Η λειψυδρία εμπόδιο στην καλλιέργεια
Θα ήταν υπερβολή να πει κάποιος ότι η μπανάνα μπορεί να ανταγωνιστεί παραγωγούς με πολυεθνικό εκτόπισμα, κερδίζοντας μερίδια αγοράς στην Ελλάδα. Ωστόσο αποτελεί το προϊόν που προσφέρει αντικείμενο απασχόλησης σε 250 μπανανοκαλλιεργητές με αυτόνομη πορεία, και χαρακτηριστικά που τη διαφοροποιούν. Τα τέσσερα τελευταία χρόνια όμως η ζήτηση για κρητική μπανάνα έχει αυξηθεί σημαντικά.
Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης
Το θερμό ημιτροπικό κλίμα της Κρήτης, ευνοεί την παραγωγή της, η οποία ωστόσο δεν καταλαμβάνει στο νησί μεγαλύτερη έκταση από τα περίπου 600 στρέμματα καλλιέργειας. Η παραγωγή βρίσκεται κατατετμημένη και σε άλλες περιοχές όπως τα Μάλια και η Σητεία. Στην Άρβη όμως η παραγωγή της μπανάνας αποτελεί μία από τις κύριες παραγωγικές δραστηριότητες της περιοχής.
Από τα χέρια ενός καλόγερου 100 χρόνια πριν
Ιστορικά, λέγεται πως η μπανάνα έφτασε στο νησί όταν ένας καλόγερος το 1920, κατά την επιστροφή του μετά από ταξίδι στην Αίγυπτο, έκρυψε μία μπανανιά στο σκούφο του.
Τα χαρακτηριστικά που δίνουν προβάδισμα στην ελληνική μπανάνα της Άρβης, είναι μεταξύ άλλων η φρεσκάδα του προϊόντος, το οποίο μπαίνει άμεσα στην αγορά και δεν διανύει μεγάλες αποστάσεις κατά τη διανομή από χώρες όπως η Ινδία, η Κίνα ή οι χώρες της Λατινικής Αμερικής. Το άρωμά της είναι εντονότερο και διαφέρει κυρίως στην όψη, καθότι είναι πιο μικρή σε μέγεθος από τις συνήθεις μπανάνες του εμπορίου.
Στα μεγάλα σούπερ μάρκετ
Τα τελευταία χρόνια τη συναντάμε συχνότερα σε κάποια κεντρικά κυρίως σούπερ μάρκετ, των αλυσίδων ΑΒ και Σκλαβενίτη, σε μικρότερες αγορές τροφίμων, καθώς και σε φρουταγορές.
Χαρακτηριστικό της περιορισμένης παραγωγής της, είναι πως παρά το γεγονός ότι ο Σκλαβενίτης διαθέτει δίκτυο περίπου 500 καταστημάτων, η μπανάνα Άρβης διατίθεται μόλις σε 15 καταστήματα της αλυσίδας στην Αθήνα και σε 17 καταστήματα στην Κρήτη.
Γιατί αυξήθηκε η ζήτηση στα σούπερ μάρκετ
Οι ποσότητες μπανάνας Κρήτης που κατευθύνονται προς τα ράφια των σούπερ μάρκετ, αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω της αλλαγής στη συσκευασία τους, όπως λέει στο News.gr. ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Μπανανοπαραγωγών Άρβης, Μανώλης Πνευματικάκης. «Παλαιότερα τεμαχίζαμε τις μπανάνες και τις συσκευάζαμε, πλέον όμως ταξιδεύουν σε ειδικά μεταλλικά σταντ, στα οποία τοποθετείται ολόκληρο το τσαμπί και έτσι, δεν κινδυνεύουν να χτυπηθούν ή να κάνουν σημάδια».
Αύξηση 40% στις πωλήσεις με την αλλαγή συσκευασίας
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος των μπανανοπαραγωγών, «μόλις άλλαξε ο τρόπος συσκευασίας και μεταφοράς, οι ποσότητες που διαθέτουμε αυξήθηκαν κατά 40%».
«Η μπανάνα μας διαθέτει το εξής χαρακτηριστικό. Μαυρίζει πολύ εύκολα εάν χτυπηθεί. Ο λόγος είναι ότι αποφεύγουμε το κέρωμα ή τη χρήση άλλων τεχνητών μεθόδων συντήρησης. Κόβουμε τη μπανάνα, και σε διάστημα 15 ημερών πρέπει να έχει πουληθεί. Σε αντίθεση με τις δικές μας, οι μπανάνες εισαγωγής μπορεί να φτάσουν στην Ελλάδα ακόμα και ενάμισι μήνα μετά τη συγκομιδή τους στην Αμερική».
«Παράγουμε κάτι που είναι πολύ ποιοτικό και δεν χρησιμοποιούμε χημικά στην παραγωγή του. Ο κόσμος εκτίμησε το προϊόν, το οποίο αποκτά διαρκώς μεγαλύτερη ζήτηση», τονίζει ο κ. Πνευματικάκης.
Πού οφείλονται οι ελλείψεις μετά το Φεβρουάριο
Μετά το Φεβρουάριο εμφανίζονται ορισμένες ελλείψεις, καθώς όπως λέει ο κύριος Πνευματικάκης, ο μεγαλύτερος όγκος συγκομίζεται από τον Οκτώβριο έως και τον Ιανουάριο. «Υπάρχουν διαθέσιμες ποσότητες και το Φεβρουάριο, ωστόσο είναι πολύ περιορισμένες».
Το 65% καταναλώνεται στην Κρήτη
Όπως σημειώνει το 65% των ποσοτήτων που παράγονται, καταναλώνονται στην Κρήτη και το υπόλοιπο 35% διατίθεται στην Αθήνα.
Η λειψυδρία εμπόδιο στην καλλιέργεια
Σε ό,τι αφορά στην καλλιέργειά τους, το σημαντικότερο εμπόδιο είναι η λειψυδρία που παρουσιάζει το νησί κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, τη στιγμή που η μπανάνα απαιτεί συχνό πότισμα. «Αντλούμε νερό από γεωτρήσεις, ωστόσο το καλοκαίρι λόγω της ξηρασίας αντιμετωπίζουμε αρκετά προβλήματα για να συντηρήσουμε τη μπανάνα», εξηγεί ο κύριος Πνευματικάκης.
«Είναι ένα προϊόν που δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις για προσωπική εργασία στο χωράφι, όπως συμβαίνει με άλλα κηπευτικά», συμπληρώνει.
Ανάπτυξη και βιολογικής μπανάνας τα τελευταία χρόνια
Εκτός από τη συμβατική μπανάνα, η Κρήτη παράγει και βιολογική. Ωστόσο η συνολική παραγωγική δυναμική βιολογικής στο νησί, δεν ξεπερνάει τα 60 στρέμματα, καθώς δεν μπορεί η καλλιέργειά της να συνδυαστεί με την καλλιέργεια συμβατικής μπανάνας. «Ο παραγωγός θα πρέπει να διαθέτει είτε τη μία, είτε την άλλη μορφή καλλιέργειας, ούτως ώστε να αποφεύγονται οι προσμίξεις της βιολογικής με τη συμβατική μπανάνα».
Η μπανάνα Κρήτης σε αριθμούς
Παραγωγή
5 τόνους/στρέμμα
3.000 τόνοι σε όλη την Κρήτη
Κύκλος εργασιών συνεταιρισμού Άρβης 2016: περίπου 800 χιλ. ευρώ
Μέση τιμή λιανικής: 3 ευρώ/κιλό
