Ποιες παρεμβάσεις εξετάζονται για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων
Με το βλέμμα στραμμένο στην κάλπη, η κυβέρνηση ετοιμάζει «κουμπαρά» για μέτρα ενίσχυσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων απέναντι στην πληθωριστική κρίση. Το εύρος του νέου πακέτου παροχών θα κρίνουν οι τιμές του φυσικού αερίου και η πορεία των φορολογικών εσόδων και του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων του οικονομικού επιτελείου από το αποθεματικό του 1 δισ. ευρώ που έχει εγγραφεί στο προϋπολογισμό για την στήριξη των νοικοκυριών από την ενεργειακή ακρίβεια αναμένεται, λόγω της αποκλιμάκωσης των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο, να μείνουν αδιάθετα περίπου 600 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ προβλέπεται ότι θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία λόγω της ισχυρότερης ανάπτυξης και των υπερεισπράξεων από φόρους με το πρωτογενές έλλειμμα του 2022 να συμπιέζεται στο 1,3% – 1,4% του ΑΕΠ έναντι στόχου για 1,6% του ΑΕΠ. Βέβαια οριστικά στοιχεία για το ακριβές ύψος του ελλείμματος του 2022 θα υπάρξουν με το κλείσιμο του οικονομικού έτους στο τέλος Φεβρουαρίου.
Με βάση την σημερινή εικόνα η μείωση του ελλείμματος κατά 1,8 δισ. ευρώ συγκριτικά με το στόχο οφείλεται στην υπέρβαση των εσόδων κατά 180 εκατ. ευρώ στο 12μηνο του 2022 και στην εξοικονόμηση δαπανών ύψους 1,98 δισ. ευρώ το ίδιο διάστημα σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού. Μάλιστα η υπέρβαση των εσόδων θα ήταν πολύ μεγαλύτερη αν δεν δίνονταν η δίμηνη παράταση έως το τέλος του Φεβρουαρίου για την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας, από τα οποία το υπουργείο Οικονομικών αναμένει 905 εκατ. ευρώ επί συνόλου 1,217 δισ. ευρώ.
Οι θετικές εξελίξεις στο δημοσιονομικό και ενεργειακό μέτωπο ανοίγουν το δρόμο στη κυβέρνηση για νέες παρεμβάσεις ενίσχυσης των εισοδημάτων αλλά το εύρος και η έκταση αναμένεται να αποφασισθούν τους τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου ανάλογα με τον ελεύθερο δημοσιονομικό χώρο.
Αν και είναι πολύ πρόωρο, το επικρατέστερο σχέδιο είναι να δοθεί μία εφάπαξ ενίσχυση σε ευάλωτες ομάδες και χαμηλοσυνταξιούχους ενόψει των εορτών του Πάσχα ενώ δεν έχει αποκλειστεί και το ενδεχόμενο να υπάρξει ένα φορολογικού χαρακτήρα μέτρο ελάφρυνσης των εισοδημάτων. Επί τάπητος έχουν τεθεί μία σειρά από προτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών την ώρα που και οι επιχειρήσεις έχουν ζητήσει φοροαπαλλαγές λόγω της επικείμενης αύξησης του κατώτατου μισθού αλλά και της ενεργειακής επιβάρυνσης. Από μηδενικής βάσης φαίνεται ότι εξετάζονται οι προκαταβολές φόρου και το τέλος επιτηδεύματος.
Για το τέλος επιτηδεύματος, το σχέδιο που έχει τεθεί υπό εξέταση, προβλέπει μείωση κατά 30% – 50% το 2023 (φορολογικές δηλώσεις 2024), για 650.000 ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Παράλληλα για το 2024, πάλι υπό τον αστερίσκο των δημοσιονομικών περιθωρίων, υπάρχει η σκέψη για πλήρη κατάργησή του.