Γιαν Κουμ: Ο άνδρας που από καθαριστής μαγαζιών έγινε δισεκατομμυριούχος

Από την ίδρυση του Whatsapp στα «δίχτυα» του Mr Facebook

Ο Jan γεννήθηκε κατά την διάρκεια της σοβιετικής εποχής στις αγροτικές περιοχές του Κιέβου της Ουκρανίας. Έζησε σε ένα σπίτι που δεν διέθετε ηλεκτρικό ρεύμα ούτε καν ζεστό νερό και οι γονείς του αρνούταν ακόμη και την χρήση τηλεφώνου γιατί τα παρακολουθούσε η κυβέρνηση.

Το 1992 αποφάσισαν με την μητέρα και την γιαγιά του να μετακομίσουν στην Αμερική. Με την βοήθεια του κράτους, ενοικίασαν ένα μικρό διαμέρισμα και ο Γιαν άρχισε να μαθαίνει για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές με την βοήθεια κάποιων βιβλίων.

Σε ηλικία 16 ετών άρχισε να εργάζεται ως καθαριστής σε ένα παντοπωλείο ενώ η μητέρα του εργάστηκε ως babysitter.

Όταν όλα είχαν πάρει τον δρόμο τους  η μητέρα του διαγνώστηκε με καρκίνο. Εκείνος δεν το έβαλε κάτω και ολοκλήρωσε την εκμάθηση του στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ενώ σπούδασε και προγραμματισμό στο κρατικό πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ και ξεκίνησε να συνεργάζεται με την Ernst & Young ως Tester ασφαλείας.

Η δουλειά στην Yahoo

Αφού εργάστηκε εκεί για περίπου έξι μήνες, ο Jan απέκτησε τη μεγαλύτερη ευκαιρία της ζωής του όταν πήρε επιλεγμένο να εργαστεί στο Yahoo ως Μηχανικός Υποδομής. Τώρα αυτό ήταν όταν έμαθε ακόμα στο κρατικό πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ.

Αφού εργάστηκε εκεί για περίπου έξι μήνες, ο Γιαν απέκτησε τη μεγαλύτερη ευκαιρία της ζωής του όταν τον επέλεξε το Yahoo για να εργαστεί ως Μηχανικός Υποδομής.

Το Yahoo τότε ήταν στο ξεκίνημα του και εκείνος παράτησε τον προγραμματισμό και παθιάστηκε με αυτό που έκανε.

Ο πατέρας του πέθανε το 1997, ενώ η μητέρα του δεν κατάφερε να κερδίσει τον καρκίνο και πέθανε κι αυτή το 2000. Τότε ένας φίλος του στάθηκε στο πλευρό του και μαζί δούλεψαν 9 χρόνια στο Yahοο μέχρι που το 2007 παραιτήθηκαν και κάπου εκεί ξεκινάνε όλα.

Η παραίτηση και η ιδέα του WhatsApp

Για έναν χρόνο δεν δούλεψε πουθενά και ταξίδεψε στην Λατινική Αμερική. Έκανε αίτηση τόσο για το Facebook όσο και για το Twitter αλλά και τα δυο τον απέρριψαν.

Το 2009, αγόρασε ένα iPhone και εκεί συνειδητοποίησε ότι το App Store ήταν σε διαδικασία αναζήτησης νέων εφαρμογών και τότε του ήρθε μια καταπληκτική ιδέα.

Επισκέφτηκε έναν φίλο με το όνομα Άλεξ Φισμαν για να συζητήσουν το όνομα.  Έπειτα από ώρες κατέληξαν πως η ιδέα τους δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς κάποιον προγραμματιστή της Apple, έτσι συνάντησαν τον Ίγκορ Σολομένικοβ.

Αν και η ιδέα ήθελε πολύ για να υλοποιηθεί είχαν τρεις κανόνες από την αρχή. Δεν θα είχε διαφημίσεις, θα ήταν μια απολαυστική εμπειρία και σεβόμενη την ιδιωτικότητα των πελατών της δεν θα αποθήκευε τα μηνύματα.

H «γέννηση» του WhatsApp

Στις 24 Φεβρουαρίου του 2009 «γεννήθηκε» το WhatsApp. Σύντομα κυκλοφόρησε και η δεύτερη version του και ξαφνικά απέκτησε 250.000 χρήστες.

Εκείνη την περίοδο ο Μπραν ήταν ακόμα άνεργος ωστόσο ο Γιαν τον έπεσε να συμμετέχει στο WhatsApp. Παρόλα αυτά ο Γιαν είχε το μεγαλύτερο μερίδιο επειδή ήταν δική του ίδεα.

Αφού το WhatsApp έμεινε για καιρό σε δοκιμαστική version κατάφερε τον Νοέμβριο του 2019 βρεθεί στο App Store για τα iPhone και αργότερα να κυκλοφορήσει μια εκδοχή και για τα BlackBerry.

Σύντομα απέκτησαν ένα μικρό γραφείο στο οποίο δεν είχαν καν την επωνυμία του WhatsApp. Οι δυο συνιδρυτές της εφαρμογής στην αρχή δούλευαν χωρίς κάποιο κέρδος και η εφαρμογή ήταν δωρεάν, ωστόσο με τα χρόνια το 2010 χρέωναν ένα μικρό πόσο στον κάθε πελάτη για να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή και έτσι έβγαζαν περίπου 5.000 δολάρια κάθε μήνα, αρκετά για να καλύψουν κάθε κόστος.

Κάποιες φορές μάλιστα το άλλαζαν από δωρεάν και έβαζαν κάποιο κόστος για να μην αποκτήσει αρχικά πολλούς χρήστες.

Η εφαρμογή σταδιακά γνώρισε μεγάλη επιτυχία και μέσα σε λίγο καιρό βρέθηκε στο top 20 του App Store. Οι χρήστες την βρήκαν εύκολη στη χρήση και δεν χρειαζόταν κάποια εγγραφή για να την χρησιμοποιήσουν.

Εκείνη την περίοδο, τους ανακάλυψε η Sequoia Capital και έψαχναν απεγνωσμένα τους δημιουργούς, ωστόσο τους πήρε μήνες να τους βρουν επειδή δεν είχαν κάποια διεύθυνση.

Έπειτα από αρκετές προσπάθειες βρήκε τον Γιαν και τον Μπριαν και έκλεισαν μια συμφωνία 8 εκατομμυρίων τον Απρίλιο του 2011.

Μέσα σε 2 χρόνια, το WhatsApp είχε περισσότερο από 200 εκατομμύρια χρήστες και είχε προσλάβει  50 υπαλλήλους.

Εκείνη την περίοδο άρχισαν και έβγαζαν χρήματα. Ως εκ τούτου, κράτησαν ένα μυστικό δεύτερο γύρο χρηματοδότησης και έθεσαν 50 εκατομμύρια δολάρια σε αποτίμηση 1.5 εκατομμυρίων δολαρίων από την Sequoia. Εκείνη την εποχή, το ισοζύγιο τραπεζών της εταιρείας WhatsApp  εκτοξεύτηκε ε στα 8.257 εκατομμύρια δολάρια, πράγμα που ήταν κάτι παραπάνω από αυτό που είχαν νωρίτερα.

Το WhatsApp έβγαζε εκατομμύρια λεφτά χωρίς να έχει καμία διαφήμιση στην εφαρμογή του. Πως έβγαζαν λεφτά; Χρέωναν τους  χρήστες του iPhone κατά την εγκατάσταση και τους χρήστες  Android κάθε χρόνο και αυτά τα λεφτά πήγαιναν αμέσως στις τσέπες  τους.

Από την εποχή που εργαζόντουσαν για την Yahoo, οι δυο ιδρυτές  της εφαρμογής έμαθαν κάποια κόλπα και ήξερα ν ότι στους χρήστες δεν θα άρεσαν οι διαφημίσεις στην εφαρμογή.

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η εταιρία δεν είχε κάποιον διαφημιστή και κατάφερε να γίνει μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο, απλά και μόνο δημιουργώντας έναν ισχυρό δεσμό με τους πελάτες της, ενώ ακόμα συνέχισαν να μην έχουν την επωνυμία τους έξω από τα γραφεία τους.

Από τους 400 εκατομμύρια χρήστες που είχαν το 2013 κατάφεραν μέσα σε ένα μήνα να περάσουν τους 500 εκατομμύρια στις αρχές του 2014 και τους 600 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες παγκοσμίως αργότερα. Το 10% των χρηστών προήλθε από την Ινδία, έφτασαν μάλιστα και τους 1 δισεκατομμύριο ενεργούς χρήστες.

Πλέον σχεδόν 10 χρόνια μετά η εφαρμογή είναι μια από τις πιο δημοφιλείς στα κινητά τηλέφωνα και όπως υποστηρίζουν αυτό που τους έφερε εδώ ήταν πως δεν είχαν διαφημίσεις στην εφαρμογή.

H συνεργασία με τον Mr Facebook

Η εφαρμογή κατάφερε σύντομα να κεντρίσει το ενδιαφέρον του Facebook. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ επικοινώνησε με τον Γιαν το 2012. Έκαναν μια σειρά συναντήσεων και δείπνων και έναν μήνα αργότερα ο Μαρκ Ζήτησε από τον Γιαν να συμμετέχουν στην ομάδα του Facebook.

Και κάπως έτσι έκλεισε η συμφωνία και τον Φεβρουάριο του 2014 το Facebook αγόρασε το WhatsApp για 19 δισεκατομμύρια. Πήραν 4 δισεκατομμύρια μετρητά, 12 δισεκατομμύρια σε μερίδιο στο Facebook και 3 δισεκατομμύρια σε περιορισμένες αποθεματικές μονάδες.

Ωστόσο η εφαρμογή θα παρέμενε ανεξάρτητη και μόνο ο Γιαν και ο Μπριαν θα την διαχειρίζονταν.

Ο Γιαν δώρισε 1 δισεκατομμύρια δολάρια στο FreeBSD και περίπου 556 εκατομμύρια δολάρια στο Silicon Valley Community τον Νοέμβριο του 2014.

Αργότερα εκείνη την χρονιά το WhatsApp πρόσθεσε επιλογές όπως εφαρμογή και υπολογιστή και φωνητικά μηνύματα.

Πλέον η εφαρμογή βρίσκεται σχεδόν πρώτη σε κατεβάσματα στο AppStore ενώ ο Γιαν έφυγε από το Facebook to 2018 μετά από μια «σύγκρουση» για τον τρόπο που χειρίζεται η εφαρμογή τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών της.