Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση των εξεταζόμενων προϊόντων
Κατακόρυφη πτώση παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια η οικοδομική δραστηριότητα με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των συνολικών πωλήσεων ειδών κεντρικής θέρμανσης. Σύμφωνα με την Ελένη Δεμερτζή, Senior Manager Οικονομικών Μελετών της ICAP Group, η κατανάλωση (σε τεμάχια) των λεβήτων και ατομικών μονάδων θέρμανσης εκτιμάται μειωμένη κατά 5,5% το 2016. Ο βαθμός εισαγωγικής διείσδυσης στη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων παρουσιάζει σημαντική διαχρονική αύξηση, κυμάνθηκε δε μεταξύ 80%-85% την τελευταία τριετία.
Όπως επισημαίνεται σε μελέτη της ICAP Group, η εγχώρια αγορά ειδών κεντρικής θέρμανσης περιλαμβάνει τους λέβητες (χυτοσιδήρους, χαλύβδινους και ατομικές μονάδες θέρμανσης), τους καυστήρες, τα θερμαντικά σώματα (τύπου Ακάν και panel), τους κυκλοφορητές, τις αντλίες θερμότητας (ψύξη & θέρμανση) καθώς και τα ενεργειακά τζάκια. Οι πρόσφατες εξελίξεις του κλάδου επισημαίνονται στην τελευταία έκδοση της σχετικής κλαδικής μελέτης που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group ΑΕ.
Η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται σε μέγιστο βαθμό από εισαγόμενα προϊόντα, καθώς η εγχώρια παραγωγή είναι περιορισμένη. Στην αγορά δραστηριοποιούνται λίγες παραγωγικές επιχειρήσεις οι οποίες κατασκευάζουν λέβητες, ατομικές μονάδες και θερμαντικά σώματα. Αντίθετα, ο εισαγωγικός τομέας χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, οι περισσότερες των οποίων είναι μικρού και μεσαίου μεγέθους. Πολλές δραστηριοποιούνται παράλληλα στην εισαγωγή ή εμπορία και άλλων προϊόντων (π.χ. είδη υγιεινής, υδραυλικά είδη, κλιματιστικά κ.ά.)
Κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση των εξεταζόμενων προϊόντων είναι η εξέλιξη της οικοδομικής (κυρίως) δραστηριότητας, οι μεταβολές στην τιμή του πετρελαίου οι οποίες οδηγούν τους καταναλωτές σε εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης, ο βαθμός αντικατάστασης παλαιών συστημάτων θέρμανσης, η εξέλιξη του ξενοδοχειακού δυναμικού, κ.ά. Είναι αυτονόητο ότι εξαιτίας της δραστικής μείωσης της οικοδομικής δραστηριότητας, οι προοπτικές για αύξηση της ζήτησης ειδών κεντρικής θέρμανσης από νέες οικοδομές δεν εμφανίζονται θετικές.
Σύμφωνα με την Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών Μελετών της ICAP Group, η εγχώρια αγορά των καυστήρων τα τελευταία χρόνια καταγράφεται μείωση, με εξαίρεση το 2015 κατά το οποίο παρουσιάστηκε αύξηση. Ειδικότερα, για το 2016 εκτιμάται αρνητική μεταβολή της τάξης του 11%. Η ζήτηση θερμαντικών σωμάτων τύπου Ακάν, η οποία καλύπτεται από την εγχώρια παραγωγή κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, παρουσιάζοντας διαχρονική μείωση. Οι πωλήσεις σωμάτων τύπου panel αυξήθηκαν κατά 17,6% το 2015 και εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 5% το 2016. Η ζήτηση κυκλοφορητών, η οποία καλύπτεται αποκλειστικά από εισαγωγές, εμφάνισε αύξηση τη διετία 2014- 2015, για το 2016 όμως εκτιμάται μείωση της τάξεως του 5%. Οι αντλίες θερμότητας έχουν αναπτυχθεί στην ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια. Το 2015 η ζήτηση για αντλίες θερμότητας εμφάνισε σημαντική μείωση σε σύγκριση με το 2014, ενώ το 2016 εκτιμάται αύξηση της ζήτησης κατά 5,7%. Η αγορά των ενεργειακών τζακιών μετά την ανοδική πορεία που παρουσίασε την περίοδο 2010-2012, εμφάνισε πτώση τη τριετία 2013-2015 και για το 2016 εκτιμάται στασιμότητα έως μικρή αύξηση σε σχέση με το 2015.
Στο πλαίσιο της μελέτης έγινε εκτεταμένη χρηματοοικονομική ανάλυση παραγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου, βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συνετάχθησαν ομαδοποιημένοι ισολογισμοί για τη διετία 2014-2015 βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος εταιρειών.
Από την επεξεργασία 11 αντιπροσωπευτικών εισαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου παρατηρούνται τα εξής: το σύνολο του ενεργητικού τους μειώθηκε κατά 3% το 2015/2014 και τα συνολικά ίδια κεφάλαια μειώθηκαν κατά 14,4% τη ίδια περίοδο. Οι συνολικές τους πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 7,9% και τα μικτά κέρδη κατά 3,7% το 2015 σε σχέση με το 2014. Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο και τα δύο έτη. Ωστόσο, οι ζημιές μειώθηκαν κατά 34% το 2015/2014. Τα κέρδη EBITDA ήταν αρνητικά το 2014 ενώ το 2015 επανήλθαν σε θετικές τιμές.
Σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων της Eurostat προκύπτει ότι η συνολική αξία παραγωγής ειδών κεντρικής θέρμανσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 28 χωρών αυξήθηκε κατά 4,9%το 2015 σε σχέση με το 2014. Όλες οι υποκατηγορίες προϊόντων εμφανίζουν αύξηση στην παραγωγή το ίδιο διάστημα. Η κατηγορία των λεβήτων κεντρικής θέρμανσης καταλαμβάνει διαχρονικά το μεγαλύτερο μερίδιο επί της συνολικής παραγωγής προϊόντων κεντρικής θέρμανσης στην ΕΕ-28 (σε αξία), το οποίο διαμορφώθηκε στο 44,5% το 2015. Η κατηγορία των θερμαντικών σωμάτων απέσπασε μερίδιο 18,2% το 2015, επί της συνολικής ευρωπαϊκής παραγωγής (σε αξία). Για όλα τα αναφερόμενα είδη κεντρικής θέρμανσης, εκτός των θερμαντικών σωμάτων, οι εξαγωγές της ΕΕ (σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε αξία) υπερκαλύπτουν τις αντίστοιχες εισαγωγές της κατά το διάστημα 2011 -2015.
