στα νότια σύνορα (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία).
Ο κύκλος του θυμού ακολουθήθηκε από εκείνον της αίρεσης από την ΕΚΤ, η οποία - με την άνευ προηγουμένου δέσμευσή της να σώσει το δυσλειτουργικό ευρώ "υπό οποιοδήποτε κόστος" -, δηλαδή όταν μπέρδεψε μέσα και στόχους, έκανε την επιβίωσή του φετίχ για τα μέλη της Ευρωζώνης, όπου πρέπει να υποκύψουν και να προσκυνήσουν.
Η απόφαση του Σαββάτου για κατασχέσεις στις καταθέσεις του κυπριακού τραπεζικού συστήματος είναι η βίαιη φάση αυτής της Τραγωδίας της Κολάσεως. Παραβιάζει την πίστη και τη βασική αρχή για το πώς οι αγορές πίστωσης χρησιμοποιούν την άγκυρα, που ονομάζεται τραπεζικές καταθέσεις. Όταν η άγκυρα εγκαταλείπεται, εγκαταλείπουμε την ελπίδα. Στις 26 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, δημοσίευσα ένα σχόλιο (http://blacksummitfg.com/1589), όπου μιλούσα για τους υπαρξιακούς κινδύνους της ΕΕ. Ανάμεσα σε αυτούς, ανέφερα την Κύπρο και την Ιταλία. Δυστυχώς, οι εξελίξεις των γεγονότων φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτές τις ανησυχίες.
Εδώ είναι μία προκαταρκτική λίστα ανησυχιών, που έχω, σχετικά με την άνευ προηγουμένου απόφαση για κατάσχεση καταθέσεων:
· Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι ακόμη ένας γύρος κατασχέσεων των καταθέσεων δεν θα προκύψει ξανά. Δεδομένης της ελληνικής εμπειρίας, όπου έχει προχωρήσει σε τρεις γύρους μέτρων λιτότητας, το φυσιολογικό, που αναμένουμε, είναι ότι έρχονται περαιτέρω κατασχέσεις.
· Όταν παραβιάζεις το βασικό κανόνα του τραπεζικού συστήματος, ο φόβος αυξάνεται, και, άρα, μία νέα υποτροπή της κρίσης χρέους της Ε.Ε. μπορεί να προκύψει.
· Η μετάδοση στα τραπεζικά συστήματα της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας, μπορεί να ταρακουνήσει τα θεμέλια των ήδη ταρακουνημένων τραπεζών της Ε.Ε.
· Η φυγή κεφαλαίων από τις κυπριακές τράπεζες (αναφέρουμε ότι η ζήτηση για μεταφορά χρημάτων από τις κυπριακές τράπεζες, είναι μεγαλύτερη των 15 δισ. δολαρίων, σε μία χώρα όπου το ΑΕΠ της είναι 22 δισ. δολάρια).
· Το σοκ στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα μπορεί να δημιουργήσει ένα τσουνάμι φυγής κεφαλαίων και, άρα, να καταστρέψει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, το οποίο η Κύπρος έχει χτίσει στον τομέα των υπηρεσιών. Μαζί με τις τράπεζες, οι τομείς της λογιστικής, της πίστης και των ασφαλιστικών εταιρειών, θα πληγούν.
· Καθώς η Κύπρος ακολουθεί την Ελλάδα προς την ύφεση, το πρόβλημα του χρέους της θα χειροτερέψει και, ενώ αυτό θα λαμβάνει χώρα, θα μετατραπεί σε μη βιώσιμο, κάτι που επιχειρήθηκε να αποφευχθεί με το σχήμα των κατασχέσεων.
· Αντί να χρησιμοποιήσουν την Κύπρο ως βάση (πιλοτικό πρόγραμμα) για να προωθήσουν περισσότερο τον ενιαίο τραπεζικό τομέα της Ε.Ε., οι Ευρωπαίοι ηγέτες επέλεξαν ένα δρόμο, που ίσως αποσταθεροποιήσει την Ευρωζώνη, καταστρέφοντας μία χώρα μέλος.
· Η αναμενόμενη πτώση στα κρατικά έσοδα και το τοπικό ΑΕΠ θα αυξήσει την ανεργία και θα αποθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις, τη στιγμή που η οικονομία τις χρειάζεται περισσότερο.
· Καθώς οι κυπριακές τράπεζες καταστρέφονται, η οικονομία θα έχει μόνο τον τομέα της ενέργειας να στηριχτεί, και η κυβέρνηση μπορεί να εξαναγκαστεί να πουλήσει τα δικαιώματά της αρκετά φθηνά.
· Από πλευράς γεωστρατηγικής, η θέση της χώρας αποδυναμώνεται, τη στιγμή που θα μπορούσε να παίξει ζωτικό ρόλο στις ευρύτερες εξελίξεις στη Μεσόγειο. Μερικοί ντόπιοι περιγράφουν τις κατασχέσεις ως μία νέα εισβολή (αναπολώντας την στρατιωτική εισβολή, που υπέστησαν το 1974).
Όταν οι θεοί δημιούργησαν την Πανδώρα, την προίκισαν με ένα κουτί, "που μπορούσε να δώσει τα πάντα", και περιείχε όλων των ειδών τα δεινά, τις πληγές και τις αρρώστιες. Ο Έλληνας ποιητής Ησίοδος λέει ότι όλοι οι θεοί συνέβαλαν στη δημιουργία της, δίνοντάς της ένα μοναδικό δώρο για να το κυκλοφορήσει στην ανθρωπότητα. Όταν η Πανδώρα τελικά έκλεισε το κουτί, άφησε μόνο την ελπίδα μέσα του. Τα σχήματα διασώσεων της Ε.Ε. χαρακτηρίζονται ως... ελπίδες.
Ας εμπιστευτούμε, αλλά επίσης να ρωτήσουμε εάν τέτοιες ελπίδες είναι αληθινές και δεν επιβεβαιώνουν του φόβους του Νίτσε, στο “Human, All too Human”, που υποστηρίζει ότι "ο Δίας δεν θέλει τον άνθρωπο να πετάξει τη ζωή του, άσχετα με το πόσο τα άλλα κακά μπορεί να τον βασανίζουν, αλλά – αντίθετα - να συνεχίσει να επιτρέπει στον εαυτό του να βασανίζεται εκ νέου. Προς αυτόν το στόχο, του δίνει ελπίδα. Στην πραγματικότητα, (ο Δίας) είναι ο μεγαλύτερος διάβολος των διαβόλων, γιατί επιμηκύνει το βασανισμό του ανθρώπου".
Θα περιμένουμε να ξεδιπλωθούν οι επόμενοι δύο κύκλοι της Τραγωδίας της Κολάσεως. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πώς θα μοιάζει η απάτη (νούμερο 8) και η προδοσία (νούμερο 9).
Ο Δρ Γιάννης Χαραλαμπάκης είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Blacksummit FG.