Από την Ελενη Τριάντου
Νεφρολόγο, Επιμελήτρια Β΄, Νεφρολογικό Τμήμα & Μονάδα Τεχνητού Νεφρού Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Οι νεφροί είναι δύο όργανα που βρίσκονται κάτω από τα τελευταία πλευρά εκατέρωθεν της σπονδυλικής στήλης και έχουν το μέγεθος μιας γροθιάς.
Επιτελούν 3 βασικές λειτουργίες:
- φιλτράρουν το αίμα απομακρύνοντας τις τοξίνες
- ρυθμίζουν τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες του οργανισμού
- παράγουν ορμόνες που, είτε ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση, είτε οδηγούν στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων (επομένως στην αύξηση του αιματοκρίτη) είτε εξασφαλίζουν την υγεία των οστών.
Παρόλο που ο μοναδικός τρόπος για να διαπιστώσει κανείς αν πάσχει από νεφρική νόσο είναι οι απλές εξετάσεις αίματος και ούρων, καθώς και το υπερηχογράφημα, υπάρχουν κάποια συμπτώματα που μαρτυρούν την ύπαρξη νεφρικής βλάβης.
Μιλήστε με το νεφρολόγο σας αν αισθάνεστε ένα ή περισσότερα από αυτά:
1) Αλλαγή στη συχνότητα της διούρησης, συνήθως αυξημένη, κυρίως κατά τη νύχτα, η λεγόμενη νυκτουρία. Αποτελεί ένα από τα πιο πρώιμα και χαρακτηριστικά συμπτώματα νεφρικής βλάβης. H βλάβη στα νεφρικά φίλτρα οδηγεί σε αυξημένη επιθυμία για ούρηση. Κάτι τέτοιο μπορεί επίσης να υποκρύπτει ουρολοίμωξη ή υπερτροφία προστάτη στους άνδρες.
2) Αλλαγή στη σύσταση των ούρων: αφρώδη ούρα, που υποδηλώνει παρουσία λευκώματος. Η εικόνα των ούρων θυμίζει το ασπράδι αυγού, δηλαδή το λεύκωμα του αυγού όταν το χτυπάμε.
3) Αλλαγή στο χρώμα των ούρων: π.χ. ούρα στο χρώμα της coca-cola, αίμα στα ούρα ή πολύ σκούρα, μειωμένης ποσότητας ούρα μπορεί να υποκρύπτουν σοβαρές νεφρικές παθήσεις.
4) Πρήξιμο στα πόδια, τους αστραγάλους, το πρόσωπο και τα χέρια, λόγω αδυναμίας των νεφρών, που έχουν υποστεί βλάβη, να αποβάλλουν την περίσσεια υγρών και αλατιού, με συνέπεια να γίνεται κατακράτηση. Μάλιστα, τα υγρά αυτά μπορούν να συσσωρευτούν και στους πνεύμονες και να προκαλέσουν δυσκολία στην ανάσα.
5) Αδυναμία, καταβολή, δυσκολία συγκέντρωσης. Οι νεφροί φυσιολογικά παράγουν μια ορμόνη που λέγεται ερυθροποιητίνη, η οποία ρυθμίζει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων από το μυελό των οστών. Όταν οι νεφροί πάσχουν μειώνεται η παραγωγή ερυθροποιητίνης, άρα και ερυθρών αιμοσφαιρίων, δηλαδή προκαλείται αναιμία, που είναι και μια κύρια αιτία της κόπωσης, απώλειας μνήμης και συγκέντρωσης.
6) Τάση για έμετο και απώλεια βάρους. Σε προχωρημένο στάδιο νεφρικής βλάβης, οι νεφροί δεν μπορούν να αποβάλλουν τις τοξίνες που συγκεντρώνονται στον οργανισμό δημιουργώντας τα αποκαλούμενα ουραιμικά συμπτώματα, δηλαδή συμπτώματα από τη μεγάλη συσσώρευση της τοξικής ουρίας.
7) Ξηρότητα δέρματος, εξανθήματα και φαγούρα. Αν οι νεφροί δεν απομακρύνουν τις τοξίνες από το αίμα η συσσώρευσή τους μπορεί να προκαλέσει έντονο κνησμό και δερματικά εξανθήματα
8) Μυικές κράμπες που οφείλονται σε ηλεκτρολυτικές διαταραχές, π.χ. σε χαμηλά επίπεδα ασβεστίου ή νατρίου, που προκαλούνται σε προχωρημένα στάδια νεφρικής νόσου.
9) Αρτηριακή υπέρταση. Αποτελεί αίτιο αλλά και αποτέλεσμα νεφρικής νόσου. Η νεφρική βλάβη οδηγεί σε αυξημένη αρτηριακή πίεση λόγω κατακράτησης υγρών και άλατος αλλά και λόγω διαταραχής στην παραγωγή από τους νεφρούς ορμονών που ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση. Από την άλλη, η υπέρταση οδηγεί σε σκλήρυνση των αγγείων των νεφρών και περαιτέρω επιδείνωση της νεφρικής νόσου.
Eίναι, επομένως, σημαντικό να αναγνωρίζει κανείς συμπτώματα νεφροπάθειας που θα τον οδηγήσουν στον ειδικό, ώστε με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και αλλαγή στον τρόπο ζωής και τη διατροφή να παραταθεί ο χρόνος ζωής των νεφρών και να έχουμε συνολικά καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής.
