Πώς θα φορολογηθούν το 2023 οι φορολογούμενοι που πιάστηκαν στην παγίδα των τεκμηρίων
Φορολογούμενους τριών ταχυτήτων έχει δημιουργήσει η ειδική εισφορά αλληλεγγύης η οποία καταργείται για όλους από τη 1η Ιανουαρίου 2023. Για τα εισοδήματα του 2022, με εισφορά αλληλεγγύης επιβαρύνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι και όλοι οι συνταξιούχοι στην περίπτωση που το ετήσιο εισόδημά τους υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ.
Αντίθετα, για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα η εισφορά αλληλεγγύης έχει ήδη σβήσει καθώς δεν γίνεται καμία παρακράτηση στις μηνιαίες αποδοχές τους ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αγρότες, οι φορολογούμενοι που εισπράττουν εισοδήματα από ακίνητα ή μερίσματα θα διαπιστώσουν το 2023 με την υποβολή της νέας φορολογικής δήλωσης ότι δεν θα επιβαρυνθούν με εισφορά αλληλεγγύης για τα φετινά εισοδήματα. Ωστόσο, η απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης δεν ισχύει για τους φορολογούμενους με εισοδήματα από τον ιδιωτικό τομέα οι οποίοι πιάστηκαν στην παγίδα των τεκμηρίων τα δύο προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται σε φυσικά πρόσωπα, με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ και για την επιβολή της ή όχι η Εφορία αθροίζει διάφορα εισοδήματα και επιδόματα, ορισμένα εκ των οποίων εξαιρούνται από την εισφορά ενώ άλλα υπόκεινται.
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, υπολογίζεται με κλίμακα και συντελεστές που ξεκινούν από 2,2% έως και 10%, σε όσους φορολογούμενους αποκτούν συνολικό ετήσιο εισόδημα (άθροισμα φορολογούμενων και απαλλασσόμενων εισοδημάτων από διάφορες πηγές) μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ.
Ποιοι εξαιρούνται
Από την εισφορά αλληλεγγύης εξαιρούνται:
- Τα εισοδήματα των προσώπων που παρουσιάζουν αναπηρίες κάθε μορφής σε ποσοστό από 80% και άνω.
- Η αποζημίωση για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης.
- Οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ).
- Όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά το έτος της βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.
- Οι μακροχρόνια άνεργοι ναυτικοί που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους προσφερομένων προς ναυτολόγηση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (ΓΕΝΕ), στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι σχετικοί κατάλογοι των Λιμενικών Αρχών που λειτουργούν ως παραρτήματά του, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω Φορέα, εφόσον κατά το χρόνο βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.
- Τα τεκμαρτά εισοδήματα που προκύπτουν: α) από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 m2, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες και β) από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο Ελληνικό Δημόσιο ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
- Τα φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής για το εισόδημα από τόκους κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και για το εισόδημα από τόκους εταιρικών ομολογιών.
Οι απαλλαγές για τα εισοδήματα του 2022
Για τα εισοδήματα που έχουν αποκτηθεί ή θα αποκτηθούν το 2022 και θα φορολογηθούν το 2023, απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης:
- Οι μισθοί, τα ημερομίσθια, τα επιδόματα και οι παροχές σε είδος καθώς και κάθε άλλου είδους αμοιβή που καταβάλλεται τακτικά σε εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος απασχολείται με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Στην περίπτωση αυτή, υπάγονται και οι αμοιβές που λαμβάνουν μηνιαίως οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκι», όπως επίσης οι αμοιβές ΔΣ και οι περιστασιακά απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα.
- Το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ήτοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες, κ.λπ.
- Το εισόδημα από κεφάλαιο, δηλαδή, μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, εισόδημα από ακίνητη περιουσία, ενοίκια από μακροχρόνιες ή βραχυχρόνιες μισθώσεις.
- Το εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
Εξαιρέσεις
Με ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα επιβαρυνθούν τα εισοδήματα που αποκτώνται ή θα αποκτηθούν το 2022 και θα φορολογηθούν το 2023:
- Το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες Δημοσίου τομέα.
- Οι συντάξιμες αποδοχές.
Τεκμήρια
Αν το συνολικό εισόδημα ενός φορολογούμενου για το έτος 2022 προσδιοριστεί, κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης το 2023, με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα παρέχεται εφόσον για τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη (2020 και 2021) δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας σύμφωνα με τις διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Αυτό σημαίνει ότι αν ο φορολογούμενος το 2020 και 2021 φορολογήθηκε με βάση τα τεκμήρια, δεν θα απαλλαγεί από την εισφορά αλληλεγγύης, για τα εισοδήματα του 2022 που θα φορολογηθούν το 2023.
