Ξεχωριστή υποβολή εφόσον ένας εκ των δύο δεν συναινεί σε από κοινού κατάθεσή της
Στην δυνατότητα υποβολής ξεχωριστών φορολογικών δηλώσεων μεταξύ συζύγων οδηγεί η με αριθμό 330/2018 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο δικαίωσε φορολογούμενο, ο οποίος είχε υποβάλει σχετικό αίτημα.
Συγκεκριμένα, ο προσφεύγων είχε ζητήσει από την Εφορία να υποβάλλει από το φορολογικό έτος 2016 και στο εξής χωριστή ηλεκτρονική δήλωση φόρου του εισοδήματός του από την σύζυγό του, να εκδίδεται χωριστό εκκαθαριστικό, να προσδιορίζονται χωριστά το αποτελέσματα της εκκαθάρισης δίχως άθροιση ή συμψηφισμό και χωριστές τυχόν δόσεις πληρωμής. Το ΣτΕ αποφάσισε, ότι ο προσφεύγων όπως κατ' επέκταση και η σύζυγός του, έχει το δικαίωμα να υποβάλλει αυτοτελώς φορολογική δήλωση, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του ν. 4172/2013.
Οι δικαστές σημειώνουν, ότι ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος έχει διατηρήσει για τον σύζυγο, ο οποίος είναι υπόχρεος μόνο για τον φόρο που αναλογεί στο δικό του εισόδημα, την υποχρέωση να υποβάλει τη δήλωση και για το εισόδημα της συζύγου, μολονότι αυτή μόνη είναι υπόχρεη για τον φόρο, τα τέλη και τις εισφορές που αναλογούν σε αυτό. Η διατήρηση της εν λόγω υποχρέωσης δεν υπαγορεύεται συνεπώς ούτε από τις ρυθμίσεις του Κ.Φ.Ε. περί (ουσιαστικού) υποχρέου και βαρυνόμενου με τον φόρο ούτε από τις ρυθμίσεις του Κ.Φ.Δ. περί χωριστής βεβαίωσης της οφειλής του φόρου σε κάθε σύζυγο.
Ακόμη, επισημαίνουν ότι οι αναγόμενοι στην αντιμετώπιση τεχνικών δυσχερειών λόγοι τους οποίους επικαλείται η φορολογική διοίκηση, όπως αύξηση του αριθμού των δηλώσεων, καθυστέρηση στην εκκαθάρισή τους, σύνταξη διπλών χρηματικών καταλόγων, έχουν εκλείψει προ πολλού λόγω της αλματώδους προόδου της τεχνολογίας, τις δυνατότητες της οποίας υποχρεούται να αξιοποιεί η φορολογική διοίκηση προς εξυπηρέτηση του έργου της και μάλιστα από το φορολογικό έτος 2001, όταν εισήχθη η ρύθμιση περί ηλεκτρονικής υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.
Στην απόφαση του ΣτΕ συνέβαλε και έγγραφο της Διεύθυνσης Εφαρμογής Άμεσης Φορολογίας της ΑΑΔΕ, το οποίο εστάλη στο δικαστήριο και στο οποίο αναφέρεται ρητώς, ότι παρά την ανυπαρξία νομοθετικού πλαισίου υπό τον ν. 4172/2013 για τη βεβαίωση στο όνομα του συζύγου της οφειλής από φόρο, τέλη και εισφορές που αναλογούν στα εισοδήματα των συζύγων, η εφαρμογή της εκκαθάρισης των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τους έγγαμους λειτουργεί έτσι, ώστε η σχετική οφειλή να εξακολουθεί να βεβαιώνεται στο όνομα του συζύγου, συνεπεία πρακτικών προβλημάτων που υπαγορεύονταν από άλλες διατάξεις νόμων. Στο έγγραφο της ΑΑΔΕ αναφέρεται επίσης, ότι εξετάζεται η δυνατότητα προσαρμογής του συστήματος της εκκαθάρισης των δηλώσεων φόρου εισοδήματος, με βεβαίωση σε κάθε σύζυγο χωριστά, προς συμμόρφωση με το νέο νομοθετικό πλαίσιο.
Τέλος, το ΣτΕ καταλήγει, ότι εφόσον δεν συντρέχει λόγος και μάλιστα προφανής λόγος δημοσίου συμφέροντος, ο οποίος να δικαιολογεί την υποχρεωτική υποβολή κοινής δήλωσης φόρου εισοδήματος των συζύγων, δύναται ο σύζυγος να υποβάλλει κατ' αρχήν κοινή δήλωση και για το εισόδημα της συζύγου του, εφόσον αμφότεροι οι σύζυγοι συναινούν σε αυτό, συναίνεση η οποία μπορεί να αποτυπώνεται και στην υποβολή καθ' εαυτήν της κοινής δήλωσης, ενώ στην αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή διατυπώνεται ρητώς προς τη φορολογική αρχή η έλλειψη τέτοιας συναίνεσης, από έναν έστω από τους συζύγους, οι σύζυγοι διατηρούν το δικαίωμά τους να υποβάλλουν αυτοτελώς δηλώσεις φόρου του εισοδήματός τους, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του ν. 4172/2013.
