Εντός τροχιάς παραμένει το πρόγραμμα της Κύπρου, σύμφωνα με κοινή δήλωση της Κομισιόν, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης από την τρόικα.
Σύμφωνα με την κοινή δήλωση, οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2013 έχουν επιτευχθεί με μεγάλη άνεση, χάρη στη συνεχιζόμενη συνετή εκτέλεση του προϋπολογισμού και σε μια λιγότερο έντονη από το αναμενόμενο ύφεση. Το 2013 το ΑΕΠ εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε κατά 6% περίπου σε πραγματικούς όρους. Η συρρίκνωση αυτή, αν και σημαντική, είναι σχεδόν 2 εκατοστιαίες μονάδες μικρότερη από την πρόβλεψη κατά την προηγούμενη αξιολόγηση.
Η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε, αν και λιγότερο από το αναμενόμενο, ενώ οι τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών αποδείχθηκαν ανθεκτικοί. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας παρουσιάζει επίσης ενδείξεις σταθεροποίησης. Η οικονομία προσαρμόζεται ευέλικτα, καθώς οι τιμές και οι μισθοί σημειώνουν υποχώρηση, συμβάλλοντας έτσι στην άμβλυνση του ισχυρού αντίκτυπου της ύφεσης στις θέσεις εργασίας. Ωστόσο, η ανεργία παραμένει πολύ υψηλή, σημειώνεται.
Όπως επισημαίνει η τρόικα, οι προοπτικές εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από προκλήσεις. Το ΑΕΠ αναμένεται ότι θα συρρικνωθεί κατά 4,8% το 2014, καθώς η εγχώρια ζήτηση θα επηρεαστεί αρνητικά από την ανάγκη προσαρμογής του χρέους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα σε σχέση με τα σημερινά υψηλά επίπεδα. Το 2015 αναμένεται επάνοδος σε θετικούς, αν και συγκρατημένους, ρυθμούς ανάπτυξης περίπου 1%, η οποία θα προέλθει από τις μη χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Ωστόσο, οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προοπτικές είναι σημαντικοί.
Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η πρώτη πρόκληση είναι να αντιμετωπιστεί το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων. Μετά την ανακεφαλαιοποίηση των δύο μεγαλύτερων τραπεζών και την προσεχή ανακεφαλαιοποίηση του συνεργατικού πιστωτικού τομέα, οι Αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα και οι συνεργατικές τράπεζες υλοποιούν με αποτελεσματικό τρόπο τα σχέδια αναδιάρθρωσής τους.
Μια δεύτερη πρόκληση αποτελεί η ανάγκη να εξομαλυνθούν οι ροές πληρωμών στην οικονομία και παράλληλα να διαφυλαχθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Καθώς οι ενέργειες που αντιστοιχούν στα βασικά ορόσημα του οδικού χάρτη των Αρχών έχουν πλέον ολοκληρωθεί, η δεύτερη φάση σταδιακής χαλάρωσης των περιορισμών αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα. Τέλος, θα πρέπει να συνεχιστούν και οι προσπάθειες ενίσχυσης της εφαρμογής κανονιστικών και εποπτικών ρυθμίσεων για τον τραπεζικό τομέα, καθώς επίσης και του πλαισίου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Η τρόικα θεωρεί ότι οι Αρχές της Κύπρου, βασιζόμενες στην καλή δημοσιονομική επίδοση που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα, θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν τον προϋπολογισμό τους με σύνεση. Όπως συμφωνήθηκε κατά την έναρξη του προγράμματος, θα χρειαστεί μια πρόσθετη προσαρμογή τα επόμενα έτη, προκειμένου να επιτευχθεί ο μακροχρόνιος στόχος της επίτευξης διατηρήσιμου πρωτογενούς πλεονάσματος του ΑΕΠ ύψους 4%, στοιχείο απαραίτητο για να τεθεί το δημόσιο χρέος σε διατηρήσιμη καθοδική τροχιά.
Αναφορικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η τρόικα θεωρεί ότι η υλοποίησή τους πρέπει να επιταχυνθεί. Βασική προτεραιότητα είναι η μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας. Με αυτόν τον τρόπο θα ενοποιηθούν οι υφιστάμενες κοινωνικές παροχές και θα θεσπιστεί ένα σύστημα εγγυημένου ελάχιστου εισοδήματος, ούτως ώστε να παρέχεται επαρκής κοινωνική προστασία στα ευάλωτα νοικοκυριά κατά την τρέχουσα φάση ύφεσης.
Η αξιολόγηση υπόκειται σε διαδικασία έγκρισης τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από ΔΝΤ και αναμένεται να εξεταστεί από το Eurogroup, το συμβούλιο των διοικητών του ΕΜΣ και την εκτελεστική επιτροπή του ΔΝΤ μέχρι τις αρχές Απριλίου. Η έγκριση της εν λόγω αξιολόγησης θα προετοιμάσει το έδαφος για την εκταμίευση 150 εκατ. ευρώ από τον ΕΜΣ και 86 εκατ. ευρώ περίπου από το ΔΝΤ, καταλήγει η δήλωση.
