Τα χρονοδιαγράμματα και ο πονοκέφαλος στο δημοσιονομικό πεδίο
Με το βλέμμα στραμμένο στην τρίτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος και τα ανοιχτά «μέτωπα» βρίσκεται από σήμερα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μετά τις ολιγοήμερες διακοπές.
Προς το παρόν ο χρόνος εκκίνησης των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών για την τρίτη αξιολόγηση παραμένει άγνωστος. Το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει μετά τις 24 Σεπτεμβρίου, ημέρα κατά την οποία θα στηθούν οι κάλπες στη Γερμανία ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η νέα αξιολόγηση δεν πρόκειται να ξεκινήσει πριν από τη συγκρότηση της νέας γερμανικής κυβέρνησης
Ωστόσο, το Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο ξεκινούν την προετοιμασία των πολιτικών που θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες και καταστρώνουν τον οδικό χάρτη που θα οδηγήσει τη χώρα στην έξοδο από το Μνημόνιο, τον Αύγουστο του 2018.
Η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα θα έχει μια πρώτη επαφή με τους εκπροσώπους των θεσμών στο τέλος του μήνα ή στις αρχές Σεπτεμβρίου για τον καθορισμό του χρονοδιαγράμματος της της τρίτης αξιολόγησης και την κατάρτιση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2018. Άλλωστε στις 4 Σεπτεμβρίου συνεδριάζει τοEuroWorkingGroup ενώ υπάρχουν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες, η Ντέλια Βελκουλέσκου δεν θα εκπροσωπήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στις διαπραγματεύσεις Αθήνας – δανειστών για την τρίτη αξιολόγηση.
Η ολοκλήρωση της νέας επισκόπησης μόνο περίπατος δεν αναμένεται να είναι αφού ο στόχος της Αθήνας είναι μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου να έχουν υλοποιηθεί τα 90 από τα 113 συνολικά προαπαιτούμενα που απομένουν μέχρι το τέλος του προγράμματος.
Εδώ είναι τα δύσκολα. Ανάμεσα στο προαπαιτούμενα είναι οι περικοπές στα οικογενειακά επιδόματα και τα επιδόματα αναπηρίας με το μεγαλύτερο ψαλίδι να μπαίνει στο επίδομα που χορηγείται για το τρίτο παιδί. «Αγκάθια» αποτελούν οι αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο με την κατάργηση των προνομίων των συνδικαλιστών και την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για τις απεργίες. Πλέον θα απαιτείται πλειοψηφία 50% + 1 των εργαζομένων για την κήρυξη απεργίας.
Εξίσου δύσκολη είναι η εφαρμογή των ήδη ψηφισθέντων διατάξεων για το Δημόσιο (αξιολόγηση- κινητικότητα κ.λπ.). Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η νέα αξιολόγηση να ολοκληρωθεί με συνοπτικές διαδικασίες έως τα μέσα του Δεκεμβρίου χωρίς να αποκλείεται να ζήσουμε ξανά το θρίλερ των καθυστερήσεων φτάνοντας ακόμη και μετά τα Χριστούγεννα.
Φυσικά, το πόσο γρήγορα θα κλείσει η τρίτη αξιολόγηση δεν εξαρτάται μόνον από τον χρόνο εκκίνησης των διαβουλεύσεων, αλλά και από τη στάση που θα κρατήσει το ΔΝΤ. Εν προκειμένω, στην κυβέρνηση πιστεύουν πως το ΔΝΤ δεν θα δώσει τώρα «μάχη» για το (κατά το Ταμείο) δημοσιονομικό κενό για το 2018. Αντίθετα, υπάρχει η ανησυχία μήπως τον επόμενο Απρίλιο ή τον Μάιο ζητήσει την εφαρμογή κατά ένα έτος νωρίτερα της μείωσης του αφορολόγητου, δηλαδή από το 2019 αντί του 2020 ή τη μη ενεργοποίηση των αντίμετρων
Αισιοδοξία μετά την αναβάθμιση αλλά σκεπτικισμός για τα έσοδα
Πάντως μετά και τη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τον οίκο Fitch το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι η τρίτη αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί χωρίς να δημιουργήσει αστάθεια, ενώ και το γεγονός ότι θα υπάρξουν σημαντικά μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους θα διευκολύνει την πρόσβαση της Eλλάδας στις αγορές.
Όμως την ίδια ώρα προβληματισμός επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο για την πορεία των εσόδων καθώς τον Ιούλιο, μήνα καταβολής της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, καταγράφηκε υστέρηση άνω των 500 εκατ. ευρώ αφού τρεις στους δέκα φορολογούμενους δεν πλήρωσαν τη δόση του φόρου. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και πέρυσι. Πολλοί φορολογούμενοι λόγω διακοπών επιλέγουν να μην πληρώνουν την πρώτη δόση στο τέλος Ιουλίου αλλά να μεταθέτουν την πληρωμή της τον Αύγουστο ή στο τέλος Σεπτεμβρίου μαζί με την δεύτερη δόση.
Σε κάθε περίπτωση, ο Σεπτέμβριος είναι καθοριστικός μήνας για την πορεία των εσόδων καθώς περίπου 6,3 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να καταβάλουν την πρώτη δόση του φετινού ΕΝΦΙΑ. Τα εκκαθαριστικά σημειώματα αναμένεται να αναρτηθούν στον προσωπικό λογαριασμό των φορολογούμενων στο Taxisnet μέχρι τις 29 Αυγούστου. Ο φόρος που θα βεβαιωθεί υπολογίζεται σε 3,2 δις. ευρώ και το Δημόσιο θα πρέπει να εισπράξει τουλάχιστον 2,65 δις. ευρώ.
Στην ενίσχυση των φορολογικών εσόδων αναμένεται να συμβάλουν τα έσοδα από την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων τα οποία έχουν ήδη υπερβεί τα 300 εκατ. ευρώ αλλά και η καταιγίδα κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς και στα χέρια τρίτων που συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για όσους χρωστούν στο Δημόσιο.