Προβληματισμένοι οι εξαγωγείς για τις επιπτώσεις του «δεύτερου κύματος» της πανδημίας
Θετικό πρόσημο κατάφεραν να διατηρήσουν οι ελληνικές εξαγωγές, για έναν ακόμη μήνα -εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών- επιδεικνύοντας ιδιαίτερη ανθεκτικότητα κάτω από τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες που διανύει η οικονομία.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ η αξία των ελληνικών εξαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή κατά το μήνα Σεπτέμβριο 2020 παρουσίασε αύξηση 6,8%, με τους κλάδους των τροφίμων (+11,8%), του λαδιού (+42,1%), των ποτών και του καπνού (+21,8%) αλλά και των χημικών (+20,3%) να ξεχωρίζουν με τις επιδόσεις τους.
Στα θετικά στοιχεία για το μήνα Σεπτέμβριο είναι επίσης η μείωση των εισαγωγών κατά -16% αλλά και η συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος κατά -24%.
Συνολικά πάντως, οι ελληνικές εξαγωγές τον Σεπτέμβριο συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών υποχώρησαν κατά -10,6%, κυρίως λόγω της σημαντικής πτώσης της αξίας των εξαγωγών πετρελαίου (-45,7%). Να σημειωθεί πως οι εξαγωγές πετρελαίου καταλαμβάνουν παραδοσιακά μεγάλο μέρος των ελληνικών εξαγωγών.
Το «δεύτερο κύμα» της πανδημίας και η επιβολή αυστηρών περιορισμών στις μετακινήσεις σε όλη την Ευρώπη, όπου κατευθύνεται ο μεγαλύτερος όγκος των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί πηγή ιδιαίτερου προβληματισμού καθώς αναμένεται να επηρεάσει περαιτέρω την προσπάθεια των Ελλήνων εξαγωγέων.
Σημαντική υποχώρηση καταγράφεται για τις εισαγωγές τον Σεπτέμβριο του 2020 καθώς υποχώρησαν κατά 769,8 εκατ. ευρώ ή κατά -16% και ανήλθαν σε 4,07 δισ. ευρώ έναντι 4,81 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών ανήλθαν στα 3,62 δισ. ευρώ από 3,55 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά 62,5 εκατ. ευρώ ή κατά 1,8%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε σε μεγάλο βαθμό τον Σεπτέμβριο του 2020 κατά 466,5 εκατ. ευρώ, ή κατά -24%, στα -1,48 δισ. ευρώ από -1,95 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα επίσης μειώθηκε, στα -1,56 δισ. ευρώ από -1,63 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 68,8 εκατ. ευρώ ή κατά -4,2%.
Η μείωση των εξαγωγών (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) και κατά τον Σεπτέμβριο, ως συνέχεια της πτωτικής πορείας των προηγούμενων μηνών, οδηγεί σε σημαντική μείωση τις εξαγωγές της χώρας για τους πρώτους εννέα μήνες του 2020. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου μειώνονται κατά 2,97 δισ. ευρώ ή κατά -11,7% και ανήλθαν σε 22,35 δισ. ευρώ από 25,31 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά την πανδημία και τις επιπτώσεις της, οι εξαγωγές για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου κινούνται ανοδικά σε σχέση με το 2019, στα 17,45 δισ. ευρώ από 17,2 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξημένες κατά 252,3 εκατ. ευρώ ή κατά 1,5%.
Οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στο εννεάμηνο Ιανουαρίου -Σεπτεμβρίου 2020 μειώθηκαν κατά περίπου 6,13 δισ. ευρώ ή κατά -14,6%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 35,85 δισ. ευρώ έναντι 41,99 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2019. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν στα 29,03 δισ. ευρώ από 30,84 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 1,81 δισ. ευρώ ή κατά -5,9%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2020 μειώθηκε κατά 3,17 δισ. ευρώ ή κατά -19%, στα -13,51 δισ. ευρώ από -16,68 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα -11,58 δισ. ευρώ από -13,64 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 2,06 δισ. ευρώ ή κατά -15,1%.
Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή
Όσον αφορά την πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Σεπτέμβριο του 2020, παρατηρείται οριακή αύξηση των αποστολών προς την ΕΕ και μεγάλη μείωση προς τις Τρίτες Χώρες. Συγκεκριμένα, η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι αυξημένη προς τις χώρες της ΕΕ κατά 0,6% ενώ η πτώση προς τις Τρίτες Χώρες, είναι της τάξης του -23%. Όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν αύξηση προς τις χώρες της ΕΕ κατά 7,8% και μικρότερη ενίσχυση προς τις Τρίτες Χώρες κατά 5%.
Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, ανήλθε στο 59% από 52,4% τον Σεπτέμβριο του 2019 ενώ το μερίδιο των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες διαμορφώθηκε σε 41% από 47,6% τον Αύγουστο του 2019. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 66,6% και των Τρίτων Χωρών στο 33,4%.
Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2020, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, είναι ελαφρά μειωμένη προς τις χώρες της ΕΕ (-1,8%) και με σημαντική πτώση προς τις Τρίτες Χώρες (-22,5%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν άνοδο προς τις χώρες της ΕΕ κατά 3,7% και μικρή μείωση προς τις Τρίτες Χώρες κατά -2,6%.
Η πορεία ανά κλάδο
Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Σεπτέμβριο του 2020 φαίνεται να διατηρείται σημαντική διαφοροποίηση σε κλάδους όπου ενισχύονται οι εξαγωγές -και συνετέλεσαν στη συγκράτηση της συνολικής πτώσης- και κλάδους που υποχωρούν σε μεγάλα ποσοστά, επηρεαζόμενοι περισσότερο από τις επιπτώσεις της πανδημίας και της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι εξαγωγές της κατηγορίας Λάδια (42,1%), των Ποτών και Καπνού (21,8%), των Χημικών (20,3%), των Μηχανημάτων (13,8%) και των Τροφίμων και Ζώων Ζώντων (11,8%). Μικρότερη αύξηση καταγράφουν οι εξαγωγές των Πρώτων Υλών (9,9%), ενώ οι εξαγωγές των Βιομηχανικών Προϊόντων παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
Από την άλλη, οι εξαγωγές των Πετρελαιοειδών συνεχίζουν να υποχωρούν σε μεγάλο βαθμό (-45,7%) και να επιδρούν καθοριστικά στη συνολική εικόνα των εξαγωγών. Σημαντικές μειώσεις των εξαγωγών καταγράφονται στους κλάδους των Διαφόρων Βιομηχανικών (-7,6%) και των χαμηλών σε αξία εξαγωγών των Εμπιστευτικών Προϊόντων (-33,7%).
Εξετάζοντας το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2020, σημαντική άνοδο καταγράφουν οι κλάδοι των Λαδιών (+37,8%), των Χημικών (+19,8%) και των Τροφίμων και Ζώων ζώντων (+11,5%). Μικρότερη αύξηση εξαγωγών εμφανίζει η κατηγορία των Ποτών & Καπνού (+8,3%), ενώ οριακά αυξημένες σε σχέση με το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2019, καταγράφονται οι εξαγωγές των Μηχανημάτων (1,2%).
Στον αντίποδα, πολύ μεγάλη πτώση σε σχέση με τις εξαγωγές του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, σημείωσε ο κλάδος των Πετρελαιοειδών/Καυσίμων (-40,1%), η οποία βέβαια σε σημαντικό βαθμό καθορίζεται από τη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Αξιοσημείωτες μειώσεις καταγράφουν οι εξαγωγές των Πρώτων Υλών (-16,5%), των Διαφόρων Βιομηχανικών προϊόντων (-15,7%) και των Βιομηχανικών Προϊόντων (-7%). Τέλος, μείωση καταγράφουν και οι εξαγωγές των Εμπιστευτικών Προϊόντων (-12,8%).
