Ο Rudy Kurniawan κέρδισε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια, πουλώντας σε συλλέκτες «πλαστές» ετικέτες σπάνιων κρασιών
Το 2008, ο Γάλλος οινοποιός Laurent Ponsot, δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από φίλο του στις ΗΠΑ, που τον ενημέρωνε ότι ένα σπάνιο και συλλεκτικό μπουκάλι από τον αμπελώνα του, το Clos St. Denis Grand Cru του 1945, έβγαινε σε δημοπρασία, έναντι εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων. Ο Ponsot κατάλαβε ότι κάτι δεν πάει καλά γιατί το οινοποιείο του άρχισε την παραγωγή κρασιών μόλις το 1982. Αυτή ήταν η αρχή για την αποκάλυψη της μεγαλύτερης απάτης στην ιστορία του κρασιού, με εγκέφαλο και εκτελεστή ένα μόνο άτομο: Τον νεαρό, μικροσκοπικό και εκκεντρικό Ινδονήσιο, Rudy Kurniawan.
Γράφει η Ελένη Λογοθέτη
Ο Kurniawan έφτασε από την Κίνα στην Καλιφόρνια με φοιτητική βίζα στα τέλη του ’90 και άρχισε να φοιτά στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας, ενώ έμενε με τη μητέρα του σε ένα μικρό σπιτάκι.
Δεν θεωρούταν φτωχός αλλά ούτε και πλούσιος, για τα πολυτελή δεδομένα διαβίωσης της Καλιφόρνια. Οι πλούσιοι συμμαθητές και φίλοι του έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα σπάνια και συλλεκτικά κρασιά, άλλωστε η περιοχή έχει ιστορία στο καλό κρασί χάρη στην κοιλάδα της Νάπα, με τους διάσημους αμπελώνες.
Ο Kurniawan ήθελε να γίνει σαν κι αυτούς και αποφάσισε να μπει στον κύκλο τους με τον μόνο τρόπο που μπορούσε να σκεφτεί: να γίνει ειδήμων στο καλό κρασί, τόσο που θα τους είναι απαραίτητος στις γευσιγνωσίες, στις αγορές, στις δημοπρασίες και φυσικά στα χλιδάτα πριβέ πάρτι, όπου άνοιγαν τα σπανιότερα κρασιά για επίδειξη και εντυπωσιασμό.
Με μεγάλο του προσόν την γεύση και την όσφρηση – αν μύριζε ή γευόταν ένα κρασί δεν το ξεχνούσε ποτέ - μέχρι τις αρχές του 2000, ο Kurniawan είχε μάθει τα πάντα για τις ετικέτες και έγινε «ειδήμων» στο ακριβό κρασί.
Αρχικά, έδειξε ενδιαφέρον για τα διάσημα pinot noir της Νάπα αλλά σύντομα «αφοσιώθηκε» στα κρασιά Βουργουνδίας Romanée-Conti, τόσο που έγινε γνωστός στους κύκλους των συλλεκτών ως «Δρ. Conti». Την ίδια περίοδο
Παράλληλα, χρησιμοποιώντας και κεφάλαια από την πατρική περιουσία - άρχισε να εμφανίζεται και ο ίδιος ως συλλέκτης με μία μεγάλη και σπάνια κάβα Conti, και – εκμεταλλευόμενος της γνώσεις και τη φήμη του – άρχισε να πουλά τα σπάνια μπουκάλια του «χέρι με χέρι». Με τα έσοδα, αγόραζε σε δημοπρασίες άλλες συλλεκτικές ετικέτες – εκτός των Conti - ξοδεύοντας έως και 1 εκατομμύριο δολάρια το μήνα. Σε αυτές τις δημοπρασίες γνωρίζει τον John Kapon, παραγωγό και δημοπράτη κρασιών, και γίνονται φίλοι και «συνέταιροι».
Αυτό γινόταν μέχρι και το 2006, όπου πλέον ο Kurniawan θεωρείται και ο ίδιος ένας αναγνωρισμένος συλλέκτης και έμπορος, με πελάτες εκατομμυριούχους από όλο τον κόσμο που τον παρακαλάνε για ένα μπουκάλι. Ο ίδιος βρίσκεται παντού, μέσα σε κάθε δεξίωση, πάρτι ή πριβέ δείπνα όπου ένα μπουκάλι εκατομμυρίων ανοίγεται και καταναλώνεται σε 5 λεπτά, μέχρι να έρθει το επόμενο.
Επίσης –αν και παράνομος μετανάστης πλέον στις ΗΠΑ, αφού η βίζα του έχει λήξει από το 2003 και δεν έχει γίνει δεκτή η αίτησή του για πράσινα κάρτα - ο ίδιος δεξιώνεται τους καλεσμένους του σε μια εντυπωσιακή έπαυλη στην Καλιφόρνια, με μία ακόμα πιο εντυπωσιακή κάβα, που την επιδεικνύει υπερήφανος.
Ο Kurniawan αρχίζει τότε να βγάζει 22 πολύτιμα μπουκάλια της σπάνιας κάβας του σε δημοπρασίες: το 2006, σε 2 μόνο δημοπρασίες στην Αμερική στον μεγαλύτερο οίκο δημοπρασιών κρασιού στον κόσμο, τον Acker, Merral & Condit, κατάφερε να αποσπάσει πάνω από 35 εκατομμύρια δολάρια!
Ο νεαρός Ινδονήσιος με την κομψή εμφάνιση, τον πολυτελή τρόπο ζωής, τα ακριβά γούστα και τους ισχυρούς φίλους σε όλο τον κόσμο, είναι πια σχεδόν δισεκατομμυριούχος και ο ισχυρότερος «παίκτης» στην αγορά των συλλεκτικών κρασιών παγκοσμίως.
Η αρχή του τέλους
Τον Απρίλιο του 2007, ο Kurniawan έβγαλε σε δημοπρασία από τον οίκο Christie's στο Λος Άντζελες, πολλά μπουκάλια Château Le Pin του 1982 . Εκπρόσωποι από τον Le Pin επικοινώνησαν με τη δημοπρασία και ανέφεραν ότι τα μπουκάλια που παρουσιαζόταν στον κατάλογο ήταν ψεύτικα. Ο Christie's απέσυρε την παρτίδα από τη δημοπρασία και το θέμα «κουκουλώθηκε» για να μην αμαυρωθεί η φήμη του οίκου.
Κατά το συνέδριο γευσιγνωσίας ΤASTE3 για το φαγητό και το κρασί που πραγματοποιήθηκε στη Νάπα, ο David Molyneux-Berry, πρώην επικεφαλής του τμήματος κρασιού του Sotheby's, σημείωσε ότι παρήχθησαν μόνο πέντε μπουκάλια Lafleur του 1946 και βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές, υπονοώντας εμέσως πλην σαφώς ότι τα κρασιά του Kurniawan που πωλήθηκαν το 2006, ήταν ασφαλώς απομιμήσεις. Και πάλι, δεν βρέθηκε κανείς να καταγγείλει ότι αγόρασε ένα «ψεύτικο» κρασί για 3 εκατομμύρια δολάρια.
Τότε, το 2008, έγινε το τηλεφώνημα στον γαλλικό αμπελώνα και στον Laurent Ponsot, ο οποίος άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι. Συναντήθηκε με τον ίδιο τον «συλλέκτη» και άρχισε να κάνει μυστικά τη δική του έρευνα, ενώ παράλληλα έχει ενημερώσει και τις αρχές.
Μετά από αυτή τη συνάντηση, η τύχη του Kurniawan τον εγκαταλείπει οριστικά. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, άλλος ένας επιχειρηματίας, ο Bill Koch, υπέβαλε αγωγή εναντίον του το 2009, υποστηρίζοντας ότι ο Kurniawan του πώλησε «ψεύτικα» μπουκάλια σε αυτόν και άλλους συλλέκτες, τόσο σε πλειστηριασμό όσο και ιδιωτικά.
Τελικά, τον Μάρτιο του 2012, το FBI εισέβαλλε τον πατρικό σπίτι του Kurniawan, στην Αρκάντα της Καλιφόρνια, και τον συνέλαβε. Έκπληκτοι οι αστυνομικοί βρήκαν ότι το μικρό διαμέρισμα έιχε μετατραπεί σε αποθήκη φελλών, σπάγγων, αυτοκόλλητα χαρτιά ετικέτας, βουλοκέρια, εργαλεία «παλαίωσης» και παραχάραξης του χαρτιού και εκατοντάδες μπουκάλια, σε διάφορα σχέδια και χρώματα. Η κουζινίτσα είχε μετατραπεί σε ένα αυτοσχέδιο «οινοποιείο – χημικό εργαστήριο», όπου ο Kurniawan έκανε τις προσμίξεις του για να πετύχει το τέλειο κρασί – απομίμηση.
Τελικά, το 2013, το δικαστήριο της Νέας Υόρκης τον έκρινε ένοχο για απάτη, αξίας τουλάχιστον 30 εκατομμυρίων δολαρίων, όπως υπολογίστηκε η «χασούρα» μόνο από 5 συλλέκτες που αγόρασαν τα ψεύτικα κρασιά του και το παραδέχθηκαν δημοσίως, αφού κατέθεσαν εναντίον του.
Ο Kurniawan καταδικάστηκε σε 10 χρόνια κάθειρξη και πρόστιμο 20 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, το δικαστήριο αποφάσισε ότι θα πρέπει να επιστρέψει 28 εκατομμύρια ευρώ για αποκατάσταση της φήμης των οινοποιείων και αποζημίωση των θυμάτων .
Αν εκτίσει όλη την ποινή του, ο Kurniawan αναμένεται να αποφυλακιστεί στις 9 Ιανουαρίου του 2021 και θα εκδοθεί στην Ινδονησία.
Οι δικηγόροι του πάντως υποστηρίζουν ότι πρέπει να αποφυλακιστεί νωρίτερα καθώς ο ίδιος έχασε τα πάντα και από τα θύματα της απάτης, «κανείς δεν πέθανε. Κανείς δεν έχασε την περιουσία του. Κανείς δεν έχασε τη δουλειά του»...
