Το γνωστοποίησε ο Χαράλαμπος Βουρλίωτης σε συνέδριο της Νομικής ΑΠΘ
Απάτη ύψους 800.000 ευρώ απέτρεψε σήμερα το απόγευμα η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, όπως γνωστοποίησε ο πρόεδρος της Αρχής, Αντιεισαγγελέας ΑΠ ε.τ. Χαράλαμπος Βουρλιώτης, από το βήμα του συνεδρίου με θέμα «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες: σύγχρονες προκλήσεις για το Κράτος Δικαίου», οι εργασίες του οποίου ξεκίνησαν στην αίθουσα συνεδρίων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης.
«Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής, διότι ακριβώς πριν από λίγη ώρα προλάβαμε ένα τεράστιο ποσό 800.000 χιλιάδων, το οποίο έφευγε, προλάβαμε την ολοκλήρωση της διαδικασίας της απάτης σε τράπεζα, με την οποία η συνεργασία μας είναι αγαστή, όπως με όλες τις τράπεζες […] Αποτρέψαμε μια απάτη 800.000 και σε όλο αυτό το διάστημα, μέσα στην τριετία που μπορώ να ξέρω, έχουμε αποτρέψει απάτες εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, λόγω της ταχύτητας των ενεργειών που γίνονται. Και μιλάμε για το εξωτερικό κυρίως, όπου προς τα εκεί αλλά και από εκεί προς τα εδώ διακινούνται τεράστια ποσά», ανέφερε ο κ. Βουρλιώτης.
Σε ό,τι αφορά το ξέπλυμα χρήματος επισήμανε ότι είναι ένα από τα βασικότερα ζητήματα που απασχολούν τους φορείς της παγκόσμιας οικονομίας, αφού «υπονομεύει τη διεθνή χρηματοπιστωτική σταθερότητα, νοθεύει τον υγιή ανταγωνισμό και κατ’ επέκταση πλήττει τις εθνικές οικονομίες» και για την αντιμετώπιση του φαινομένου «καίριο ρόλο διαδραματίζουν οι μονάδες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων και η ελληνική».
«Κοινός τόπος σε όλους τους φορείς και της νομικής επιστημονικής κοινότητας, αλλά και στις δικαστικές αρχές και τις άλλες διοικητικές αρχές που εμπλέκονται με το θέμα, είναι ότι το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ένα από τα σοβαρότερα που απασχολούν την κοινωνία μας και γι’ αυτό και η δέσμευση, η κατάσχεση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων – αυτή είναι η κλιμάκωση της απάντησης στο εγκληματικό προϊόν- συνιστούν καθοριστικής σημασίας εργαλεία για την καταπολέμηση του φαινομένου», σημείωσε, σύμφωνα με το ΑΠΕ ΜΠΕ.
Στο «μικροσκόπιο» προσεχώς τα χρήματα που πηγαίνουν στη δημιουργία Ιδρυμάτων
Μιλώντας για τις αρμοδιότητες της Αρχής, που αποτελείται από τρεις μονάδες (την Ελληνική Κεντρική Μονάδα Διερεύνησης Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών που είναι αρμόδια για τη διερεύνηση ύποπτων συναλλαγών, τη μονάδα Χρηματοοικονομικών Κυρώσεων που είναι αρμόδια για την εφαρμογή του μέτρου της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων με Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και των οργάνων του και με Αποφάσεις και Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη Μονάδα Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης που είναι αρμόδια για την παραλαβή και έλεγχο των Δηλώσεων Πόθεν Έσχες) ο κ. Βουρλιώτης τόνισε ότι «το ελληνικό είναι ένα από τα μοντέλα διοίκησης, το οποίο είναι πρωτοποριακό για την Ευρώπη, γιατί είναι υβριδικό το σύστημα, δηλαδή συγκεντρώνει τρεις μονάδες αυτοτελείς», που όμως «συνεργάζονται μεταξύ τους ακριβώς γιατί μέσα στο πλαίσιο του αντικειμένου τους υπάρχει πάντα και η αναζήτηση της ροής του μαύρου χρήματος».
Σε ό,τι αφορά τις κατηγορίες των ελέγχων που διενεργεί η Αρχή, δήλωσε πως «θα απαιτηθεί οσονούπω και έλεγχος για όλους αυτούς οι οποίοι καταθέτουν χρήματα δήθεν για ίδρυση ιδρυμάτων, τα οποία αποτελούν προϊόν άλλων δραστηριοτήτων και φυσικά είναι ένας τρόπος και μέθοδος απόκρυψης χρημάτων».
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Φινοκαλιώτης αναφέρθηκε στη δύσκολη ισορροπία που θα πρέπει να επιτευχθεί ώστε το ζήτημα της ασφάλειας, που περνά μέσα από την εφαρμογή των μέτρων για την καταπολέμηση του εγκλήματος και την καταστολή της νομιμοποίησης εγκληματικών εσόδων, να μην έρχεται σε σύγκρουση με τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών.
«Εύλογα γεννάται αυτό το ζήτημα της ισορροπίας, ανάμεσα στην ασφάλεια και την ελευθερία. Όμως σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου, οι δύο αυτές έννοιες δεν μπορούν να μπαίνουν διαζευκτικά. Είναι υποχρέωση όλων μας να βρούμε έναν τρόπο ώστε και τα δύο αυτά αγαθά να συνυπάρχουν», επισήμανε .
Αθ. Αθανασόπουλος (EUROBANK): Η Ελλάδα έχει από τα πιο πολύπλοκα και ώριμα συστήματα καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
Για την κανονιστική συμμόρφωση του χρηματοπιστωτικού τομέα σε ό,τι αφορά την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες μίλησε ο γενικός διευθυντής της Eurobank Chief compliance officer, Αθανάσιος Αθανασόπουλος, ο οποίος είναι και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Ρυθμιστικών Θεμάτων της ΕΕΤ.
«Μάλλον έχουμε από τα πιο πολύπλοκα και ίσως και πιο ώριμα συστήματα να παρακολουθούμε κάποια πράγματα στην Ελλάδα. Το αντικείμενο για εμάς, παρά την ιστορία που έχουμε πάνω σε αυτό, έχει μεγαλώσει ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, με πάρα πολλές διαστάσεις, κάποιες από τις οποίες δεν είναι άμεσα αντιληπτές στο ευρύ κοινό», είπε.
Ο κ. Αθανασόπουλος αναφέρθηκε στη δημιουργία της AMLA- πανευρωπαϊκής Αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας-, για τις εκτιμώμενες επιπτώσεις της αλλαγής στις τράπεζες αλλά και την εκτίμηση για το πώς θα επηρεαστούν οι πελάτες.
«Μέσω της AMLA η οποία έρχεται τώρα με το καινούργιο πακέτο, το οποίο πρέπει να ψηφιστεί κάποια στιγμή μέσα στον Απρίλιο, κάποιοι από μας θα περάσουμε σε μια Supranational εποπτεία πάνω σε αυτά τα θέματα», σημείωσε.
Για το σύγχρονο μοντέλο ποινικού ελέγχου της περιουσίας και αποστέρησης παράνομων περιουσιακών στοιχείων μέσω των ρυθμίσεων για την νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη δήμευση, μίλησε ο αν. Καθηγητής της Νομικής Σχολής ΑΠΘ Θεόδωρος Παπακυριάκου. Το μοντέλο αυτό, όπως εξήγησε, περιλαμβάνει τέσσερις ρυθμιστικούς άξονες που αναφέρονται α) στο επανασχεδιασμό και αναβάθμιση της δυναμικής της κύρωσης της δήμευσης, β) στην ποινικοποίηση των πράξεων πρόσδοσης νομιμοφάνειας σε περιουσιακά στοιχεία εγκληματικής προέλευσης καθώς και των πράξεων κτήσης- κατοχής τους, γ) στη δημιουργία νέων κρατικών ελεγκτικών αρχών και ανάθεση αστυνομικών κατ’ ουσία καθηκόντων σε οντότητες του ιδιωτικού τομέα με στόχο την αποτελεσματικότερη ανίχνευση παράνομων περιουσιακών στοιχείων και την ανάσχεση πράξεων συγκάλυψής τους και δ) στη βελτιστοποίηση των εργαλείων διεθνούς εμβέλειας συνεργασίας στα θεματικά αντικείμενα των άλλων τριών αξόνων.
Οι πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο
Στις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες αναφέρθηκε ο επίκουρος καθηγητής της Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ Ιωάννης Ανδρουλάκης. Μίλησε συγκεκριμένα για την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων (Asset Recovery) ως οικουμενική προτεραιότητα μέσα από τον διακυβερνητικό οργανισμό FATF (Financial Action Task Force), ο οποίος ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της G7 για την ανάπτυξη πολιτικών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αλλά και μέσα από τις δράσεις της INTERPOL και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ο κ. Ανδρουλάκης αναφέρθηκε στην πρόσφατη αναθεώρηση των συστάσεων της FATF, με επίκεντρο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλέγματος μηχανισμών ανίχνευσης και ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, για την πρωτοβουλία της INTERPOL για τη βελτίωση της επιχειρησιακής συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών στο πεδίο της ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων, καθώς και για την πρόταση της Συνέλευσης των κρατών μελών της Σύμβασης της Βαρσοβίας για ένα Πρωτόκολλο στη Σύμβαση με αντικείμενο την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων.
Ακολούθησαν εισηγήσεις για τον νέο θεσμό του Μητρώου Πραγµατικών ∆ικαιούχων και τις σύγχρονες τεχνικές νοµιµοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τα προβλήµατα στην ανίχνευσή τους, µε έµφαση στα κρυπτονοµίσµατα. Στους εισηγητές του συνεδρίου περιλαμβάνονται καθηγητές των σχολών Νομικής του ΑΠΘ, του ΕΚΠΑ και του ΔΠΘ, εκπρόσωποι εισαγγελικών αρχών, της δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος της ΕΛ.ΑΣ, τραπεζών, υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών και δικηγόροι.
Το συνέδριο διοργάνωσε το Εργαστήριο Μελέτης για τη Διαφάνεια, τη Διαφθορά και το Οικονομικό Έγκλημα της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, την Ελληνική Ένωση Τραπεζών και το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης.
Οι εργασίες του συνεδρίου θα ολοκληρωθούν αύριο με τις θεματικές ενότητες «η ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες: βασικά προβλήματα για το κράτος δικαίου» και «η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και τα προβλεπόμενα μέτρα δικονομικού καταναγκασμού στο πλαίσιο της νομοθεσίας για την νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες».