Μια εμπορική επιτυχία με (και χάριν σε)... άρωμα γυναίκας!
Όταν είχαν ρωτήσει τη Μέριλιν Μονρόε τι φορούσε στο κρεβάτι, εκείνη είχε απαντήσει «μόνον το Chanel No5»!
Αναμφίβολα το άρωμα της Chanel με το απλό πλην «ηχηρό» όνομα No 5 είναι το απόλυτο σύμβολο στην ιστορία της αρωματοποιΐας αλλά και συνώνυμο της γυναικείας γοητείας.
Πίσω από το άρωμα αυτό όμως κρύβεται και μια εμπορική και επιχειρηματική επιτυχίας που φέρει επίσης... όνομα γυναίκας, της Κοκό Σανέλ (Coco Chanel).
Γράφει η Λήδα Δεληγιάννη
Στην ανέφελη και αφελή εποχή του Μεσοπολέμου, η Γκαμπριέλ Μπονέρ «Κοκό» Σανέλ (όπως είναι το πλήρες όνομά της) είναι ήδη μια επιτυχημένη επιχειρηματίας. Η μικροκαμωμένη πλην δαιμόνια Κοκό γνωρίζει τεράστια εμπορική επιτυχία με τα καπέλα που σχεδιάζει και λανσάρει στην παριζιάνικη αγορά.
Οι αρχές της δεκαετίας του 1920 είναι ένα πραγματικό χρυσωρυχείο επιτυχιών της. Το 1921 δημιούργησε και λανσάρισε ως άρωμα τη «μυρωδιά που» κατά την ίδια «θα έπρεπε να έχουν όλες οι γυναίκες». Και το 1923 το μικρό μαύρο φόρεμα (που δεν υπάρχει γυναίκα που να μην έχει στη ντουλάπα της, σε κάποια εκδοχή).
Η ίδια ήταν πλέον η επιτομή της μοντέρνας γυναίκας: αυτοδημιούργητη, με μια σειρά ιδιόκτητων μπουτίκ στο Παρίσι, τη Ντωβίλ και τη Μπιαρίτζ, με μια πανέμορφη βίλα στο γαλλικό νότο, να κυκλοφορεί στην αστραφτερή μπλε Rolls Royce της. Ήθελε λοιπόν να φτιάξει ένα άρωμα το οποίο θα συμβόλιζε την μοντέρνα γυναίκα που εκείνη ήταν.
Οι εμπειρίες της παιδικής της ηλικίας αποτυπώθηκαν στις νότες του αρώματος που δημιούργησε: η Σανέλ μεγάλωσε σε ένα ορφανοτροφείο που διηύθυναν Γαλλίδες καλόγριες. Η μυρωδιά από το πάντα καθαρό και φρεσκοπλυμένο σώμα και το σαπούνι που έπρεπε να μυρίζουν όλα τα κορίτσια στο ίδρυμα την συνόδευε πάντα. Δεν είναι τυχαίο που το Chanel No 5, εν αντιθέσει με τα διάσημα αρώματα της εποχής, δεν είχε βαριά μυρωδιά, με τόνους musk (η ίδια εξάλλου παραπονιόταν για την μυρωδιά αυτή που είχαν οι κυρίες της υψηλής κοινωνίας που ράβονταν στα ατελιέ της) αλλά μυρωδιά σαπουνιού και παιδικού ταλκ. Το αδιαπραγμάτευτο για εκείνη ατού του νέου αρώματος που θα λανσάριζε ήταν «να μυρίζει φρεσκάδα».
Όμως δυσκολευόταν πολύ να βρει έναν αρωματοποιό που να θέλει και – κυρίως- να μπορεί να πετύχει το άρωμα που εκείνη ήθελε, ένα φρέσκο άρωμα με μεγάλη διάρκεια. Οι χημικοί της εποχής είχαν καταφέρει να απομονώσουν τις χημικές εκείνες ουσίες που ονομάζουμε αλδεΰδες και που μπορούν να παράξουν στο εργαστήριο αρωματικά προϊόντα. Όμως οι αρωματοποιοί ήταν ακόμη πολύ επιφυλακτικοί απέναντι σε αυτές τις νέες... επιστημονικές ανακαλύψεις και δεν ήθελαν να τα χρησιμοποιήσουν.
Το καλοκαίρι του 1920, η Κοκό είχε πάει διακοπές στην Κυανή Ακτή, με τον τότε εραστή της, τον Μεγάλο Δούκα Ντμίτρι Πάβλοβιτς. Εκεί άκουσε για έναν «εκκεντρικό» αρωματοποιό, τον Έρνεστ Μπω, που εργαζόταν για την βασιλική οικογένεια της Ρωσίας.
Εκκεντρικός για τους πολλούς, φιλομαθής και με αγάπη για τον πειραματισμό, ο Μπω λάτρεψε το challenge που του έβαλε η Κοκό: φρέσκο, με νότες σαπουνιού και μακρά διάρκεια!
Της έφτιαξε όχι ένα αλλά 10 δείγματα αρωμάτων με αυτά τα χαρακτηριστικά. Και τα ονόμασε με αριθμούς: από Νο 1 μέχρι Νο 5 και από Νο 20 μέχρι Νο 24.
Ο θρύλος – που δεν έχει επιβεβαιωθεί ποτέ επίσημα- θέλει τον βοηθό του Μπω να έκανε ένα λάθος και στο δείγμα του Νο 5 να έβαλε μια ποσότητα αλδεΰδης που δεν είχε χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά στη βιομηχανία αρωμάτων.
Όπως αποκάλυψε ο συγγραφέας του βιογραφικού βιβλίου « The Secret of Chanel No 5», ο Τίλαρ Ματσέο, σε μια παλιά του συνέντευξη στο BBC, αυτό ακριβώς το λάθος μαγνήτισε τη μύτη της Κοκό: κάποιες αλδεΰδες μυρίζουν σαν σαπούνι. Η επιλογή ήταν εύκολη λοιπόν!
Η Σανέλ έλεγε αργότερα στις συνεντεύξεις της: «Ήταν αυτό που περίμενα. Ένα άρωμα που δεν έμοιαζε με κανένα άλλο. Ένα γυναικείο άρωμα που μύριζε γυναίκα».
Εκτός από την εντελώς πρωτότυπη μυρωδιά του, το Νο 5 έγινε τεράστια επιτυχία γιατί η Κοκό ήξερε όλα τα τρικς της αγοράς την εποχή εκείνη. Το μπουκάλι που επέλεξε η Κοκό για το νέο της άρωμα ήταν πρωτοποριακό για την εποχή: έμοιαζε με μπουκάλι ουίσκι κι όχι αρώματος.
Κάλεσε τον Μπω και πολλούς φίλους της σε ένα εστιατόριο στη γαλλική Ριβιέρα για να εορτάσει την κυκλοφορία του νέου της αρώματος. Ψέκασε όλο το τραπέζι με το νέο άρωμα. Όλες οι κυρίες – πελάτισσες του εστιατορίου σταματούσαν και ρωτούσαν από πού ερχόταν αυτή η φρέσκια μυρωδιά...
Η Κοκό ήταν παραπάνω από βέβαιη για την επιτυχία της!
Σχεδόν έναν αιώνα μετά, δεν υπάρχει γυναίκα που να μην γνωρίζει τη μυρωδιά του Νο 5...
The rest is history...
