Σύμφωνα με στέλεχος της Goldman Sachs οι προοπτικές για την αγορά ομολόγων στην Ελλάδα παραμένουν ευοίωνες παρά την πληθώρα των συναλλαγών το 2024
Το 2024 ήταν σημείο καμπής για τα ελληνικά ομόλογα, καθώς υπήρξε υψηλότερη ζήτηση από ξένους επενδυτές και μάλιστα από επενδυτές που είχαν να αγοράσουν ελληνικούς τίτλους για περισσότερα από 10 έτη.
Σύμφωνα με τον Riccardo Abbona, Managing Director Head of DCM & Risk Solutions, Greece & Italy - Barclays η νέα σύνθεση της επενδυτικής βάσης επιβεβαιώθηκε και από την προσθήκη 26 νέων λογαριασμών στη λίστα των Top-50 επενδυτών για ελληνικά ομόλογα του 2024. Το 2024, η Ελλάδα/ΟΔΔΗΧ, δεδομένης της επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας του 2023, προχώρησε σε δύο πολύ επιτυχημένες νέες εκδόσεις αναφοράς ΟΕΔ με διάρκεια 10 και 30 ετών. Μέσω αυτών των δύο κοινοπρακτικών εκδόσεων ομολόγων, η Ελλάδα άντλησε 4 δισ. ευρώ και 3 δισ. ευρώ αντίστοιχα, ποσό ρεκόρ όσον αφορά τα εκδοθέντα ποσά και ταυτόχρονα διεύρυνε τη βάση των επενδυτών πραγματικού χρήματος κατά 30%, έχοντας επιτύχει νέα ρεκόρ όσον αφορά το μέγεθος των βιβλίων εντολών, την ποιότητα των επενδυτών και τη μείωση των περιθωρίων δανεισμού.
Στην αγορά των ομολόγων είχαμε χρονιά ρεκόρ για τις Ελληνικές Τράπεζες με εκδόσεις ομολόγων 7,7 δισ. ευρώ σε σχέση με 4,2 δισ. το 2023. Η βασικότερη παράμετρος για την επιτυχία αυτή ήταν η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας για τις τράπεζες η οποία συνετέλεσε σημαντικά στη διεύρυνση των επενδυτών που επενδύουν σε ελληνικά τραπεζικά ομόλογα. Για παράδειγμα το νέο ομόλογο της Εθνικής Τράπεζας τιμολογήθηκε με περιθώριο στις 130 μονάδες σε σχέση με τις 330 μονάδες περιθωρίου της έκδοση του 2020. Επίσης, σημαντική ήταν για το γενικότερο επενδυτικό κλίμα στην Ελλάδα η πολύ επιτυχής έκδοση ομολόγου 30 ετών από τον ΟΔΔΗΧ το Μάιο.
Στον τομέα των εταιριών είδαμε επανεμφάνιση εκδόσεων ευρωομόλογων από ελληνικές εταιρείες μετά από απουσία δυο ετών όπως η ΔΕΗ, Ελληνικά Πετρέλαια, καθώς τα ευρωπαία περιθώρια για ΒΒ πιστοληπτική βαθμίδα αγγίζουν τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών. Σύμφωνα με την Αlpha Bank, ο δείκτης των ελληνικών κρατικών ομολόγων καταγράφει το 2024 τη δεύτερη μεγαλύτερη συνολική απόδοση (μετά την Ιταλία) ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης. Το περιθώριο (spread) ανάμεσα στις αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων Ελλάδας και Γερμανίας διαμορφώθηκε στις 9 Δεκεμβρίου στις 78 μονάδες βάσεως, επίπεδο που συνιστά χαμηλό από το 2008. Σύμφωνα με την Αlpha Bank, η καλή συμπεριφορά των ελληνικών ομολόγων αποδίδεται κυρίως στην ευνοϊκή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, στην αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα και στην αυξημένη διάθεση για ανάληψη κινδύνου.
Το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται για το 2024 στο 2,5% του ΑΕΠ και το 2025 προβλέπεται ότι θα είναι στο 2,4% του ΑΕΠ. Ένα σημείο που επισημαίνει η τράπεζα, είναι ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι περιορισμένες το 2025 και αναμένεται να υπερκαλυφθούν με εκδόσεις ομολόγων. Από την άλλη, η τάση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ παραμένει καθοδική με τη μέση λήξη να είναι σημαντικά υψηλότερη (19 έτη) έναντι των υπόλοιπων χωρών της Ευρωζώνης (μέσος όρος 8 έτη), καταδεικνύοντας ότι για τα επόμενα πέντε έτη είναι ελεγχόμενες οι ανάγκες αναχρηματοδότησης του χρέους. Σημειώνεται ότι μικρό μέρος του χρέους είναι διαπραγματεύσιμο, καθώς μόλις το 30% βρίσκεται στην κατοχή του ιδιωτικού τομέα, ενώ το 70% είναι στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς και σε διμερή δάνεια. Επομένως, συνεχίζει η ανάλυση, η έλλειψη προσφοράς κρατικών ομολόγων σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση λόγω της ευνοϊκής δημοσιονομικής προοπτικής έχουν οδηγήσει σε υπεραπόδοση των ελληνικών κρατικών ομολόγων.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η επίδραση των αναβαθμίσεων, προερχόμενη κυρίως από την αυξημένη ζήτηση εκ μέρους των διεθνών επενδυτών, συνεχίστηκε και το 2024 και εξηγεί την υποχώρηση των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων κατά περίπου 110 μ.β. από τις αρχές του 2023, επιπλέον της μείωσης που προκαλείται από τη διαμόρφωση προσδοκιών για μείωση των βασικών επιτοκίων, και η οποία αντιστοιχεί σε επιπλέον 70 μ.β. περίπου.
Έτσι, οι διαφορές αποδόσεων των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου έναντι άλλων κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης έχουν μειωθεί σημαντικά. Συγκεκριμένα, η διαφορά αποδόσεων (spread) του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου έναντι του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου βρισκόταν περίπου στις 81 μ.β. στις 13.12.2024, περίπου 114 μ.β. χαμηλότερη σε σχέση με το μέσο επίπεδό της το α΄ τρίμηνο του 2023, δηλ. πριν τη διαμόρφωση προσδοκιών για επικείμενη αναβάθμιση στην επενδυτική κατηγορία. Επίσης, οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων έχουν μειωθεί και έναντι άλλων ομολόγων της ευρωζώνης με συγκρίσιμη αξιολόγηση, όπως τα ιταλικά κρατικά ομόλογα (ενδεικτικά, η διαφορά μεταξύ ελληνικού και ιταλικού δεκαετούς ομολόγου ήταν -33 μ.β. στις 13.12.2024, έναντι -11 μ.β. την 1.1.2023).
Οι προοπτικές για το 2025
Υπάρχουν ακόμα αρκετοί καταλύτες που θα μπορούσαν να συντηρήσουν την θετική πορεία των Ελληνικών ομολόγων και την επόμενη χρονιά. Κατ' αρχήν, το υποστηρικτικό μακροοικονομικό περιβάλλον, με προεξέχουσα την συνεχιζόμενη δημοσιονομική υπεραπόδοση, ενισχύει τα περιθώρια για περαιτέρω αναβαθμίσεις της αξιολόγησης του Ελληνικού χρέους την επόμενη διετία 2025-2026. Επιπλέον, η απόκτηση της Επενδυτικής Βαθμίδας (Investment Grade) σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα - που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την διατήρηση του ενδιαφέροντος των επενδυτών, έχουν ωφελήσει τόσο την πραγματική οικονομία όσο και την Ελληνική Κεφαλαιαγορά.
Η κυβέρνηση αναμένει νέες αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης. Ένα ακόμη θετικό σήμα στις αγορές για την ελληνική οικονομία επιχειρεί να στείλει η κυβέρνηση με το σχέδιο για την ταχύτερη μείωση του δημόσιου χρέους της χώρας το οποίο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η πολιτική πρόωρης αποπληρωμής δημοσίου χρέους θα συνεχιστεί το 2025. Η κυβέρνηση εντός του επόμενου έτους θα προχωρήσει στην πρόωρη αποπληρωμή δανείων ύψους 5 δισ. ευρώ από δάνεια του Greek Loan Facility τα οποία θα ωρίμαζαν μεταξύ 2033 και 2042.
Βασικός στόχος των κινήσεων αυτών είναι να μειωθεί ταχύτερα το δημόσιο χρέος της χώρας τα επόμενα χρόνια και η Ελλάδα να μην είναι η χώρα της Ευρωζώνης με το υψηλότερο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τις προβλέψεις το δημόσιο χρέος από 163,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2023 εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 154% του ΑΕΠ στο τέλος του 2024, για να περιοριστεί περαιτέρω στο 147,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025. Το ΔΝΤ συνεκτιμώντας τη δημοσιονομική πρόοδο της χώρας και τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας έχει προβλέψει ότι η μείωση του χρέους θα ανέλθει σε 30 μονάδες του ΑΕΠ έως το 2029.
Μέσα στο 2025 αναμένεται ο οίκος Moody's να αναβαθμίσει τη χώρα σε επενδυτική βαθμίδα, (ο μόνος οίκος που δεν έχει δώσει επενδυτική βαθμίδα0 κάτι που θα συντηρήσει τη ζήτηση για ελληνικά ομόλογα, σύμφωνα με την Αlpha Bank. Ο οίκος αξιολόγησης Moody's τον Σεπτέμβριο αναθεώρησε σε θετική από σταθερή την προοπτική της πιστοληπτικής διαβάθμισης της χώρας (Βa1), επισημαίνοντας την καλύτερη των εκτιμήσεων εκτέλεση του προϋπολογισμού και τη βελτίωση του τραπεζικού τομέα.
Ο κ. Δημήτρης Κόφιτσας, επικεφαλής της Ελληνικής Επενδυτικής Τραπεζικής της Goldman Sachs International, μιλώντας στο πρόσφατο συνέδριο της Capital Link στη Νέα Υόρκη, οι προοπτικές για την αγορά ομολόγων στην Ελλάδα παραμένουν ευοίωνες παρά την πληθώρα των συναλλαγών το 2024, αυτό οφείλεται στην πολιτική σταθερότητα και στους υψηλότερους βαθμούς ανάπτυξης της χώρας μας σε σχέση με άλλες ευρωπαίες χώρες καθώς και με την πρόσφατη επιτυχία των συναλλαγών το 2024 που άφησε τους ξένους επενδυτές πολύ ικανοποιημένους.
