Ο Ρέι Κροκ, αξιοποίησε το επιχειρηματικό του δαιμόνιο και έγραψε ιστορία
Το 1954 ένας πωλητής μηχανών μίξερ που έφτιαχναν μιλκσέικ στην εταιρεία Prince Castle στην Καλιφόρνια, προσπαθούσε να τα «βγάλει πέρα», έχοντας αλλάξει μέχρι τότε πολλά επαγγέλματα. Από πιανίστας και τζαζίστας, μέχρι πωλητής χάρτινων ποτηριών, ο Ρέι Κροκ προσπαθούσε συνεχώς να βρει τη δουλειά που θα τον έκανε έναν επιτυχημένο επιχειρηματία, χωρίς –μέχρι τότε- να τα έχει καταφέρει.
Η συνάντηση με τους McDonald που άλλαξε την ιστορία
Μία μέρα τον επισκέφτηκαν δύο πελάτες για μία μεγάλη παραγγελία μηχανών για μιλκσέικ. Ήταν τα αδέρφια Ρίτσαρντ (Ντικ) και Μόρις (Μακ) ΜακΝτόναλντ, που διατηρούσαν ένα fast food εστιατόριο στο Σαν Μπερναντίνο στη Νότια Καλιφόρνια και πουλούσαν μπέργκερ προς 15 σεντς το καθένα.
Ο Κροκ θέλησε να επισκεφθεί από κοντά την επιχείρηση των νέων του πελατών και εντυπωσιάστηκε από το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα εστιατόριο με πολύ μικρό μενού –πουλούσε μόνο μπέργκερ, τηγανιτές πατάτες, αναψυκτικά και μιλκσέικ- γεγονός που επέτρεπε στους ιδιοκτήτες να επικεντρώνονται στην ποιότητα των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών.
Το επιχειρηματικό του δαιμόνιο άρχισε αμέσως να ξεδιπλώνεται καθώς σκέφτηκε ότι θα μπορούσε εύκολα να δημιουργηθεί μία αλυσίδα τέτοιων εστιατορίων γρήγορου φαγητού, με ομοιογενοποιημένο τρόπο παραγωγής και σερβιρίσματος, ταχύτητα παρασκευής (οι πελάτες δεν θα έπρεπε να περιμένουν πάνω από 5 λεπτά για την παραγγελία τους) και υψηλά στάνταρντ καθαριότητας. Στόχος ήταν τα μπέργκερ που θα φτιάχνονταν να είχαν την ίδια γεύση είτε τα έτρωγε κάποιος στην Αλάσκα είτε στην Αλαμπάμα!
Τους πήρε την ιδέα και την εκτόξευσε
Ο Κροκ κατάφερε να πείσει τους αδερφούς ΜακΝτόναλντ, να επεκτείνουν την επιχείρησή τους όσο γίνεται με πιο γρήγορα βήματα, με τη μέθοδο των franchise καταστημάτων και τους πρότεινε να γίνει ο ατζέντης τους σε όλη την επικράτεια. Κάπως έτσι ξεκίνησε η δυναστεία των McDonald's, ενός από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς κολοσσούς στη σύγχρονη ιστορία, σήμα-κατατεθέν του καπιταλιστικού τρόπου ζωής σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο.
Το πρώτο κατάστημα άνοιξε το 1955 στο Ντε Πλεν του Ιλινόις με μεγάλη επιτυχία και η επιχείρηση ονομάστηκε McDonald's Corporation. Έξι χρόνια μετά, ο Κροκ κατάφερε να την αγοράσει από τα αδέρφια για 2,7 εκατομμύρια δολάρια. Μάλιστα, σύμφωνα με όσα έχουν γραφτεί κατά καιρούς, ο Κροκ ουσιαστικά τους ξεγέλασε και ενώ τους είχε υποσχεθεί δικαιώματα σε κάθε νέο εστιατόριο, η συμφωνία έμεινε στα λόγια και όχι στα συμβόλαια.
Μάλιστα, η ιστορία του Κροκ έγινε και ταινία με τίτλο «The Founder» («ο Ιδρυτής), όπου περιγράφεται με ποιον τρόπο ουσιαστικά πέταξε στην άκρη τα δύο αδέρφια, νόμιμα μεν ανήθικα δε, και χωρίς να «γεννήσει» την ιδέα, κατάφερε να την προχωρήσει, να την εξελίξει, να την γιγαντώσει και –εν τέλει- να την οικειοποιηθεί. Όπως φαίνεται, τα αδέρφια ΜακΝτόναλντ, γνώρισαν το αμερικάνικο όνειρο από την «καλή και από την ανάποδη»…
Ραγδαία ανάπτυξη με υποδειγματικό marketing
Ήδη το 1958, τα McDonald’s είχαν πουλήσει το χάμπουργκερ υπ\αριθμόν 100.000.000. Μέχρι το 1965 υπήρχαν 700 καταστήματα εξυπηρέτησης σε όλες τις ΗΠΑ, ακολουθώντας το μοντέλο franchising του Κροκ για ένα μαγαζί ανά περιοχή ώστε να μπορεί να διατηρείται ο έλεγχος πάνω στον ομοιογένεια της εξυπηρέτησης και της ποιότητας. Ο Κροκ πέτυχε να εγκαθιδρύσει για όλα τα franchise καταστήματα, τις ίδιες λειτουργίες: από το μέγεθος της κάθε μερίδας, το χρόνο και τρόπο παρασκευής, μέχρι τα συστατικά και τη συσκευασία.
Χαρακτηριστικό δε της προσοχής που έδειχνε ο Κροκ στα προϊόντα των καταστημάτων του, ήταν η ανάπτυξη ενός τεράστιου δικτύου προμηθευτών. Μάλιστα το 1961 λειτούργησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αργότερα ονομάστηκε Hamburger University, σε ένα εστιατόριο της αλυσίδας στο Elk Grove Village, στο Ιλινόις. Εκεί οι επίδοξοι franchisers εκπαιδεύονταν στις επιστημονικές μεθόδους διοίκησης ενός επιτυχημένου McDonald’s. Το Hamburger University διέθετε επίσης εργαστήριο έρευνας και ανάπτυξης νέων μεθόδων μαγειρέματος, κατάψυξης, αποθήκευσης και σερβιρίσματος. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 80.000 άτομα, αποφοίτησαν από το εν λόγω πρόγραμμα.
Μέσα στα χρόνια, το brand εξελίχθηκε. Δημιουργήθηκαν οι περίφημες προσφορές στα γεύματα, εντάχθηκαν δημοφιλείς σως στα μπέργκερς, ακόμα και το λογότυπο πέρασε από διάφορα στάδια. Από τις αρχικές αψίδες του Σαν Μπερναντίνο στο περίφημο κίτρινο «Μ» που σχηματίζεται σε κόκκινο φόντο και παραπέμπει στο όνομα McDonald’s.
Όπως ήταν επόμενο, τα σύνορα των ΗΠΑ ήταν πολύ μικρά για τα McDonald’s, που το 2003 έφτασαν να αριθμούν 31.000 καταστήματα σε 119 χώρες σε όλον τον κόσμο. Περίπου 47 εκατομμύρια άνθρωποι σερβίρονταν ημερησίως και οι πωλήσεις άγγιζαν τα 17 δισ. δολάρια…
«H επιμονή είναι το διαβατήριο για την επιτυχία»
To 1974, o Ρέι Κροκ παραιτήθηκε από CEO των McDonald’s (αν και παρέμεινε πρόεδρος της εταιρείας από το 1968 μέχρι το 1984 όταν και πέθανε) και αγόρασε την ομάδα μπέηζμπολ San Diego Padres. Mάλιστα ο Κροκ ήταν τόσο αγαπητός λόγω των McDonald’s, που η παρουσία του στο γήπεδο δημιούργησε αύξηση προσέλευσης για την ομάδα, σε ιστορικά επίπεδα.
Ακόμα και μετά τον θάνατο του Κροκ, πολλά γραφεία των στελεχών της διάσημης επιχείρησης εξακολουθούν να έχουν σε κοινή θέα, το μότο του Ρέι Κροκ: «Τίποτα στον κόσμο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την επιμονή. Το ταλέντο δεν πρόκειται, δεν υπάρχει τίποτα πιο συνηθισμένο από ταλαντούχους ανθρώπους να αποτυγχάνουν. Η ιδιοφυία δεν πρόκειται επίσης. Ούτε η εκπαίδευση. Η επιμονή και η αποφασιστικότητα, είναι παντοδύναμες».