Υπερψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον ΟΠΕΚΑ
Με ευρεία συναίνεση υπερψηφίστηκε χθες στην Ολομέλεια της Βουλής το σχέδιο νόμου για τη μετεξέλιξη του ΟΓΑ σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), με στόχο να αποτελέσει βραχίονα του εθνικού συστήματος κοινωνικής αλληλεγγύης.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, «ο καινούργιος φορέας έρχεται να οδηγήσει το νέο κράτος προστασίας και αλληλεγγύης στην ψηφιακή εποχή, να καταργήσει την ταλαιπωρία, τη γραφειοκρατία, την κομματική "προστασία", τις πελατειακές σχέσεις. Έρχεται να καταπολεμήσει τον κοινωνικό αποκλεισμό, αποδίδοντας σε όλους τους Έλληνες πολίτες τα δικαιώματά τους με αξιοπρέπεια. Πρόκειται για μία ιστορική τομή, που κλείνει τον κύκλο του παλαιού μοντέλου, στο οποίο είχε στηριχθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια το προνοιακό κράτος, το μοντέλο της φιλανθρωπίας, το ισχυρό κράτος της Φρειδερίκης».
Σύμφωνα με το υπουργείο, ο ΟΠΕΚΑ αποτελεί το δεύτερο πυλώνα του εθνικού συστήματος κοινωνικής αλληλεγγύης. Ο πρώτος είναι ο εθνικός μηχανισμός με τα 240 Κέντρα Κοινότητας στους δήμους, όπου όλοι οι πολίτες, δίνοντας τον ΑΦΜ και τον ΑΜΚΑ τους, ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους σε επιδόματα, παροχές, υπηρεσίες και προγράμματα σε όλη την Ελλάδα. Οι δύο πυλώνες διασυνδέονται μεταξύ τους με ενιαίο γεωπληροφοριακό σύστημα.
Ο ΟΠΕΚΑ αποτελεί μία Ενιαία Αρχή Απόδοσης Επιδομάτων, που αναλαμβάνει δέσμη παροχών: Το επίδομα παιδιού, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης σε ανασφάλιστους υπερήλικες, τις παροχές και υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας, τα επιδόματα σε άτομα με αναπηρία, προνοιακές παροχές, οικονομικές και εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για την οικονομική στήριξη ειδικών και ευπαθών ομάδων. Επίσης, λειτουργεί και ως ελεγκτικός μηχανισμός. «Διενεργεί ηλεκτρονική διασταύρωση στοιχείων, καθώς και δειγματοληπτικούς ελέγχους, ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι το δημόσιο χρήμα αποδίδεται στους πραγματικούς δικαιούχους» επισημαίνει το υπουργείο.
Από την πλευρά του, ο πρώην ΟΓΑ, ο οποίος μετεξελίσσεται σε ΟΠΕΚΑ, διευκρινίζει τα εξής: «Ο ΟΠΕΚΑ, που δημιουργείται, για να εξελιχθεί σε βραχίονα του εθνικού συστήματος κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης, έτυχε της ευρείας στήριξης και δυνάμεων από την αντιπολίτευση.
Ο νέος Οργανισμός συστήνεται, για να οδηγήσει το κράτος προστασίας και αλληλεγγύης στην ψηφιακή εποχή, να καταργήσει την ταλαιπωρία, τη γραφειοκρατία, τις πελατειακές σχέσεις, να φέρει ενιαίους κανόνες και ισότιμη πρόσβαση. Έρχεται να καταπολεμήσει τον κοινωνικό αποκλεισμό, αποδίδοντας στα πλέον ευάλωτα στρώματα αξιοπρέπεια στην επαφή τους με το κράτος. Επιδιώκεται, έτσι, η εγκαθίδρυση ενός ενιαίου, σύγχρονου και συνεκτικού διοικητικού συστήματος ανίχνευσης και αντιμετώπισης των αναγκών του πληθυσμού. Στόχος είναι πάντα ο άνθρωπος, η μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Η στήριξη με τα κατάλληλα εργαλεία των ευάλωτων ομάδων τη στιγμή που το έχουν ανάγκη.
Ο νέος Οργανισμός είναι μία Ενιαία Αρχή Απόδοσης Επιδομάτων και αναλαμβάνει δέσμη έξι παροχών:
- Το επίδομα παιδιού που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 214 του νόμου 4512/2018.
- Προνοιακές παροχές, εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για τη στήριξη ειδικών και ευπαθών ομάδων:
α) Το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
β) Την κάρτα μετακίνησης πολυτέκνων.
γ) Το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες.
δ) Την εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών μειονεκτικών περιοχών.
ε) Προγράμματα και δράσεις προνοιακής πολιτικής του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που του ανατίθενται, σύμφωνα με το άρθρο 116 του ν. 4488/2017 (Α’ 137).
στ) Τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας στους μοναχούς και μοναχές που είναι εγγεγραμμένοι στα μοναχολόγια Ιερών Μονών ή Μητροπόλεων της Ελλάδας, εγκαταβιούν στις Ιερές Μονές ή τα εξαρτήματα αυτών και δεν συνταξιοδοτούνται από φορέα ημεδαπής, πλην ΟΠΕΚΑ ή αλλοδαπής. Το δικαίωμα αυτό παρέχεται και στους Έλληνες το γένος, κληρικούς και μοναχούς των Πατριαρχείων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, καθώς και μοναχούς της Ιεράς Μονής Σινά.
ζ) Κάθε άλλη παροχή που χορηγείται, σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας και δεν έχει καταργηθεί.
- Τα προνοιακά επιδόματα αναπηρίας και, ειδικότερα:
α) Επίδομα κίνησης σε παραπληγικούς, τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους.
β) Διατροφικό επίδομα σε νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και σε αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος.
γ) Οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά αναπηρία.
δ) Οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά νοητική υστέρηση.
ε) Οικονομική ενίσχυση παραπληγικών–τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου.
στ) Ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή-δρεπανοκυτταρική-μικροδρεπανοκυτταρική, κλπ) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία, κλπ), σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας.
ζ) Οικονομική ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων.
η) Οικονομική ενίσχυση ατόμων με αναπηρία όρασης.
θ) Οικονομική ενίσχυση ατόμων με εγκεφαλική παράλυση.
ι) Εισοδηματική ενίσχυση ασθενών και αποθεραπευμένων χανσενικών και μελών των οικογενειών τους.
- Το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων του άρθρου 93, νόμος 4387/2016.
- Την παροχή σύνταξης, ασφαλιστικής ικανότητας και εξόδων κηδείας που χορηγούσε ο ΟΓΑ στους ανασφάλιστους υπερήλικες προ του νόμου 4387/2016, σύμφωνα με τους νόμους 1296/1982 και 4093/2012.
- Τις παροχές και τις υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας.
Ο νέος Οργανισμός δεν γεννιέται από το μηδέν. Για την επίτευξη του πολυεπίπεδου έργου του, αξιοποιείται το προσωπικό, η πείρα και οι υφιστάμενες κεντρικές και περιφερειακές διοικητικές δομές του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ). Ο νέος Οργανισμός έχει εννέα Κεντρικές Διευθύνσεις, εννέα Περιφερειακές Διευθύνσεις στις έδρες των αντίστοιχων Περιφερειών και απαρτίζεται από 275 υπαλλήλους.
Όπως αναγνώρισαν και οι κοινωνικοί φορείς ενώπιον της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, το μοντέλο που βασίστηκε στην έλλειψη μίας ενιαίας διοικητικής αρχής επιδοματικών ενισχύσεων, έχει φτάσει στα όριά του. Στο σημερινό αδιέξοδο μας οδήγησε η έλλειψη ενοποιημένου και επικαιροποιημένου μητρώου, η ανεπαρκής ενημέρωση του πληθυσμού αναφοράς, η πολυνομία και η αλληλοεπικάλυψη των σχετικών προγραμμάτων.
Στο νέο φορέα προβλέπεται η λειτουργία ενοποιημένου μητρώου δικαιούχων.
Ο ΟΠΕΚΑ ήρθε, για να κάνει την αλληλεγγύη πράξη. Ανάπτυξη, χωρίς αλληλεγγύη και προστασία των ευάλωτων ομάδων, δεν είναι δίκαιη ανάπτυξη. Δεν είναι κοινωνικά αποδεκτή ανάπτυξη».
