Οι εκτιμήσεις των ειδικών μετά τα ακραία καιρικά φαινόμενα που κατέστρεψαν τη συγκομιδή για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο
Η Ευρώπη έχει σχεδόν εξαντλήσει τα αποθέματα της ελαιολάδου, αφού τα ακραία καιρικά φαινόμενα κατέστρεψαν τη συγκομιδή για δεύτερο χρόνο.
Η Ισπανία, ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο, ανέφερε ότι πρέπει να εισάγει ελαιόλαδο από τη Νότια Αμερική, για να ανταποκριθεί στη ζήτηση. «Σήμερα είναι σχεδόν αδύνατο να αγοράσει κανείς ελαιόλαδο. Είναι sold out», δήλωσε στην Guardian ο διευθύνων σύμβουλος του βρετανικού βραχίονα ελαιόλαδου , Βάλτερ Ζανρέ.
Τα ελαιόδεντρα καλλιεργούνται στις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο εδώ και χιλιάδες χρόνια, με την Ισπανία μόνο να παράγει το ήμισυ της παγκόσμιας προμήθειας ελαιολαδου, αλλά οι πυρκαγιές και οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού σημαίνουν, ότι το μέλλον αυτής της αρχαίας βιομηχανίας γίνεται όλο και πιο αβέβαιο. Η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να μειωθεί στους 2,4 εκατ. τόνους σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελιάς, λιγότερο από την περσινή συγκομιδή και πολύ χαμηλότερη από την παγκόσμια ζήτηση, που ανέρχεται σε περίπου 3 εκατ. τόνους, μετά την ξηρασία και τους καύσωνες άνω των 40 βαθμών που έπληξαν την παραγωγή στην Ισπανία.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε άλλες σημαντικές αναπτυσσόμενες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας, καθώς και στην Τουρκία και το Μαρόκο, έχουν προσθεθεί στην κρίση. Ο Ζανρέ είπε, ότι η εταιρεία είχε ακόμα απόθεμα για να καλύψει τις απαιτήσεις παράδοσης, αλλά αναγκάστηκε να εισάγει ελαιόλαδο από τη Χιλή, για να καλύψει το κενό, πριν από την άφιξη της φετινής συγκομιδής, η οποία ξεκινά τον Οκτώβριο, καθώς οι προμήθειες χονδρικής εξαντλούνται σε όλη την Ευρώπη.
Το μέγεθος της φετινής συγκομιδής ήταν πλέον «πολύ μακριά» από τα ιστορικά πρότυπα, με την Ισπανία να αναμένεται να παράγει 750.000 τόνους, περισσότερους από τους 660.00 που παρήχθησαν στην κακή συγκομιδή του περασμένου έτους, αλλά πολύ λιγότερο από τους 1,3 εκατ. τόνους περίπου, που υπολογιζόταν τα προηγούμενα χρόνια. «Έχουμε επιβαρυνθεί με άλλη μια δύσκολη χρονιά», είπε ο Ζανρέ. «Κατά τη διάρκεια της αρχής του καλοκαιριού πιστεύαμε, ότι τα πράγματα μπορεί να βελτιωθούν, αλλά όσο προχωρούσε το καλοκαίρι τα πράγματα έγιναν χειρότερα» συμπλήρωσε.
Οι αγρότες λένε, ότι τα εισοδήματά τους έχουν πληγεί, καθώς οι φτωχές καλλιέργειες συνδυάζονται με το αυξανόμενο κόστος ενέργειας και εργασίας. Ο Ράφα Γκουζμάν, ελαιοπαραγωγός στο Χαέν, το λίκνο της ελαιοπαραγωγής της Ισπανίας, ο οποίος επίσης υπηρετεί ως τοπικός επικεφαλής μεγαλύτερης αγροτικής ένωσης της Ισπανίας, είπε ότι ορισμένοι αγρότες αντιμετώπιζαν την καταστροφή, καθώς οι συνθήκες ξηρασίας συνέχιζαν να τους επηρεάζουν. «Η συγκομιδή εδώ είναι μειωμένη κατά 70%-80%» δήλωσε. «Είναι απαίσιο για τους ανθρώπους εδώ κάτω. Πάντα υπήρχε η περίεργη κακή συγκομιδή, όπως πέρυσι. Μα δύο κακές συγκομιδές στη σειρά; Δεν μπορώ να θυμηθώ κανένα – και είμαι 50 και δουλεύω τα δέντρα με τον μπαμπά μου από τότε που ήμουν παιδί. Υπάρχουν άνθρωποι που είχαν ελιές πέρυσι και δεν έχουν καμία φέτος. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουν να καλλιεργούν ελιές. Δεν ξέρουμε».
Η Ελλάδα αναμένεται να παράγει μόνο 200.000 τόνους φέτος, το ένα τρίτο λιγότερο από πέρυσι μετά από υπερβολική ζέστη και προβλήματα με προσβολές από μύγες. Ο Μανώλης Γιαννούλης, επικεφαλής της ελληνικής διεπαγγελματικής ένωσης ελαιολάδου, δήλωσε ότι οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν αυξήσεις τιμών «πάνω από 100%. «Εξετάζουμε τη μείωση των ρυθμών παραγωγής κατά το ήμισυ φέτος», ανέφερε. «Η ανισορροπία ζήτησης και προσφοράς έχει ήδη οδηγήσει σε πολύ μεγάλες αυξήσεις τιμών, τις οποίες απολαμβάνουν οι παραγωγοί, αλλά βλάπτουν πολύ τους καταναλωτές».
Ο φόβος για ελλείψεις στην αγορά, έχουν εκτοξεύσει τις τιμές χονδρικής στα ύψη. Το κόστος του έξτρα παρθένου ελαιολάδου από την Ανδαλουσία στη νότια Ισπανία, εκτοξεύτηκε στα 8,45 ευρώ ανά κιλό αυτόν τον μήνα, υπερδιπλάσια από την τιμή του περασμένου έτους και το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ για την Ισπανία με βάση τα δεδομένα τιμών που εκτείνονται σε περισσότερα από 20 χρόνια. Αυτό προκάλεσε αύξηση 47% στις τιμές λιανικής στα μεγάλα σούπερ μάρκετ στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με αναλυτές της Assosia.
Οι ελπίδες της Ιταλίας να παράγει έως και 350.000 τόνους, φέρεται αμφίβολος, καθώς οι καλλιέργειες έχουν χτυπηθεί από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένης της ξηρασίας και ακόμη και τις πρόσφατες χαλαζοπτώσεις στην κύρια αναπτυσσόμενη περιοχή της Απουλίας, που έριξαν τον καρπό από τα δέντρα. Οι παραγωγοί της Ιταλίας έχουν επίσης πληγεί από τη βακτηριακή ασθένεια με την ονομασία Xylella fastidiosa η οποία έχει σκοτώσει 6 εκατομμύρια δέντρα τα τελευταία χρόνια.
Η Τυνησία, η Τουρκία και η Συρία σταμάτησαν πρόσφατα να εξάγουν ελαιόλαδο, καθώς προσπαθούν να προστατεύσουν το τοπικό βασικό τους προϊόν από τις υψηλές τιμές διεθνώς. Ο Ζανρέ προβλέπει, ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς η κλιματική έκτακτη ανάγκη αναμένεται να σημαίνει θερμότερα, ξηρότερα και πιο ακραία καιρικά φαινόμενα.