Μια ιδιαίτερα επικριτική έκθεση για την οικονομική δομή της ΕΕ εξέδωσε η Παγκόσμια Τράπεζα, προειδοποιώντας την Ένωση ότι αφήνει πίσω τα φτωχότερα κράτη και περιοχές και δημιουργεί «αυξανόμενες διαφορές» μεταξύ των κρατών-μελών, σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Telegraph.
Η οικονομική ανισότητα «αυξάνεται σε πολλά μέρη της ΕΕ από το 1990», προειδοποίησε η έκθεση. Οι Ευρωπαίοι με χαμηλό εισόδημα μένουν πίσω σε ό,τι αφορά την αγορά εργασίας και αυτό αυξάνει την ανισότητα στο εισόδημα των νοικοκυριών.
«Η ΕΕ αναπτύσσεται αλλά οι Ευρωπαίοι δεν αναπτύσσονται ενωμένοι», δήλωσε ο Αρούπ Μπανέρτζι, αρμόδιος για τις χώρες της ΕΕ στην Παγκόσμια Τράπεζα.
Αυτό που κάποτε θεωρείτο μοντέλο «Χρυσής Ανάπτυξης», με το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ να δημιουργείται από το λιγότερο του ενός δεκάτου του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι τώρα μια μηχανή «που δεν αποδίδει για όλους», ανέφερε η έκθεση που επικαλείται η Telegraph.
Η οικονομική ενοποίηση της ΕΕ υπήρξε κινητήριος δύναμη ευημερίας για 60 χρόνια, ανέφερε η διευθύνουσα σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα. Ωστόσο, «αυτή η κινητήριος δύναμη θα επιβραδυνθεί αν δεν ληφθούν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι επωφελούνται εξίσου», πρόσθεσε.
Οικονομική κρίση ίσον άνοδος των λαϊκιστικών κινημάτων
Σε πολιτικό επίπεδο, πάνω από τους μισούς Ευρωπαίους δεν εμπιστεύονται ούτε την κυβέρνησή τους ούτε την ΕΕ για την επίλυση των οικονομικών τους προβλημάτων, σύμφωνα με την έκθεση που βασίζεται στην ανάλυση ευρημάτων έρευνας.
Οι νεότεροι και πιο μορφωμένοι Ευρωπαίοι είναι επίσης πιο πιθανόν να συγκρίνουν τους εαυτούς τους με τους εταίρους στη δυτική Ευρώπη παρά με τους γονείς τους. Αυτό με τη σειρά του, τους δημιουργεί αυξημένη απαισιοδοξία για τις εθνικές τους οικονομίες σε σχέση με τους πλουσιότερους εταίρους τους.
Τα λαϊκιστικά κινήματα ίσως ενισχύουν αυτή την αρνητική αντίληψη, αλλά τέτοιου είδους αντιμετώπιση είναι λογική, ανέφερε η Παγκόσμια Τράπεζα και κατά συνέπεια θα πρέπει να ληφθούν «πολύ σοβαρά» υπόψιν από τους θεσμούς της ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις.
Τα φτωχά Βαλκάνια και ο υπανάπτυκτος Νότος
Υπάρχουν δύο κατηγορίες περιοχών στην Ευρώπη που παρουσιάζουν υστέρηση, όπως αναφέρεται στην έκθεση. Κάποιες περιοχές της ΕΕ έχουν ιδιαίτερα χαμηλά εισοδήματα, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να διαμορφώνεται στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία. Άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, είναι περιοχές με χαμηλή ανάπτυξη, όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους δεν έχει συγκλίνει προς το μέσο όρο της ΕΕ την τελευταία δεκαετία. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων, στη γήρανση του πληθυσμού και στους αδύναμους θεσμούς.
Υπάρχει ο κίνδυνος, σύμφωνα με την έκθεση, οι περιοχές χαμηλού εισοδήματος να αρχίσουν να γίνονται περιοχές χαμηλής ανάπτυξης. Εάν επιδεινωθεί αυτό, αυτές οι περιφερειακές ανομοιότητες θα υπονομεύσουν περαιτέρω την οικονομική σύγκλιση στην ΕΕ.
Η αυξανόμενη ανισότητα οφείλεται εν μέρει και στη διαφορά παραγωγικότητας μεταξύ Βορρά και Νότου, σύμφωνα με την έκθεση. Την περίοδο 2011-2016, η αύξηση της παραγωγικότητας διαμορφώθηκε στο 1,5% στη βόρεια Ευρώπη αλλά μόνο στο 0,2% στις νότιες χώρες της Ευρώπης.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας αποτελεί επίσης απειλή στην οικονομία της ΕΕ, προειδοποίησε η έκθεση. Οι θέσεις χειρονακτικής εργασίας έχουν μειωθεί περισσότερο από 15% τα τελευταία 15 χρόνια, ενώ κατά 15% έχουν αυξηθεί οι θέσεις εργασίας που απαιτούν δημιουργικότητα και ανάλυση. Όπως και σε άλλες προηγμένες οικονομίες, η τεχνολογική εξέλιξη και η παγκοσμιοποίηση δημιουργεί την ανάγκη για εξειδικευμένες θέσεις εργασίας στην ΕΕ.